I bob. Ijtimoiy pedagog mutaxasisining tavsifi

Kurs ishining asosiy maqsadi: Bo`lajak ijtimoiymutaxassislar tayyorlashda ularning kasbiy malakalarini shakllantirish tizimini inobatga olgan holda, ularning Ijtimoiy-pedagoglarning tayyorlanish sifatlarini shakllantirish uchun ta`sir etuvchi omillarni o`rganib, taxlil qilish va bu borada o`z takliflarimiz tizimini ishlab chiqish.
Kurs ishining asosiy vazifalari: Yuqorida ta`kidlangan maqsadlarga erishish uchun quyidagilar amalga oshiriladi:
 Ijtimoiy- pedagoglarning Ijtimoiyot, ta`lim tizimi vakili sifatidagi rolini
baholash;
 Ijtimoiy-pedagoglarning asosiy vazifalari va o`ziga xos xususiyatlarini tahlil etish;
 Ijtimoiy ta`limning jamiyat taraqqiyoti uchun ahamiyatini o’rganish;
 Ijtimoiy ta`lim va professional bilimdonlikda shaxs xususiyatlari va ularni
taraqqiy ettirish omillarini baholash;
 Ijtimoiy ta`lim samaradorligini oshirish yo`llari, bu boradagi nazariy va
amaliy jihatlarni izohlash;
 Talabalarda kasbiy-Ijtimoiy bilim va malakalarni shakllantirish tizimi va uning tarkibiy xususiyalarini baxolash;
 Ijtimoiy-pedagoglar kasbiy malakalarini shakllantirish bosqichlarini o`rganish va tahlil qilish ko`nikmasini shakllantirish;
 Yuqoridagilar asosida xulosa va takliflar tizimini ishlab chiqish.
Kurs ishining asosiy predmeti: Ijtimoiy-pedagog mutaxassislarning kasbiy malakalarini shakllantirish va rivojlantirish asoslari.
Kurs ishining tarkibi: Mazkur ish kirish, 2 bobdan iborat asosiy qism, xulosa va takliflar, foydalanilgan adabiyotlar ro`yxati, ilova iborat.

I Bob. Ijtimoiy - pedagog mutaxasisining tavsifi
I.1. Ijtimoiy pedagog ijtimoiy va ta`lim tizimining vakili sifatida
Respublikamiz hukumati oliy va xalq ta’limi soxasida o’rtaga qo’yayotgan vazifalarni bajarish ko’p jihatdan o’qituvchiga bog’liq. Ya’ni Ijtimoiy sharoitda ta’lim-tarbiyadan ko’zda tutilayotgan maqadlarga yetishish, talabayoshlarning xilma-xil faoliyatlarini uyushtirish, ularni bilimli, odobli, e’tiqodli, mehnatsevar, barkamol inson qilib o’stirish o’qituvchi zimmasiga yuklatilgan. Xalqimizning kelajagi, Mustaqil O’zbekistonning istiqloli ko’p jihatdan o’qituvchiga, uning saviyasiga, tayyorgarligi, fidoiyligiga, yosh avlodni o’qitish va tarbiyalashiga bo’lgan munosabatiga bog’liq. Uzluksiz ta’lim tizimi amalga oshirilmoqda. Shu munosabat bilan o’qituvchilar mahoratini oshirishni tashkil etish va qayta tayyorlash ishi davlat va jamoatchilikning diqqat markaziga qo’yilgan. O’qituvchilarni falsafiy jihatdan keng fikrlovchi, yuksak mahoratli, muloxazali bo’lishlariga e’tibor berilmoqda. Ijtimoiylashuv jarayonida bola jamiyat, ijtimoiy munosabatlar, ijtimoiy maqom va rol, ijtimoiy xulq atvorning me’yor va qoidalari haqida ko’p bilimlarni o’zlashtiradi. U shuningdek uning jamiyatga ko’nikishiga yordam beruvchi turli ko’nikma va malakalarni ham o’zlashtiradi. Bu jarayon ayniqsa bolalikda juda jadal amalga oshadi. Ma’lumki, bola besh yoshgacha uning keyingi hayotiga o’z aksini topuvchi nihoyatda ko’p bilimlarni oladi. Bolalar ijtimoiylashuvining ajralib turuvchi xususiyati shuki, bola jamiyat ilgari surayotgan yurish-turish me’yorlariga baxo berishi va nazorat qilishi qiyin. U ularni faqat o’zlashtirib boradi. Shuning uchun bolalarga ijtimoiylashuviga ota-onalar, qarindoshlar, bolalar bilan ishlayotgan mutaxassislar (psixolog, shifokor, pedagoglar – “agent”lar) katta ta’sir ko’rsatishadi. Bolalar hayotda zarur ijtimoiy bilimlarni ertaroq va yaxshiroq o’zlashtirishlari va ularni hayotda qo’llashga intilishlari aynan ularga bog’liq. Buni ijtimoiy pedagogika bilan bog’liqligi shundaki, maktab yoki boshqa ta’lim muassasida ta’lim olish jarayonida ma’lumki bola avvalo akademik bilimlarni o’zlashtiradi. Biroq shu bilan bir paytda u muayyan tizimlashgan ijtimoiy bilim, ko’nikma va malakalarni qo’lga kiritadi. Bu bilim, ko’nikma va malakalar ijtimoiylashuv jarayonida bolaga maxsus yordam kerak bo’lganda juda zarur bo’ladi. Bolaning ijtimoiylashuviga yordam beradigan ijtimoiy bilimlarni bolaga yetkazish va unda ijtimoiy malaka va ko’nikmalarni shakllantirish jarayoni ijtimoiy ta’lim deyiladi. Tarbiya va ijtimoiy tarbiya.Tarbiya pedagogikaning asosiy obyekti sifatida pedagogikaning rivojlanish tarixi mobaynida olimlarning diqqat markazida bo’lib kelgan. Shu bilan birga “tarbiya” tushunchasining mazmuni amaliyahamiyatga ega. Chunki bu tushuncha pedagogik faoliyatning vazifa va maqsadlariga asosiy yondashuvlarni belgilaydi. Boshqa tomondan tarbiya-ijtimoiy hayotning doimiy va umumiy kategoriyasidir. Tarbiyaning ijtimoiy qamrovii uning lug’aviy ma’nosidansidan ancha kengdir. Ijtimoiy tarbiyani insonning qobiliyat, bilim, yurish-turish namunasi, qadriyatlar u yashayotgan jamiyatga munosabatidan iborat imkoniyatlarini rivojlantirishga yordam beruvchi, maxsus tarbiya tashkilotlarida amalga oshiriladigan jarayon sifatida ko’rib chiqish lozim. Boshqacha aytganda, ijtimoiy tarbiyaning maqsadi insonni ijobiy rivojlanishga qaratilgan sharoitlar yaratish jarayoniga yo’naltirishdir. Bu sharoitlar individual va guruhiy subyektlarning uchta ta o’zaro bog’liq va shu paytning o’zida mazmuni, shakli, usuli jihatidan nisbatan mustaqil bo’lgan jarayonlar: (bolalar, o’smirlar, o’spirinlar)ni qamrab oladi O’smirlarning ijtimoiy tajribasini tashkil qilish, ularga individual yordam tajribasini tashkil qilish, ularga individual yordam ko’rsatishning o’zaro munosabati jarayonida yaratiladi.