|
-Siz "Qora to‘ng‘iz"ni o‘qimaganmisiz?-so‘radi leyntenant.--Sizga topib beraman.Shu kitobni o‘qib,dinga ishonmay qo‘ydim.2
Bu parchadan shuni bilish mumkinki urush bu avlodning dinga bo‘lgan munosabatini sustlashtirgan.
1 Alvido qurol. Yangi asr avlodi.2019.215-bet.
2 O‘sha asar. 109-bet
Ularning ko‘pchiligi dinga ishonmaydi yoki cherkovga erkin munosabatda bo‘ladi. Bunga sabab esa kundalik qirg‘inlar ularni shu yo‘sinda tarbiyalab qo‘yganligidan deb aytishimoz mumkin.
Asarda dastlab shunchaki ermak sifatida qaralgan muhabbat keyinchalik asarni yurituvchi kuchga aylangan.Buni quyidagi parchadan bilib olishimiz mumkin: "Men Ketrin Barklini yaxshi ko‘rmaganimni,yaxshi ko‘rib qolish niyatim ham yo‘qligini bilar edim. Bu xuddi yolg‘ondakam qimorday gap,bunda faqat qarta o‘tnini gap bosardi. O‘sha o‘yinda o‘zingni xuddi kulgilik uchun yoki boshqa biron narsaga o‘ynayotganday qilib ko‘rsatasan. Bunda ham shunday.O‘yin nima badaliga o‘ynalayotgan haqida bir og‘iz ham gap bo‘lmadi.Lekin menga baribir edi". 1
Bu parcha ermak uchun Genri va Ketrin munosabatlari boshlanganini ko‘rsatib turibti.Bu munosabatlar o‘yin sifatid aboshlanganini hatto Ketrin ham yaxshi bilar edi."
"--Lekin men sizni rostdan ham sevaman.
-- Qo‘ying, bekordan-bekorga bir-birimizni aldab nima qilamiz. Siz o‘z ro‘lingizni g‘oyat do‘ndirib ado qildingiz,mana endi hammasi o‘z o‘rniga tushdi.Men axir bunchalar devona emasman.Ba'zan- ba'zan hayolim olib qochadi,ammo uzoqqa emas" 2
Avvalo Ketrin obraziga ham to‘xtalsak.Ketrin Barkli ko‘ngilli sifatida Italiyada xizmat qiluvchi ingliz hamshirasi. Urush Genrining yor-do‘stlari,safdoshlarini bu hayotdan olib ketgan bo‘lsa,Ketrinning qallig‘ini bu hayotdan olib ketgan. Shu manoda aytishimiz mumkinki:bu urush ikki majruh qalbni bir-biridan panoh izlashiga sabab bo‘lgan.Mana shunday fojeali voqealarni unutish uchun ham Ketrin va Barkli bu ishq o‘yinini boshlagan edilar.
1 Alvido qurol. Yangi asr avlodi.2019.128-bet.
2 O‘sha asar. 136-bet
Urush insonlar tasavvur qilgandan ko‘ra ancha dahshatli edi.
Uning daxshatini faqat urush ichidagina tasavvur qilish mumkin edi.Buni biz asardagi Ketrin Barklining o‘tmishiga doir lavhada ham o‘qishimiz mumkin.
"U juda ajoyib edi.Men unga turmushga chiqadigan edim,uni Sommada o‘ldirishdi.
--Toza qirg‘inbarot bo‘lgan unda.
--Siz u yerda bo‘lganmisiz?
-Yo‘q
--Siz anchadan beri hamshira bo‘lib ishlaysizmi?
--O‘n beshinchi yilning oxiridan beri.U ketishi bilan men ham ketdim.U men ishlaydigan gospitalga tushadi deb o‘ylaymanmi tentak bo‘lmasam.Qilich zarbidan yarador bo‘lib boshi doka bilan o‘ralgan bo‘ladi deb yuriman.Yoki yelkasini o‘q teshib o‘tadi debman.Shunga o‘xshash romantik xayollarda yurardim.U qilich zarbidan yaralangani yo‘q U parcha-parcha bo‘lib ketdi".1
Bu jumlalar bir qarashda oddiy tuyulishi mumkin.Ammo,inson o‘z yaqin kishisini yo‘qotishi,yo‘qotganda ham undan nom-nishon qolmasligi qanchalik fojea ekanligin tushunib yetishimiz lozim.Birinchi jahon urushi insoniyat boshiga ulkan fojealarni soldi.U sababli, millionlab odamlar vafot etdi,yana qanchasi esa bir umrga nogiron yoki ruhiy majruh bo‘lib qoldi.Bu fojialar insoniyat boshiga ofat misol yog‘ildi.Bir necha manfur kimsalarning dunyoni qayta bo‘lish uchun boshlagan harakatlari umuminsoniy fojeaga sabab bo‘ldi.Biz yuqorida yo‘qotilgan avlod haqida gapirdik.Bu atama dunyoda birinchi va ikkinch jahon urushini ko‘rgan, ularni o‘z boshidan o‘tkazgan insonlarga nisbatan ishlatiladi.Bunday toifadagi odamlar kelajakka,ertangi yazshi kunlarga ishonmaydilar,ular hayotda bir
1 Alvido qurol. Yangi asr avlodi.2019.122-bet.
maqsadga ega bo‘lmaydilar.Maqsadsiz odamning esa bu dunyoda yashashi juda qiyin.
Urush va undagi odamlar haqida Genrining quyidagi fikrlarini keltirishni ham lozim topdik
"Ofitserlar bo‘lmag‘ur odamlar ed,ularga qarab odamning esnog‘i kelardi.Qirol yaxshi,lekin zerikarli edi.Vino yomon,ammo zerikarli emasdi. U tishlarimizning sirini ko‘chirib tanglayimizga yopishtirib qo‘ymoqda edi."1
Urushdan mano topa olmagan odamlar faqat ichkilikdan ma'no topishga intilishadi.Bu asarda yaqqol isbotini topgan Genri va uning do‘stlari butun asar davomida mayparast etib tasvirlangan.Mayparastlik ularga yomon xotiralarni unutishga yordam beradi deb hisoblashgan.
Odamlar urushdan qo‘rqishmagan ammo,undan uzoqroq bo‘lishga harakat etishgan.Bu ishni amalga oshirish uchun o‘z sog‘liqlaridan kechishga ham tayyor bo‘lishgan.Buni biz Genri va churrasi tushgan soldat suhbatidan bilishimiz mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |
