I. Bob. Imidazol va Imidazolin preparatlari haqida tushuncha

N – az; S− ti; O − oks; P − fosf; va hokazo. Ushbu kurs ishida imidazolning fizikaviy, kimyoviy xossalari, olinish usullari va biologik aktiv hosilalarini ko‘rib chiqdim. Pirazol va imidazol molekulalaridagi ikkilamchi azot atomlarining umumlashmagan elektron juftlar halqa molekulyar orbitallarini hosil bo‘lishida ko‘proq qatnashadi.
Kimyoviy jihatdan pirazol va imidazol amfoterlik xususiyatini namoyon etadi, ya’ni kuchsiz NH-kislota hamda o‘rtacha kuchga ega bo‘lgan asosdir.
Gistidin gistamin. Gistamin – zaharli madda. U muskullarda spazm chaqiradi va qon tomirlarini kengaytirib, qon bosimini kamaytiradi.
Imidazol halqalarining aromatiklik xossasini namoyon qilishida ikkilamchi azot atomining umumlashmagan π elektronlari ham ishtirok etib, Xyukkelning konyugirlangan halqa tutgan birikmalarning barqarorligi to‘g‘risidagi qoidasiga mos keladigan 6 - elektronlar sistemasini tashkil etadi.
Pirazol va imidazol molekulalari qutblangan bo‘lganligi uchun dipol momentiga ega va u geteroatomdan halqaga tomon yo‘nalgan bo‘ladi. Bu ikki geterohalqali birikmalar elektrofil reagentlar bilan reaksiyaga kirishadi. Reaksiyada elektrofil reagentning hujumi uchlamchi azot atomiga yo‘nalgan bo‘ladi. Hosil bo‘lgan turg‘un pirazoliy va imidazoliy kationlari kuchli elektrofil reagentlar bilan (nitrolash, sulfolash, galogenlash) reaksiyaga kirishib, pirazoldan 4-holati, imidazoldan esa 4- yoki 5-holati almashingan hosilalari olinadi.
.




Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati.

1. 
   “ Organik kimyo” I. R. Asqarov, Y.T.Isayev, A.G.Mahsumov, Sh.M.Qirg’izov Toshkent- 2012
   
2. 
   “Organik birikmalarning tuzilishi va reaksion qobiliyati. II- qism. Organic reaksiyalarning mexanizmlari” H.S. Tojimuhamedov, H.M. Shoxidoyatov Toshkent -2001
   
3. 
   Реутов О.А., Курц А.Л., Бутин К.П. Органическая химия. Учебник для студентов химических специальностей и аспирантов М.:, МГУ. 1999, 1985 с.
   
4. 
   Артеменко А.И. Органическая химия. М.: «Химия». 2002, 848с.
   
5. 
   Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
   
6. 
   O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Kimyo va biologiya yo‘nalishlarida uzluksiz ta’lim sifatini va ilm-fan natijadorligini oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida” gi qarori.
   
7. 
   Ijtimoiy, ma’naviy-ma’rifiy sohalardagi ishlarni yangi tizim asosida yo‘lga qo‘yish bo‘yicha 5 ta muhim tashabbus.
   
8. 
   N.Yunushodjaev, Q.A.Ubaydullaev va b. Dori vositalarini zamonaviy tahlil usullari. Toshkent, «Extremum press», 2010 
   
9. 
   Ibodov A.Yu. Farmatsevtik kimyo. I va II tom., Toshkent, Abu Ali ibn Sino, 1996 y. 
   
10. 
    Belikov V.G. Farmatsevticheskaya ximiya, ― MED press-inform‖, 2009y. 
    
11. 
    Arzamassev A.P. Farmatsevticheskaya ximiya, M.GEOTAR-Media‖, 2008y.
    
12. 
    Davlat farmakopeyasi XI nashr, T 1,2 M. 1987, 1990 y.