I bob. Iqtisodiyotni modernizatsiya qilish sharoitida ko‘p tarmoqli fermer xo‘jaliklarining rivojlantirishning ustuvor yo‘nalishlari

Fermer xo‘jaligi rahbarlarining menejerlik qobiliyatlarini rivojlanganlik darajasini baholash mezonlari¹⁸

T\r	To‘plangan ballar oralig‘i	Menejerlik qobiliyatlarini rivojlanganlik darajalari
1	0 dan 26 gacha	Rivojlanmagan
2	26 dan 41 gacha	Sust darajada rivojlangan
3	41 dan 56 gacha	O‘rta darajada rivojlangan
4	56 dan 71 gacha	Me’yor darajada rivojlangan
5	71 dan 86 gacha	Etuklik darajada rivojlangan
6	86 dan 100 ga qadar	Yuqori darajada rivojlangan

Fermer xo‘jaligi rahbarining to‘plangan ballariga mos ravishda 8-jadvaldan fermer xo‘jaligi rahbarining menejerlik qobiliyatlarini rivojlanganlik darajasi tanlanadi va fermerga e’lon qilinib, ekspert maslahatlari beriladi. Masalan,«Azizbek-Sa’dullo” fermer xo‘jaligi rahbari Ya.S. Xayrullaevning diagnostikadan to‘plangan 73 balli 8-jadvaldagi baholash mezonlarining 5 chi qatoriga (71 balldan 86 ballgacha) mos keladi va bu fermerning menejerlik qobiliyatlari etuklik darajada rivojlanganligi aniqlab, xo‘jalik rahbariga ma’lum qilindi.

Ushbu tartibda 11 ta sinov guruhidagi fermer xo‘jaligi rahbarlarining ekspert usulida tadqiqot savollariga o‘ziga xos va mos javob variantlarini tanlash orqali diagnostikadan o‘tkazildi. Ularining menejerlik qobiliyatlarini rivojlanganlik darajasining real holati 7-jadvalda keltirilgan.

9-jadval ma’lumotlaridan ko‘rinib turibtiki, Buxoro viloyati Qoravulbozor, G‘ijduvon va Vobkent tumanlari hududlarida joylashgan 11 ta fermer xo‘jaliklari rahbarlaridan 1 tasi - “Toxir-Bekzod” fermer xo‘jaligi rahbari Ilhom Qodirovning diagnostikalash natijasida 54 ballga teng bo‘lib, menejerlik qobiliyatlari o‘rta darajada rivojlanganligi aniqlandi. Uning boshqa fermerlarga nisbatan menejerlik qobiliyatlari pastroq daraja qaror topishga sabab, fikrimizcha, I.Qodirovning o‘rta ma’lumotga ega bo‘lganligi, agrokooperatsiyaga moyil emasligi, AKT savodxonligining pastligi, mas’uliyatliligining uncha yuqori bo‘lmaganligi, rahbar sifatida biznes menejmenti to‘g‘risida sayoz tasavvurga ega bo‘lishi, o‘z xo‘jalikni diversifikatsiyalash sa’y-harakatlarining zaifligi va boshqa sabalarni ko‘rsatish umkin.

9-jadval.