I bob innovatsion muhit samarali innovatsiyalarning eng muhim sharti sifatida

I.BOB INNOVATSION MUHIT - SAMARALI INNOVATSIYALARNING ENG MUHIM SHARTI SIFATIDA
1.1 Innovatsion muhit tushunchasi va uning tuzilishi
Yangi O‘zbekiston taraqqiyotining asosiy strategik maqsadi – o‘zining ilmiy bilimlarini ishlab chiqarish, iqtisodiyotda tadqiqot hamda tajriba-konstruktorlik natijalaridan samarali tijorat maqsadlarida foydalanishga asoslangan bo‘lib, uni zamonaviy ilmiy va texnologik kuch sifatida qayta tiklashdir. Biroq mavjud vaziyatning o‘ziga xos xususiyati ilmiy-texnik salohiyatning yuqori darajasi ilmiy izlanishlar va ishlanmalardan tijorat maqsadlarida foydalanishning juda past ko‘rsatkichlari o‘rtasidagi keskin tafovutda yotganligidir.
Yangi O‘zbekistonning asosiy muammolaridan biri bugungi kunda milliy iqtisodiyotimizning umuman olganda innovatsion iqtisodiyotga o‘tish muammosini tezda hal qilish uchun innovatsion fazilat va mexanizmlariga ega emasligidir.
Mamlakatda hali ham innovatsion g‘oyalarning tug‘ilishi va tijoratlashtirilishi uchun qulay bo‘lgan ushbu innovatsion muhit yetishmayapti. Ushbu muammolarning yechimi bizning fikrimizcha, birbiriga bog‘liq bo‘lgan ikkita samolyotda birinchidan, hozirgi kunda barcha rivojlangan mamlakatlarda shakllanayotgan milliy innovatsion tizimlar tarkibidagi institutlar va tashkilotlar majmuini o‘z ichiga olgan
1.2. Milliy innovatsion tizimni shakllantirishning konseptual qoidalari, xususiyatlari hamda tendensiyalari
Milliy innovatsion tizimlar konsepsiyasini ishlab chiqish quyidagi uslubiy prinsiplarga asoslandi:
1. J.Shumpeterning g‘oyalari: innovatsiya va ilmiy rivojlanish - korporatsiyalarning raqobatbardoshligi asoslari, ilmiy ishlanmalarni tijoratlashtirishda novator-tadbirkorning roli.
2. F.Xayek g‘oyalari: iqtisodiy rivojlanishda bilimning alohida o‘rni (bilim iqtisodiyoti, ijodiy korporatsiyani o‘rganish).
3. D.Nort g‘oyalari: institutsional muhitning roli - tarmoqlangan rasmiy munosabatlar va mexanizmlarni yaratish bozorlarning samaradorligini ta’minlaydi.
Tadqiqotning turli xil yondashuvlari va yo‘nalishlariga qaramay, konsepsiya asoschilari quyidagi umumiy ta’rifni berishadi: “Milliy innovatsion tizim - bu milliy chegaralar doirasida ilmiy bilimlar va texnologiyalarni ishlab chiqarish hamda tijoratlashtirish bilan shug‘ullanadigan o‘zaro bog‘liq tashkilotlar (tuzilmalar) to‘plami - kichik va yirik kompaniyalar, universitetlar, davlat laboratoriyalari, texnoparklar va inkubatorlar. Ularning o‘zaro aloqalari kuchli milliy ildizlarga, an’analarga, siyosiy va madaniy xususiyatlarga ega bo‘lgan huquqiy, moliyaviy va ijtimoiy institutlar majmuasi tomonidan ta’minlanadi