Rasm kampazitsiyasi:
ishga ijodiy yondashuv;
rasmdagi narsa va hodisalarning o’lchov va o’lchov nisbatlari;
rasmda aks etgan narsa va hodisalarning shakli;
rasmda ranglar yichimini hal etish;
o’quvchini qlam va mo’yqalam bilan rasm ishlash malakalari;
rasmda perespektiva qoidalariga rioya qilinishi;
rasmda yorug’-soya qonunlarining rioya qilinishi ;
rasmni toza va tartibli bajarish.
Dekorativ kampazitsiya
tasvirni qog’oz yuzasida joylashuvi;
ishni mustaqil bajarilishi ;
bezak elementi shakllari;
rang yechimi ;
qalam va mo’yqalam bilan ishlash malakalari;
ishni toza va tartibli bajarish;
Haykaltaroshlik kampazitsiyasi
ishning mustaqil bajarilishi ;
haykalni mavzussssiga mosligi;
haykal kampazitsiyasi;
ishdagi narsalarning hajmi;
ishning toza va tartibli bo’lishi.
San`at asarlarining tahlili yuzasidan o’quvchilar bilishlari lozim:
asarning nomi ;
asar muallifi;
asarning mazmuni;
asarda ilgari surilgan g’oya;
asar kampazitsiyasi ;
maxsus atamalar;
asar saqlanayotgan joy;
asarni yaratishda rassom qanday tasviriy matrialardan fofdalanganligi.
Yuqorida qayt qilingan mezonlardan barcha siniflarda foydalansa bo’ladi. Lekin bunda o’quvchilarning yoshi, sinfi , sinif o’quvchilariga qo’yiladigan talablarni hisobga olgan holda baholar pasaytirilishi yoki yuqorilashtirib baholar qo’yilishi mumkin.
Oliy ta'limning asosiy vazifasi o'z-o'zini rivojlantirish, o'z-o'zini tarbiyalash va innovatsiyalarga qodir bo'lgan ijodiy shaxsni shakllantirishdir. Ushbu muammoni hal qilish faqat bilimlarni tugallangan shaklda o'qituvchidan talabaga o'tkazish orqali mumkin emas. O‘quvchini bilimning passiv iste’molchisidan muammoni shakllantirish, uni yechish yo‘llarini tahlil qilish, optimal natijani topish va uning to‘g‘riligini isbotlay oladigan faol bilim yaratuvchisiga o‘tkazish zarur. Oliy ta’lim sohasida amalga oshirilayotgan islohot o‘z mohiyatiga ko‘ra ta’lim paradigmasidan ta’lim paradigmasiga o‘tish bilan bog‘liq. Shu munosabat bilan shuni e'tirof etish kerakki, talabalarning mustaqil ishi (SS) nafaqat o'quv jarayonining muhim shakli, balki uning asosiga aylanishi kerak.
Bu bilimlarni o'zlashtirish, rivojlanishning faol usullariga yo'naltirishni nazarda tutadi ijodkorlik talabalar, shaxsning ehtiyojlari va imkoniyatlarini hisobga olgan holda uzluksiz ta'limdan individuallashtirilgan tayyorgarlikka o'tish. Bu nafaqat mustaqil ish soatlarini ko'paytirish. Talabalarning mustaqil ishi rolini kuchaytirish universitetdagi o'quv jarayonini tashkil etishni tubdan qayta ko'rib chiqishni anglatadi, u bilim olish qobiliyatini rivojlantiradigan, talabaning o'z-o'zini rivojlantirish, ijodiy qobiliyatlarini shakllantiradigan tarzda qurilishi kerak. olingan bilimlarni qo'llash, zamonaviy dunyoda kasbiy faoliyatga moslashish usullari.
Shu bilan birga, mustaqil ish, uni rejalashtirish, tashkiliy shakl va usullar, natijalarni kuzatish tizimi oliy ta’lim amaliyotidagi eng zaif nuqtalardan biri va pedagogik nazariyaning eng kam o‘rganilgan muammolaridan biri hisoblanadi, ayniqsa, hozirgi zamon talablari bilan bog‘liq holda. ta'lim holati (oliy ta'limni diversifikatsiya qilish, ta'lim standartlarini joriy etish, pedagogik monitoring tizimini joriy etish va boshqalar).
Talabalarning mustaqil ishlarini rejalashtirish va tashkil etishga bag‘ishlangan tadqiqotlarda (L.G.Vyatkin, M.G.Garunov, B.P.Esipov, V.A.Kozakov, I.Ya.Lerner, M.I.Polovnikova, P.I.Pidkasistiy va boshqalar) umumiy didaktik, psixologik, tashkiliy-faoliyat ko‘rib chiqiladi. , ushbu faoliyatning uslubiy, mantiqiy va boshqa jihatlari, ayniqsa, an'anaviy didaktik rejada o'rganilayotgan muammoning ko'plab tomonlarini ochib beradi. Shu bilan birga, o'quvchilarning mustaqil sinf va sinfdan tashqari bilish faoliyatini motivatsion, protsessual, texnologik ta'minlash masalalariga alohida e'tibor talab etiladi - o'quvchilarning individual qiziqishlari, qobiliyatlari va moyilliklarini hisobga oladigan yaxlit pedagogik tizim.
1. Talabalar mustaqil ishlarining o’quv jarayonidagi o’rni
1.1 Asosiy tushunchalar va ta'riflar
Avvalo, talabalarning mustaqil ishi nima ekanligini aniq belgilash kerak. Umuman olganda, bu kelajakdagi mutaxassisning tafakkurini tarbiyalash bilan bog'liq har qanday faoliyatdir. Talabaning mustaqil fikrlash, kognitiv faolligi yuzaga kelishi uchun shart-sharoit yaratadigan har qanday turdagi o'quv mustaqil ish bilan bog'liq. Keng ma'noda mustaqil ish talabalarning sinfda ham, undan tashqarida ham, o'qituvchi bilan aloqada bo'lgan va u yo'qligidagi barcha mustaqil faoliyatining yig'indisi sifatida tushunilishi kerak.
Mustaqil ish olib boriladi:
1. To'g'ridan-to'g'ri auditoriya mashg'ulotlarida - ma'ruzalarda, amaliy va seminarlarda, laboratoriya ishlarini bajarishda.
2. O'qituvchi bilan jadvaldan tashqari aloqada - ta'lim masalalari bo'yicha maslahatlashuvlarda, ijodiy aloqalar jarayonida, qarzlarni bartaraf etishda, individual topshiriqlarni bajarishda va hokazo.
3. Kutubxonada, uyda, yotoqxonada, kafedrada talaba o‘quv-ijodiy topshiriqlarni bajarayotganda.
Ushbu turdagi ishlarning chegaralari ancha xiralashgan va mustaqil ish turlarining o'zi bir-biriga mos keladi. Shunday qilib, talabalarning mustaqil ishi sinfda ham, undan tashqarida ham bo'lishi mumkin. Shunga qaramay, talabalarning mustaqil ishi masalalarini ko'rib chiqsak, ular odatda darsdan tashqari ishlarni anglatadi. Shuni ta'kidlash kerakki, sinfda ishlash jarayonida bilimlarni faol egallash uchun hech bo'lmaganda o'quv materialini tushunish va eng maqbul ijodiy idrok etish kerak. Haqiqatda, ayniqsa, kichik kurslarda, o'rganilayotgan materialni tushunish elementlari bilan yodlash tendentsiyasi kuchli. Kafedralar va o'qituvchilar ko'pincha o'z fanlarini taqdim etishda mantiqiy printsipning rolini oshirib yuborishadi va uni talabalar tomonidan idrok etish muammosiga e'tibor bermaydilar. Fanlararo aloqalar ham yomon yoritilgan, uzluksiz o`quv dasturlari mavjudligiga qaramasdan fanlar uzluksizligi juda past. O'quvchilarning aloqalar bilan ta'minlanmagan bilimlari yomon saqlanadi. Bu, ayniqsa, fundamental tayyorgarlikni ta'minlaydigan fanlar uchun xavflidir.
Ta'lim standartlarida o'quvchining o'qish vaqtining yarmi darsdan tashqari ishlarga ajratilgan bo'lsa-da, ko'p hollarda bu me'yor bajarilmaydi. Mustaqil ish uchun topshiriqlar soni va hajmi va fan bo'yicha nazorat tadbirlari miqdori ko'p hollarda o'qituvchi yoki kafedra tomonidan "qanchalik ko'p bo'lsa, shuncha yaxshi" tamoyili asosida belgilanadi. Hatto mutaxassis har doim ham bajarilmaydi, ya'ni. o'qituvchilarning shaxsiy tajribasi, topshiriqning murakkabligi va uni tayyorlash uchun zarur bo'lgan vaqtni baholash bilan oqlanadi. Turli fanlardan uy vazifalarini topshirish muddatlari har doim ham muvofiqlashtirilmaydi, bu esa mustaqil ishlarning vaqtida notekis taqsimlanishiga olib keladi. Bu omillarning barchasi o'quvchilarni ishni bajarishga rasmiy munosabatda bo'lishga, aldashga va paradoksal ravishda talabaning ushbu ishga sarflagan vaqtini qisqartirishga undaydi. Bu juda keng tarqalgan emas mustaqil ijro uy vazifalari, kurs loyihalari va ish (ba'zan pullik), shuningdek, nazorat tadbirlarida aldash va aldash varaqlari. Ko'pgina o'quv vazifalari o'quvchilarning faol ishiga moslashtirilmaydi, ularni amalga oshirish ko'pincha bir qator rasmiy harakatlar darajasida, ijodiy yondashuvsiz va hatto bajarilgan operatsiyalarni tushunmasdan amalga oshirilishi mumkin. 2. Talabalarning mustaqil ishlarini rag'batlantirish haqida 2.1 Mustaqil ishlarni tashkil etish va shakllari Talabalarning mustaqil ishlaridan maqsad ularning shaxsiy rivojlanish turli manbalardan yangi bilimlarni olish jarayonida. Mustaqil ishlarga darsliklar, o‘quv-uslubiy qo‘llanmalar, psixologiya klassiklarining ilmiy ishlari, monografiyalar, ilmiy maqolalar to‘plamlari va ilmiy ma’ruzalar, ixtisoslashtirilgan psixologik jurnallardagi ilmiy maqolalar, davriy nashrlardagi psixologiyaga oid materiallar, badiiy adabiyotlar bilan ishlash kiradi. So'nggi paytlarda mustaqil ishlarda elektron shakldagi manbalar (Internet tizimi, kompyuter dasturlari va elektron tashuvchilardagi ma'lumotlar) bilan ishlash katta o'rin egallaydi. Talabalarning mustaqil ishlariga insho, annotatsiya, konspekt yozish kiradi. Darsliklar va o'quv qo'llanmalar ko'pincha talaba uchun eng ko'p vaqt sarflaydi.
Psixologiya darsligini fan bo'yicha barcha yoki deyarli barcha dasturiy materiallarni o'z ichiga olgan kitob deb atash odatiy holdir. Qoidaga ko‘ra, darsliklar mualliflar jamoalari tomonidan tuziladi, darslik muhri esa tegishli ta’lim organlari tomonidan belgilanadi.
Darslik dasturning barcha masalalarini to'liq qamrab olishga da'vo qilmaydi va fan bo'yicha o'quv materialini o'z ichiga oladi, shu bilan birga alohida mavzular to'liq ishlab chiqilishi mumkin, dasturning boshqa mavzulari umuman ko'rib chiqilmaydi.
Darslik va o'quv qo'llanma bilan ishlash ham tizimli bo'lishi kerak. U uch bosqichdan iborat. Birinchi bosqichda talaba darslik yoki o‘quv qo‘llanma bilan tanishadi, mualliflarning familiyasiga, izohiga e’tibor beradi, mazmunini ko‘rib chiqadi, mundarija, diagrammalar, chizmalarni ko‘zdan kechiradi va o‘zi bo‘lgan matnga murojaat qiladi. qiziqish.
Ikkinchi bosqichda talaba darslikni (o‘quv qo‘llanmani) birinchi varaqdan oxirgi sahifasigacha alohida varaqlarda majburiy yozuvlar bilan diqqat bilan o‘qib chiqadi (kitoblarga eslatma tavsiya etilmaydi). Ushbu belgilar sizga o'qiganingizni asosiy va ikkinchi darajali, mazmunli va ahamiyatsiz, qiziqarli va qiziq bo'lmagan, hodisalarning ta'riflari va tavsiflarini farqlash, shuningdek, materialni farqlashning boshqa mezonlaridan foydalanish imkonini beradi. Bunday holda, eslatmada manba sahifasi va uning nomini ko'rsatish majburiydir.
Uchinchi bosqichda kitob tavsiflanadi, eslatmalar asosida material so'zma-so'z yoziladi yoki uning ma'nosi bayon qilinadi, lekin har doim ko'chirma manbaning qaysi sahifasida olinganligi belgilanadi. Bu kelajakda kurs ishlarini yozishda yordam beradi, ilmiy ishlar plagiatdan qochish uchun tezis yozish.
Shuni ta'kidlash kerakki, psixologiya darsliklarida ko'pincha barcha nazariy yondashuvlar hisobga olinmaydi va shuning uchun nisbatan tizimli bilimga ega bo'lish uchun bir fan bo'yicha bir nechta darsliklar va etarli miqdordagi darsliklarni o'rganish kerak.
Afsuski, alohida o‘quvchilar darslik va o‘quv qo‘llanmalaridan quyidagi tarzda foydalanadilar. Seminarga, test yoki imtihonga tayyorgarlik ko'rayotganda, ular kitobning mazmuni bo'yicha bo'limni, paragrafni qidiradilar, ularning fikricha, bu savolga to'liq mos keladi. Darslikdan bunday foydalanishni uni o'rganish deb bo'lmaydi va bu yo'l bilan olingan bilim tizimli bo'lmaydi.
Klassiklarning asarlari bilan tanishishning boshlanishi, qoida tariqasida, psixologiyadagi antologiyalar bilan ishlashda sodir bo'ladi, ular tuzuvchilarning fikriga ko'ra, talaba uchun zarur bo'lgan qismlarni o'z ichiga oladi. ilmiy maqolalar... Biroq, antologiyalar materiallari jahonga mashhur olimlarning ilmiy yutuqlari haqida to'liq ma'lumot bermaydi va shuning uchun ma'lum bir ketma-ketlikda, albatta, talaba manfaatlarini hisobga olgan holda, asosiy klassikalarni diqqat bilan o'rganish kerak. psixologiya ustida ishlaydi.
Talabalarning faol mustaqil ishi faqat jiddiy va barqaror motivatsiya mavjud bo'lganda mumkin. Eng kuchli rag'batlantiruvchi omil - bu keyingi samarali kasbiy faoliyatga tayyorgarlik.
Mustaqil ishlarni faollashtirishga yordam beradigan ichki omillarni ko'rib chiqing. Ular orasida quyidagilar mavjud:
1. Bajarilgan ishning foydaliligi. Agar talaba o'z ishining natijalari ma'ruza kursida, uslubiy qo'llanmada, laboratoriya amaliyotida, nashrni tayyorlashda yoki boshqa usulda qo'llanilishini bilsa, u holda topshiriqni bajarishga munosabati sezilarli darajada o'zgaradi. yaxshiroq tomoni bajarilayotgan ishlarning sifati esa oshadi. Shu bilan birga, o'quvchini psixologik jihatdan moslashtirish, bajarilgan ish qanchalik zarurligini ko'rsatish muhimdir.
Foydalilik omili uchun yana bir foydalanish holati faol foydalanish kasb-hunar ta'limidagi ish natijalari. Masalan, agar talaba kichik kurslardan birida diplom (malakaviy) ishi uchun topshiriq olgan bo'lsa, u bir qator gumanitar va ijtimoiy-iqtisodiy, tabiiy fanlar va umumiy kasbiy tsikllar bo'yicha mustaqil topshiriqlarni bajarishi mumkin. fanlar bo'lib, ular keyinchalik uning malakaviy ishiga bo'limlar sifatida kiritiladi.
2. Talabalarning ijodiy faoliyatda ishtiroki. Bu ma'lum bir kafedrada olib boriladigan tadqiqot, eksperimental loyihalash yoki uslubiy ishlarda ishtirok etish bo'lishi mumkin.
3. Muhim motivatsion omil - intensiv pedagogika. Bu o'quv jarayoniga faol usullarni, birinchi navbatda, innovatsion va tashkiliy - faol o'yinlarga asoslangan o'yin mashg'ulotlarini joriy qilishni o'z ichiga oladi. Bunday o'yinlarda bir tomonlama shaxsiy bilimdan ob'ekt haqida ko'p tomonlama bilimga o'tish, uni etakchi qarama-qarshiliklarni taqsimlash bilan modellashtirish, balki faqat qaror qabul qilish ko'nikmalarini egallash emas. Ushbu yondashuvning birinchi bosqichi - bu biznes yoki vaziyatli o'qitish shakllari, shu jumladan kompyuterlardan foydalanish.
4. O‘quv fanlari bo‘yicha olimpiadalarda, ilmiy tadqiqot yoki amaliy ishlar bo‘yicha tanlovlarda qatnashish va hokazo.
5. Bilimlarni nazorat qilishning rag'batlantiruvchi omillaridan foydalanish (kumulyativ baholash, reyting, testlar, nostandart imtihon tartiblari). Bu omillar, ma'lum sharoitlarda raqobatga intilishni keltirib chiqarishi mumkin, bu o'z-o'zidan talabalarning o'zini o'zi takomillashtirish uchun kuchli motivatsion omil hisoblanadi.
6. Talabalarni ilmiy yutuqlari va ijodiy izlanishlari uchun mukofotlash (stipendiyalar, bonuslar, rag‘batlantiruvchi ball) va yomon o‘qish uchun jarimalar. Masalan, muddatidan oldin topshirilgan ish uchun siz oshirilgan bahoni qo'yishingiz mumkin, aks holda uni kamaytirishingiz mumkin.
7. Darsda ham, undan tashqarida ham bajariladigan vazifalarni individuallashtirish, ularni doimiy ravishda yangilab turish.
8. O`qituvchi shaxsi jadal tarbiyaviy ish va birinchi navbatda mustaqillikka undaydigan omil hisoblanadi. O‘qituvchi o‘quvchiga kasb egasi, ijodkor sifatida namuna bo‘la oladi. O'qituvchi o'quvchining ijodiy imkoniyatlarini ochishda, uning ichki o'sishi istiqbollarini aniqlashda yordam berishi mumkin va kerak.
9. O'z-o'zini rag'batlantirish o'quv faoliyati tashkilotning ushbu shaklidan foydalangan holda mustahkamlanishi mumkin ta'lim jarayoni tsiklni o'rganish sifatida ("immersion usuli"). Ushbu usul sizga materialni o'rganishni faollashtirishga imkon beradi, chunki ma'lum bir fan bo'yicha darslar orasidagi intervalni qisqartirish kurs mazmuniga doimiy e'tibor berishni talab qiladi va unutish darajasini pasaytiradi. Ushbu turdagi faoliyatning o'zgarishi - bu kursning bir nechta mavzularini qamrab olgan va o'zaro bog'liq muammolarni hal qilishga qaratilgan ko'p soatlik amaliy mashg'ulotlarni o'tkazish.
Universitetda talabalarning mustaqil ishini tashkil etishning strategik yo'nalishidagi asosiy narsa uning alohida turlarini optimallashtirish emas, balki sinfda va undan tashqari barcha turdagi darslarda talabalarning yuqori faolligi, mustaqilligi va mas'uliyati uchun sharoit yaratishdir. ta'lim faoliyati.
Eng oddiy usul - sinfdagi mashg'ulotlar sonini mustaqil ish foydasiga qisqartirish - ta'lim sifatini bir xil darajada oshirish yoki hatto saqlab qolish muammosini hal qilmaydi, chunki sinfdagi ish hajmining kamayishi har doim ham o'z-o'zidan o'tish bilan birga bo'lmaydi. passiv versiyada amalga oshirilishi mumkin bo'lgan mustaqil ishning haqiqiy o'sishi.
Eng yuqori standartlarda kasb-hunar ta'limi sinfdan tashqari ishlarga talabaning vaqt byudjetining kamida yarmi ajratiladi - butun o'qish davri uchun haftasiga o'rtacha 27 soat. Bu vaqt mustaqil ish uchun to'liq ishlatilishi mumkin. Bundan tashqari, katta qismi auditoriya mashg'ulotlariga ajratilgan vaqt mustaqil ishlarni ham o'z ichiga oladi. Shunday qilib, o'quv jarayonida mustaqil ishlash uchun etarli vaqt bor, bu vaqtdan qanday samarali foydalanish masalasi.
Umuman olganda, talabalarning mustaqil ishi asosida o'quv jarayonini qurishning ikkita asosiy yo'nalishi mumkin. Birinchisi, dars jarayonida mustaqil ishlarning rolini oshirish. Bu yo‘lni amalga oshirish o‘qituvchilardan o‘quvchilar mustaqilligini yuqori darajada ta’minlay oladigan va kadrlar tayyorlash sifatini oshirishga imkon beradigan sinf faoliyatini tashkil etishning uslub va shakllarini ishlab chiqishni talab etadi.
Ikkinchisi, talabalarning darsdan tashqari mustaqil ishlarining barcha sohalarida faolligini oshirish. Sinfdan tashqari ishlarda talabalarning faolligini oshirish bir qator qiyinchiliklar bilan bog'liq. Birinchidan, bu ko'pchilik talabalarning ham, o'qituvchilarning ham kasbiy jihatdan, ham bunga tayyor emasligidir. psixologik jihatlar... Bundan tashqari, mustaqil ishlarni samarali tashkil etish uchun o‘quv jarayonining mavjud axborot ta’minoti yetarli emas.
Talabalarning mustaqil ishini (SS) tashkil etishning asosiy vazifasi har qanday shakldagi darslarda intellektual tashabbus va tafakkurni rivojlantirish uchun psixologik-didaktik shart-sharoitlarni yaratishdan iborat. SWSni tashkil etishning asosiy printsipi talabalarning passiv roli bilan ma'lum topshiriqlarni rasmiy bajarishdan shakllantirish bilan kognitiv faoliyatga o'tish bilan barcha talabalarni individual ishlarga o'tkazish bo'lishi kerak. o'z fikri muammoli masalalar va vazifalarni hal qilishda. CDSning maqsadi talabani avvalo o'quv materiali, so'ngra ilmiy ma'lumotlar bilan mazmunli va mustaqil ishlashga o'rgatish, o'z malakasini doimiy ravishda oshirish qobiliyatini singdirish uchun o'z-o'zini tashkil etish va o'z-o'zini tarbiyalash uchun asos yaratishdir. Kelajak.
CDSni tashkil etishda hal qiluvchi rol o'qituvchiga tegishli bo'lib, u "umuman" talaba bilan emas, balki kuchli va zaif tomonlari, individual qobiliyatlari va moyilliklari bilan aniq shaxs bilan ishlashi kerak. O'qituvchining vazifasi - o'quvchining kelajakdagi yuqori malakali mutaxassis sifatidagi eng yaxshi fazilatlarini ko'rish va rivojlantirishdir.
Har bir fanni o'rganishda IWS tashkiloti uchta o'zaro bog'liq shaklning birligini ifodalashi kerak:
1. Sinfdan tashqari mustaqil ishlar;
2. O`qituvchining bevosita rahbarligida bajariladigan auditoriya mustaqil ishi;
3. Ijodiy, shu jumladan tadqiqot ishlari.
Sinfdan tashqari CDS turlari xilma-xildir: berilgan mavzular bo'yicha referatlar, ma'ruzalar, insholar va boshqa yozma ishlarni tayyorlash va yozish. Talabaga mavzu va hatto ish rahbarini tanlash huquqi berilishi ma'qul; turli tabiatdagi uy vazifalarini bajarish. Bu muammoni hal qilish; matnlarni tarjima qilish va qayta hikoya qilish; adabiy manbalarni tanlash va o‘rganish; turli sxemalarni ishlab chiqish va tuzish; grafik ishlarni bajarish; hisob-kitoblar va boshqalar; talabalarning mustaqilligi va tashabbuskorligini rivojlantirishga qaratilgan individual topshiriqlarni bajarish. Individual topshiriqni har bir talaba ham, guruh talabalarining bir qismi ham olishi mumkin; kurs loyihalari va ishlarini amalga oshirish;
ilmiy-nazariy konferensiyalar, taqrizlar, olimpiadalar va boshqalarda ishtirok etishga tayyorgarlik.
Talabalarning sinfdan tashqari SO‘Zga ijobiy munosabatini shakllantirish uchun har bir bosqichda ish maqsadlarini tushuntirish, talabalar tomonidan ushbu maqsadlarni tushunishlarini nazorat qilish, ularda muammoni mustaqil shakllantirish va maqsad tanlash qobiliyatini bosqichma-bosqich shakllantirish zarur. .
Auditoriyadagi mustaqil ishlar amaliy mashg‘ulotlar, seminarlar, laboratoriya mashg‘ulotlari va ma’ruza mashg‘ulotlari davomida amalga oshirilishi mumkin.
Ma’ruza kursini bevosita auditoriyada o‘qiyotganda ma’lum mavzular bo‘yicha ekspress so‘rovlar o‘tkazish, bilimlarni test nazorati, talabalardan “Nima? Qayerda? Qachon?" va hokazo.
Amaliy va seminar mashg'ulotlarida har xil turdagi SSV o'quv jarayonini yanada qiziqarli qilish va guruh talabalarining muhim qismining faolligini oshirishi mumkin.
Tabiatshunoslik fanidan amaliy mashg'ulotlarda va texnik fanlar siz ikkitadan kamida 1 soatni (vaqtning 50%) mustaqil ravishda muammolarni hal qilishga bag'ishlashingiz kerak. Amaliy mashg'ulotlarni quyidagi tarzda qurish tavsiya etiladi:
1. O’qituvchining kirish so’zi (darsning maqsadi, asosiy e’tiborga olinadigan masalalar).
2. Tez so'rov.
3. Doskada 1-2 ta tipik topshiriqlarni yechish.
4. Masalalarni mustaqil yechish.
5. Yechishdagi tipik xatolarni tahlil qilish (joriy dars oxirida yoki keyingi dars boshida).
Mashg'ulotlarni o'tkazish uchun siz mustaqil hal qilish uchun vazifalar va vazifalarning katta bankiga ega bo'lishingiz kerak va bu vazifalarni murakkablik darajasiga ko'ra farqlash mumkin. Intizomga yoki uning bo'limiga qarab siz ikkita usuldan foydalanishingiz mumkin:
1. Mustaqil yechish uchun qiyinchilik bo‘yicha teng bo‘lgan ma’lum sonli masalalarni bering va ma’lum vaqt ichida yechilgan masalalar soniga baho qo‘ying.
2. Turli qiyinchilikdagi topshiriqlar bilan topshiriqlar bering va echilgan muammoning qiyinligiga baho bering.
Mustaqil masalalarni yechish natijalariga ko'ra har bir dars uchun baho qo'yilishi kerak. Talabaning amaliy darsga dastlabki tayyorgarligini baholash ekspress test (yopiq shakldagi test topshiriqlari) orqali 5, maksimal - 10 daqiqa davomida amalga oshirilishi mumkin. Shunday qilib, intensiv ish bilan har bir talaba har bir darsda kamida ikki ball berilishi mumkin.
Modul yoki bo'lim materiallariga asoslanib, talabaga uy vazifasini berish va bo'lim yoki modul bo'yicha oxirgi amaliy darsda uni o'rganish natijalarini umumlashtirish tavsiya etiladi (masalan, umumiy test o'tkazish uchun). modul), har bir talabaning baholarini muhokama qiling, bahosini oshirishni istagan talabalarga qo'shimcha topshiriqlar bering ... Ushbu topshiriqlarni bajarish natijalari semestr oxirida, kredit haftasida allaqachon bahoni oshiradi, ya'ni. semestr boshidagi reyting faqat joriy ish uchun beriladi, kredit haftasi oxiridagi reyting esa barcha qo‘shimcha ish turlarini hisobga oladi.
CPCning turli shakllaridan "ish o'yinlari" katta yoshdagi amaliy mashg'ulotlar uchun eng mos keladi. O'yin mavzusi muayyan ishlab chiqarish muammolari bilan bog'liq bo'lishi mumkin yoki amaliy xarakterga ega bo'lishi mumkin, dolzarb muammolar bo'yicha vaziyatni modellashtirish vazifalarini o'z ichiga oladi va hokazo. Ishbilarmonlik o'yinining maqsadi talabaga taqlid sharoitida rivojlanish va qaror qabul qilish imkoniyatini berishdir.
Seminar va amaliy mashg'ulotlarni o'tkazishda talabalar CPC ni individual va kichik guruhlarda (ijodiy jamoalarda) bajarishlari mumkin, ularning har biri o'z loyihasini (topshiriqlarini) ishlab chiqadi. Tugallangan loyiha (muammoli muammoni hal qilish) keyin boshqa jamoa tomonidan aylanma tizimda ko'rib chiqiladi. Sizning versiyangizning jamoatchilik muhokamasi va himoyasi CDS rolini oshiradi va uni sifatli amalga oshirish istagini kuchaytiradi. Amaliy mashg'ulotlarni tashkil etishning ushbu tizimi tadqiqot elementlarini topshiriqlarga kiritish, vazifalarni soddalashtirish yoki murakkablashtirish imkonini beradi.
Talabalarning oddiy amaliy mashg'ulotlardagi faoliyati faolligi CDSning yangi shaklini joriy etish orqali kuchaytirilishi mumkin, uning mohiyati shundaki, har bir topshiriq uchun talaba o'ziga xos individual topshiriqni (variantni) oladi, shu bilan birga topshiriqning sharti. barcha talabalar uchun bir xil va dastlabki ma'lumotlar har xil. Vazifani boshlashdan oldin o'qituvchi faqat umumiy uslubiy ko'rsatmalar beradi (yechishning umumiy tartibi, aniqlik va muayyan miqdorlarning o'lchov birliklari, mavjud ma'lumotnomalar va boshqalar). O'qituvchi tomonidan natijalarni tekshirish bilan CDSni sinfda amalga oshirish talabalarni texnik hisob-kitoblarni to'g'ri va to'g'ri bajarishga, hisoblash vositalaridan va ma'lumotnoma ma'lumotlaridan foydalanishga o'rgatadi. O'rganilayotgan material chuqurroq o'zlashtiriladi, talabalarning ma'ruzalarga munosabati o'zgaradi, chunki mavzu nazariyasini tushunmasdan, yaxshi xulosa qilmasdan, muammoni hal qilishda muvaffaqiyatga ishonish qiyin. Bu amaliy mashg'ulotlarga ham, ma'ruzalarga ham qatnashish darajasini oshiradi.
Amaliy mashg'ulotlarda CDS ning yana bir shakli o'qituvchi tomonidan talabalarga tarqatiladigan sxematik diagrammalar, sxemalar, dasturlar va boshqalarni mustaqil o'rganishdan iborat bo'lishi mumkin, bu o'qituvchi dars davomida talaba javob berishi kerak bo'lgan nazorat savollari bilan birga.
Laboratoriya mashg‘ulotlarini o‘tkazish boshqa o‘quv mashg‘ulotlari turlari kabi o‘qitishning faol usullaridan foydalanish va individual yondashuv asosida SQI tashkil etish uchun ko‘plab imkoniyatlarni o‘z ichiga oladi.
Laboratoriya seminarini o'tkazishda laboratoriya ishlarini eng mustaqil bajarish uchun sharoit yaratish kerak. Shuning uchun, ishni bajarishda quyidagilar zarur:
1. Ishni bajarish uchun zarur bo'lgan nazariy material bo'yicha ekspress so'rov (og'zaki yoki test shaklida) o'tkazish (baholash bilan).
2. Talabaning uyda tayyorlagan laboratoriya ish rejalarini tekshirish (baholar bilan).
3. Talabaning laboratoriyadagi ishini va olgan ma’lumotlarini baholash (baholash).
4. Hisobotni tekshiring va baholang.
Har qanday laboratoriya ishi nazariy materialni chuqur mustaqil o'rganish, eksperimentni o'tkazish va rejalashtirish usullarini o'rganish, o'lchov vositalarini o'zlashtirish, eksperimental ma'lumotlarni qayta ishlash va sharhlashni o'z ichiga olishi kerak. Bunday holda, ishlarning bir qismi majburiy bo'lmasligi mumkin, lekin kurs bo'yicha mustaqil ishning bir qismi sifatida bajarilishi mumkin. Bir qator ishlarda nazariy materialni chuqur mustaqil o'rganishni talab qiladigan qo'shimcha ilmiy tadqiqot elementlari bo'lgan bo'limlarni kiritish maqsadga muvofiqdir.
2.2 Mustaqil ishlarni uslubiy ta'minlash va nazorat qilish
O'quv jarayonini uslubiy ta'minlash kompleksini ishlab chiqish talabalarning mustaqil ishi samaradorligining eng muhim shartidir. Bunday majmua ma'ruza matnlarini o'z ichiga olishi kerak, o'quv va o'quv qurollari, laboratoriya ustaxonalari, haqiqiy ma'lumotlar asosida tuzilgan vazifalar va topshiriqlar banklari, hisoblash, modellashtirish, o'quv dasturlari va o'z-o'zini nazorat qilish dasturlari, avtomatlashtirilgan o'qitish va monitoring tizimlari, fanning axborot bazalari yoki tegishli fanlar guruhi. , va boshqalar. Bu talaba o'quv jarayonining teng huquqli ishtirokchisi bo'lgan muammoli o'qitishni tashkil qilish imkonini beradi.
Talabalarning mustaqil ishlarining samaradorligi ko'p jihatdan uni nazorat qilishning faol usullari mavjudligi bilan belgilanadi. Quyidagi nazorat turlari mavjud:
Keyingi fanni o‘rganish boshida talabalarning bilim va ko‘nikmalarini kiritish nazorati;
Joriy nazorat, ya'ni ma'ruza, amaliy va laboratoriya mashg'ulotlarida o'quv materialini o'zlashtirish darajasini muntazam nazorat qilish;
Kurs bo'limi yoki modulini o'rganish yakunida oraliq nazorat;
Nazorat tadbirlariga tayyorgarlik ko'rishda fanni o'rganish jarayonida talaba tomonidan amalga oshiriladigan o'z-o'zini nazorat qilish;
Test yoki imtihon shaklida fan bo'yicha yakuniy nazorat;
Fanni o'rganishni tugatgandan keyin ma'lum vaqtdan keyin qolgan bilim va ko'nikmalarni nazorat qilish.
Keyingi yillarda nazoratning an’anaviy shakllari – kollokvium, test, imtihonlar bilan bir qatorda yangi usullar ham keng joriy etilmoqda, ya’ni talabalarning mustaqil ishlarini tashkil etish zamonaviy ta’lim texnologiyalari asosida amalga oshirilmoqda. Oliy kasbiy ta'limning zamonaviy amaliyotida bunday texnologiya sifatida ko'pincha talaba va o'qituvchiga sub'ektlar sifatida harakat qilish imkonini beradigan ta'limning reyting tizimi ko'rib chiqiladi. ta'lim faoliyati, ya'ni. sherik bo'ling.
Ta'limning reyting tizimi o'quvchilarni ko'p balli baholashni nazarda tutadi, ammo bu besh ballik shkaladan oddiy o'tish emas, balki baholash diapazonining ballarda kengayishini ob'ektiv aks ettirish qobiliyatidir. individual qobiliyatlar talabalar, ularning sa'y-harakatlari u yoki bu turdagi mustaqil ishlarni bajarishga sarflanadi. Differensiyalangan individual vazifalar blokini yaratish uchun juda ko'p imkoniyatlar mavjud, ularning har biri o'z "narxi" ga ega. Reytingli ta'limning to'g'ri tashkil etilgan texnologiyasi bizga besh ballik baholash tizimini boshidan tark etish va unga natijalarni umumlashtirganda, o'quvchilar to'plagan ballar odatdagi baholarga (a'lo, yaxshi, qoniqarli) aylantirilganda kelishga imkon beradi. , qoniqarsiz). Bundan tashqari, reyting tizimi o'ziga xoslik, mustaqil ish yoki ilmiy muammolarni hal qilish uchun topshiriqlarni bajarish yondashuvlarining yangiligi uchun qo'shimcha rag'batlantiruvchi balllarni o'z ichiga oladi. Talaba sinfdan tashqari mashg‘ulotlarda (olimpiada, konferensiyalarda qatnashish; individual ijodiy topshiriqlarni bajarish, insholar; ilmiy to‘garak ishida qatnashish va h.k.) ishtirok etish orqali ta’lim reytingini oshirish imkoniyatiga ega. Shu bilan birga, o‘z ishini o‘z vaqtida topshirishga shoshilmayotgan talabalar ham salbiy ball olishlari mumkin. Biroq, individual talabalar dasturni tezroq bajarishga da'vat etiladi. Misol uchun, agar talaba guruh oldidan kredit olishga yoki mustaqil ish yozishga tayyor bo'lsa, unga qo'shimcha ball qo'shishingiz mumkin.
Reyting tizimi – o‘quv jarayonida bilim va ko‘nikmalarni o‘zlashtirish sifati, rejalashtirilgan mustaqil ish hajmining bajarilishini muntazam nazorat qilib borish. Ko'p ballli baholash tizimini yuritish, bir tomondan, o'quvchilarning individual xususiyatlarini ball oralig'ida aks ettirishga imkon beradi, ikkinchidan, o'quvchilarning muayyan turdagi ishlarni bajarishga sarflagan sa'y-harakatlarini ball bilan ob'ektiv baholashga imkon beradi. Shu tariqa har bir o‘quv faoliyati turi o‘ziga xos “narx”ga ega bo‘ladi. Ma'lum bo'lishicha, talaba tomonidan benuqson bajarilgan ishning "xarajati" topshiriqni muvaffaqiyatli bajarish uchun zarur bo'lgan, u o'rgangan o'quv materialining umumiyligiga ko'ra, uning tayyorgarligi sifatining miqdoriy o'lchovidir. Intizom bo'yicha reytingni yakuniy besh ballik bahoga o'tkazish uchun ishlab chiqilgan shkala mavjud, uni o'qituvchi ham, talaba ham osonlikcha hisoblashi mumkin: maksimal ballning 85% -100% - "a'lo" bahosi , 70% -85% - "yaxshi" baho, 50% -70% - "qoniqarli", maksimal miqdorning 50% yoki undan kami - "qoniqarsiz".
· asosiy e’tibor o‘quv faoliyatining faol turlarini tashkil etishga qaratiladi, o‘quvchilarning faolligi taklif etilayotgan vazifalarni ijodiy idrok etishga o‘tadi;
· O‘qituvchining o‘quvchilar bilan munosabatlarida hamkorlik va birgalikda ijod qilish, o‘qituvchining har bir o‘quvchining “Men-kontseptsiyasi”ning individual o‘ziga xosligi faktiga psixologik va amaliy tayyorgarligi vujudga keladi;
· Talabalarning mustaqil ishlariga o'qituvchining turli xil rag'batlantiruvchi, hissiy-tartibga soluvchi, yo'naltiruvchi va tashkil etuvchi aralashuv usullari (zarurat bo'lganda) nazarda tutilgan;
· O'qituvchi o'qituvchi-menejer va o'quv direktori vazifasini bajaradi, talabalarga nafaqat o'quv ma'lumotlarini uzatishga, balki o'quv qurollarining minimal to'plamini taklif qilishga tayyor; talaba o'qituvchi bilan birga faoliyat sub'ekti sifatida harakat qiladi va uning individualligini rivojlantirish asosiy ta'lim maqsadlaridan biri sifatida ishlaydi;
· Ta'lim axboroti o'rganish maqsadi sifatida emas, balki o'quv faoliyatini tashkil etish vositasi sifatida ishlatiladi.
Ta'limning reyting tizimi talabalarga yo'naltirilgan ta'lim texnologiyalari (muammo, dialog, munozara, evristik, o'yin va boshqa ta'lim texnologiyalari) orqali amalga oshirilgan taqdirda, o'quvchilarning mustaqil bilish faoliyatining eng katta axborot, protsessual va ijodiy mahsuldorligini ta'minlaydi.
Talabalarning ko'pchiligi o'qitish natijalarini kuzatishning bunday tizimiga ijobiy munosabatda bo'lib, o'qitishning reyting tizimi semestr davomida ularning kuchlarini teng taqsimlashga yordam beradi, o'quv ma'lumotlarini o'zlashtirishni yaxshilaydi va tizimli ishlarni ta'minlaydi. sessiya davomida "shoshilinch ishlar" holda. Mustaqil ta'lim uchun taklif qilinadigan juda ko'p turli xil topshiriqlar va ularni baholashning turli shkalalari talabaga ularning muvaffaqiyatini kuzatish imkonini beradi va agar xohlasa, u har doim o'z reytingini (qo'shimcha mustaqil ish turlarini bajarish orqali) kutmasdan oshirish imkoniyatiga ega. imtihon. Mamlakatimizning ayrim oliy o‘quv yurtlarida reyting tizimini joriy etish tajribasi natijalarini tahlil qilar ekanmiz, shuni ta’kidlash mumkinki, ta’limning reyting tizimi doirasida o‘quv jarayonini turli mustaqil ishlardan foydalangan holda tashkil etish talabalarni o‘qitishda yanada yaxshi natijalarga erishish imkonini beradi. an’anaviy oliy ta’lim tizimiga nisbatan.
Reyting tizimidan foydalanish talabaning semestr davomidagi ishini yanada ritmik bo‘lishiga erishish imkonini beradi, shuningdek, talabalarning ijodiy faolligini rag‘batlantirish orqali bilim faolligini faollashtiradi. Reytingni joriy etish fanlar mazmunini tuzish, turli darajadagi murakkablikdagi topshiriqlarni ishlab chiqish va hokazolar bo'yicha qo'shimcha ishlar tufayli o'qituvchilarning ish yukini oshirishga olib kelishi mumkin. Ammo bunday ish o'qituvchiga o'zining pedagogik imkoniyatlarini ochib berishga va o'quv jarayonini takomillashtirish bo'yicha g'oyalarini amalga oshirishga imkon beradi.
Bizning fikrimizcha, talabalarning bilim va ko'nikmalarini test nazorati juda foydali bo'lishi mumkin, bu ob'ektiv, o'qituvchining vaqtini tejaydi, uni odatdagi ishlardan ko'p jihatdan ozod qiladi va o'qitishning ijodiy qismiga ko'proq e'tiborni qaratishga imkon beradi, egalik qiladi. yuqori daraja fanlarni bilim va ko'nikmalar darajasiga ko'ra farqlash va reyting tizimini joriy etishda juda samarali bo'lib, amaliy mashg'ulotlar, individual va mustaqil ishlar uchun individual topshiriqlarni tanlash orqali o'quv jarayonini sezilarli darajada individuallashtirishga imkon beradi, bu sizga bashorat qilish imkonini beradi. har bir talaba uchun o'qitish tezligi va samaradorligi.
Test sinovi o‘qituvchiga o‘quvchilar bilimi tarkibini aniqlashga va shu asosda fan bo‘yicha o‘qitishga metodik yondashuvlarni qaytadan baholashga, o‘quv jarayonini individuallashtirishga yordam beradi. Testlardan bevosita o‘quv jarayonida, talabalarning mustaqil ishlarida foydalanish juda samarali. Bunda talabaning o‘zi bilimini sinab ko‘radi. Test topshirig'iga darhol javob bermasdan, talaba topshiriqning mantiqiyligini tushuntiruvchi maslahat oladi va uni ikkinchi marta bajaradi.
Shuni ta'kidlash kerakki, o'quv jarayoniga talabaga ma'lum bir fanni mustaqil ravishda o'rganish imkonini beradigan va shu bilan birga o'quv materialini o'zlashtirish darajasini nazorat qilish imkonini beradigan avtomatlashtirilgan o'qitish va o'qitish-monitoring tizimlari tobora ortib bormoqda.
Xulosa qilib shuni ta'kidlaymizki, o'quv kursi, talabalarning tayyorgarlik darajasi va boshqa omillarni hisobga olgan holda talabalarning mustaqil ishlarini tashkil etishning o'ziga xos usullari va shakllari o'qituvchining ijodiy faoliyati jarayonida belgilanadi, shuning uchun ushbu tavsiyalar universal deb da'vo qilmang. Ularning maqsadi o'qituvchiga mustaqil ishni tashkil qilish uchun o'z ijodiy tizimini shakllantirishga yordam berishdir.
Zamonaviy jamiyatda zamonaviy o'qituvchining vazifalari keskin o'zgarib bormoqda. O'qituvchi passiv ob'ektlar emas, balki ta'lim jarayonining sub'ektlari bo'lgan o'quvchilarning kognitiv, transformatsion faoliyatining tashkilotchisiga aylanadi. Har qanday yangi mutaxassis o'z profilida fundamental bilim, kasbiy ko'nikma va ko'nikmalarga, yangi muammolarni hal qilish uchun ijodiy va tadqiqot faoliyati tajribasiga, ijtimoiy va baholash faoliyatidagi tajribaga ega bo'lishi kerak, chunki oliy ma'lumot insonning kasbiy rivojlanishiga ta'sir qiluvchi hal qiluvchi omillardan biridir. . Binobarin, shaxsning muvaffaqiyati va umuman, butun jamiyatning ijobiy rivojlanishi taklif etilayotgan oliy ta’lim sifatiga bevosita bog‘liq. Ta'lim muvaffaqiyatining ko'rsatkichlaridan biri o'quvchilarning mustaqilligi bo'lib, u o'quv qiyinchiliklarini bartaraf etish jarayonida o'quvchining mustaqil fikr yuritishi va harakat qilishi uchun zarurdir. Shuning uchun talabalarning mustaqil ishlarini to'g'ri tashkil etish muvaffaqiyatli kelajak insonning asosiy omillaridan biridir.
Adabiyotlar ro'yxati
1. Kattalar va pedagogik psixologiya: matnlar / kompozitsiya va sharh. Shuare Marta O. M .: Moskva nashriyoti. un-ta, 2010.262 b.
2. Kattalar va pedagogik psixologiya: o'rganish. kayfiyat. M.V. Gameso. Moskva: Deklaratsiya, 2010.144 p.
3. Kattalar va pedagogik psixologiya: o'rganish. kayfiyat / M.V. Matyuxin, T.S. Mixalchik, N.F.Prokina va boshqalar; pod. qizil. M.V. Gameso. Moskva: Deklaratsiya, 2013.222 p.
4. Komarova T.S. O'qitish metodikasi. - Moskva: Deklaratsiya, 2014.160 p.
5. Kulagina I.Yu. Kattalar psixologiyasi. M., 2012.192 b.
6. Lixachev B.T. Pedagogika. Ma’ruza kursi: Pedagogika ta’lim muassasalari talabalari hamda IPK va FPK tinglovchilari uchun o‘quv qo‘llanma. M .: Promety, Yurite, 2013.206 b.
7. Shapovalenko I.V. Kattalar psixologiyasi. M .: Gardariki, 2012.9 b.
Allbest.ru saytida e'lon qilingan
Shunga o'xshash hujjatlar
Talabalar mustaqil ishlarining o`quv jarayonidagi o`rni. Talabalarning mustaqil ishlarini rag'batlantirish to'g'risida. Mustaqil ishlarni tashkil etish va shakllari. Mustaqil ishlarni uslubiy ta'minlash va nazorat qilish.
referat, 24.04.2007 qo'shilgan
Talabalarning mustaqil ishlarini motivatsiyasi, uni tashkil etish va shakllari. Mustaqil ishlarni uslubiy ta'minlash va nazorat qilish, uni rejalashtirish. Talabalarning sinfdan tashqari mustaqil ishlarini tashkil etish. Nazorat va boshqaruv, bilim manbalari.
11/12/2013 yilda qo'shilgan kurs ishi
Oliy kasbiy ta'limni rivojlantirishning zamonaviy sharoitida talabalarning mustaqil ishlarining o'ziga xos xususiyatlarini o'rganish. Mutaxassisni shakllantirishda uning ahamiyatini tahlil qilish. “Tarix” ixtisosligi talabalarining mustaqil ishlarini nazorat qilishni tashkil etish.
dissertatsiya, 21/10/2015 qo'shilgan
Ushbu ishni o'z vaqtida rejalashtirishni majburiy tashkil etish va uni muvofiqlashtirish bilan talabalarning mustaqil ishi jadvalini shakllantirish. Haqiqiy yuklab olishlarini aniqlashning samarali usuli. Talabalarni turli universitetlarda o'quv ishlariga jalb qilish.
test, 25/06/2013 qo'shilgan
muddatli ish 11/11/2014 qo'shilgan
Oliy kasbiy ta’lim rivojlanishining zamonaviy sharoitida talabalarning mustaqil ishi, uning mutaxassisni shakllantirishdagi ahamiyati. “Tarix” ixtisosligi talabalarining mustaqil ishlarini tashkil etishning me’yoriy bazasi, uni nazorat qilishning o’ziga xos xususiyatlari.
dissertatsiya, 11/17/2015 qo'shilgan
Talabalar mustaqil ishlarining mohiyati, konseptual asoslari. Kollej o‘quvchilarining tabaqalashtirilgan mustaqil ishlarini tashkil etish metodikasini ishlab chiqish va asoslash, uni amalga oshirish uchun pedagogik shart-sharoitlar tizimini ta’minlash; tashxis.
dissertatsiya, 03/03/2013 qo'shilgan
“Motivatsiya” tushunchasining mohiyati. Talabalarning mustaqil ishlarini kuchaytirish texnikasi. O'quv jarayonini o'quv-uslubiy ta'minlash. Sinfdan tashqari o‘qish, ilmiy-amaliy anjumanlar. O'z-o'zidan sinfda ishlash uchun qo'llanmalar to'plami.
Annotatsiya 12.11.2012 da qo'shilgan
Universitet talabalarining mustaqil ishlarini tashkil etishning asosiy tamoyillari. Amaliy mashg'ulotlar shakllari. O'quv jarayonini mustaqil ishlashga yo'naltirish va uning samaradorligini oshirish. Talabalarning tadqiqotchilik malakalarini shakllantirish.
taqdimot 06/11/2013 qo'shildi
Korxonaning iqtisodiy faoliyatini tahliliy o'rganish. Talabalar shaxsini psixologik tahlil qilish. “Tashkilot iqtisodiyoti” fanidan mustaqil ishlash uchun mualliflik pedagogik vazifalar to‘plamini ishlab chiqish, uni qisman sinovdan o‘tkazish.
Talaba mustaqil ishi metodikasiga umumiy yondashuvlar va uni amalga oshirish. Talabalarning mustaqil ishi(SRS) mustaqil talaba diializmi bo`lib, uni ilmiy-pedagogik xodim talaba bilan birgalikda rejalashtiradi, lekin talaba tomonidan topshiriqlarga muvofiq hamda ilmiy-pedagogik xodimning bevosita ishtirokisiz uning uslubiy rahbarligi va nazorati ostida amalga oshiriladi.
O'quv fanini o'rganishda ratsional vositalar muhim rol o'ynaydi: mustaqil ishni tashkil etish usullari, mehnat sharoitlari, kundalik tartib, ish texnikasi va boshqalar.
O'quv intizomini o'rganishda talabalarning mustaqil ishining quyidagi turlari ajratiladi:
Ma'ruzalarni tinglash, seminarlarda qatnashish, amaliy va laboratoriya ishlarini bajarish;
Ma'ruza va seminarlar mavzularini ishlab chiqish, sirtqi talabalar tomonidan amaliy va laboratoriya ishlarini bajarish (ZFO)
Referat va kurs ishlarini tayyorlash, dissertatsiya yozish;
Modulli nazorat va sinovga tayyorgarlik;
Adabiyot bilan ishlash va h.k.
Bu turlarning har biri o`quvchilardan o`jar mustaqil ishni talab qiladi.
Avvalo, har bir o'quvchi o'quv jarayonida ruhiy gigiena qoidalariga rioya qilishi kerak. Shuning uchun ular aqliy mehnat mexanizmlarini, charchoqning paydo bo'lish sabablarini, mehnat qobiliyatini yaxshilash yo'llarini, shuningdek ovqatlanishni, dam olishni tashkil qilishni va hokazolarni ochib berishlari kerak. Buning uchun orientatsiya darsini o'tkazish kerak. ayniqsa sirtqi talabalar bilan. Ularga inson tanasining kunlik ritmi kuchli faoliyat va uyqu soatlarida doimiy ravishda o'zgarib turadigan bir qator fiziologik funktsiyalar bilan belgilanadiganligini etkazish.
Kunduzgi talabaning hayoti va faoliyatini optimal tashkil etishda kundalik tartib muhim rol o'ynaydi - bu o'quv mashg'ulotlarining birinchi kunlarida ilmiy va pedagogik xodimlar tomonidan tavsiya etiladi.
Birinchi kurs talabalari mustaqil o'quv ishlariga moslashishlari kerak. Shuning uchun birinchi kurs talabalari oliy o'quv yurtidagi yashash sharoitlari va faoliyatiga moslashishlari kerak. Buning uchun bu yerda ilmiy va pedagogik xodimlarning maqsadli pedagogik yordami zarur. Bu, birinchi navbatda, psixologik noqulaylik, noqulaylik, noqulaylik, ishonchsizlikni boshdan kechirayotgan o'quvchiga e'tibor.
Shuni esda tutish kerakki, talaba uchta qiyinchilik guruhiga ta'sir qiladi: ijtimoiy, ta'lim, kasbiy. Ijtimoiy qiyinchiliklar yashash joyining o'zgarishi, yangi turmush sharoiti, yangi odamlarning muhim doirasi (ilmiy va pedagogik xodimlar, hamkasblar, xizmat ko'rsatuvchi xodimlar) bilan muloqot qilishning o'ziga xos xususiyatlaridan kelib chiqadi; byudjetni mustaqil ravishda boshqarish, o'z hayotingizni tartibga solish, yangi rejimga va kundalik ishlarga ko'nikish zarurati va hokazo.
O`qitishdagi qiyinchiliklar o`qitishning yangi shakl va usullari, mustaqil ishlarni tashkil etishning o`ziga xos xususiyatlari, ilmiy-pedagogik xodimlar tomonidan nazorat qilinishi bilan bog`liq. Shuning uchun ilmiy va pedagogik xodimlar:
Talabalarni oliy ta’lim muassasalarida ta’limni tashkil etishning psixologik-pedagogik xususiyatlari bilan tanishtirish;
Tarbiyaviy ish usullari va usullarini o'zlashtirishda yordam berish;
Dastlabki ikki-uch oy ichida birinchi kurs talabalari uchun maxsus ma'ruza texnikasiga rioya qiling, asta-sekin tuzilma va sur'atni oshiring;
Talabalarga ma’ruzani tinglash, uning mazmunini yozish, seminar, amaliy va laboratoriya mashg‘ulotlariga tayyorgarlik ko‘rish usullarini o‘rgatish;
Har bir dars uchun aniq dozalash vazifalari;
Mustaqil ishni toqat bilan kuzatish va baholash va h.k.
Kasbiy qiyinchiliklar, odatda, individual talabalarning o'zlarining kasbiy tanlovlarida umidsizlikka tushishlarida uchraydi. Demak, ilmiy-pedagogik xodimlar mutaxassislikni egallash jarayoni, ularning istiqboli va ahamiyatini tushuntirishlari kerak.
1. Getsov G. Kitob bilan ishlash: ratsional usullar. -M .: Kniga, 1984 yil.
2. Genetika NP Mukammallikning chegarasi yo'q. - M .: Ta'lim, 1989 yil.
3. Zagvyazinskiy VI O'qitish nazariyasi: zamonaviy talqin: Darslik. stud uchun qo'llanma. yuqoriroq. ped. o'rganish. muassasalar. - M .: Ed. "Akademiya" markazi, 2001 yil.
4. Kuznetsov A. A, Xromov L. N. Texnika tez o'qish... - M .: Kniga, 1977 yil.
5. Kuzminskiy AI Oliy ta'lim pedagogikasi: Darslik. nafaqa. - M .: Bilim, 2005 yil.
6. Levy V. O'zing bo'lish san'ati. - M .: Bilim, 1973-
7. Pekelis V. Sizning imkoniyatlaringiz, odam. - M .: Bilim, 1975-
9. Rachenko I. P. O'qituvchi EMAS. - M .; Ta'lim,
sh. Smorodinskaya M.D., Markova Yu.P. O'qish madaniyati haqida: Har kim bilishi kerak bo'lgan narsa. - M .: Kniga, 1984 va boshqalar.
Ta'lim mazmunining modulli tuzilishiga o'tish integratsiyani o'z ichiga oladi turli xil turlari va fanning umumiy mavzusiga bo'ysunadigan ta'lim shakllari. Har bir mazmunli modul uchun ma'lumotnoma va illyustrativ materiallar to'plami shakllantirilib, talaba o'rganishni boshlashdan oldin oladi. Shuningdek, tavsiya etilgan o'qishlar ro'yxatini qo'shing. Har bir talaba materialni o‘zlashtirib, joriy nazorat bosqichlaridan o‘tib, bir muhim moduldan ikkinchisiga o‘tadi.
Sirtqi talabalarga (ZFO) kelsak, ular asosan semestr davomida materialni mustaqil o'rganadilar, ya'ni ma'ruza, shuningdek, seminar, amaliy va laboratoriya mashg'ulotlari mavzularini mustaqil ravishda ishlab chiqadilar.
Ular uchun har bir semestr boshida orientatsiya mashg‘ulotlari o‘tkaziladi, unda ma’ruzalar o‘qiladi va ayrim seminarlar, amaliy va laboratoriya mashg‘ulotlari o‘tkaziladi.
Ilmiy va pedagogik xodim G'arbiy Federal okrug talabalarini yo'naltirish sessiyasida o'quv intizomini o'rganishning dolzarbligi, maqsadi va vazifalari, uning kasbiy tayyorgarlikdagi o'rni, roli va ahamiyati bilan tanishtirishi, akademikning umumiy hajmini aniqlashi shart. joriy semestr uchun intizom va bo'limlar va mavzular hajmi; o'quv dasturi va ishni taqsimlang o'quv dasturi; tematik rejaning mazmuni va tuzilishini, bo‘lim va mavzularni o‘rganish ketma-ketligini tushuntirish; seminar, amaliy va laboratoriya mashg‘ulotlarining o‘z-o‘zini rivojlantirish metodikasini tushuntirish; imtihon yoki test uchun topshirilgan savollar bilan tanishish; har bir mavzu bo‘yicha asosiy va qo‘shimcha adabiyotlarni taqdim etish; ZFO talabalari bilimini nazorat qilish shakllari va usullarini aniqlashtirish; konsultatsiyalar jadvalini o'rnatish sessiyasi davomida va test va imtihon sessiyasi oldidan xabardor qilish; ushbu semestr uchun o‘quv fanining bo‘limlari va mavzularini mustaqil ishlash metodikasini ochib berish va hokazo.
Talaba ma'ruza va ma'ruza amaliyoti davomida mustaqil ishlash metodikasini o'zlashtirishi kerak. Avvalo, kunduzgi va sirtqi bo'lim talabalari ma'ruzalarni tinglash va yozib olish qobiliyatini rivojlantirishlari kerak, chunki ular ustida bevosita darsda va darsdan tashqari vaqtlarda ishlash katta kuch talab qiladi: nafaqat tinglash, balki idrok etish, ma’ruza mazmunini tushunish, olingan bilimlarni tizimlashtirish va konspektlarga guruhlash; mustaqil ish jarayonida ma’ruza materialini ijodiy idrok eta olishi va hokazo.
Ma'ruza davomida talabalar keyingi ma'ruza bilan mantiqiy aloqa o'rnatish uchun oldingi ma'ruzaning mazmuni bilan tanishishlari kerak; materialni taqdim etish jarayonida tushunishga harakat qiling; Ilmiy-pedagogik xodimni diqqat bilan tinglash, asosiy, asosiyni ajratib ko'rsatish va ikkinchi darajali o'tlarni ajratish va hokazo.
Ma'ruza materiali nafaqat tinglanishi, balki qisqacha bayon qilinishi ham kerak. Demak, ilmiy-pedagogik xodimlarda qaydlarni to‘g‘ri olib borish ko‘nikmasini shakllantirish zarur. Buning uchun alohida so'z va iboralarning belgilar va qisqartmalaridan foydalanish tufayli tez yozishni o'rganishingiz kerak.
Talaba o'quv materialini o'ziga xos "filtrlash" ni amalga oshirishi, asosiyni ajratib ko'rsatish va ikkinchi darajalini o'zgartirishi muhim ahamiyatga ega, bundan tashqari, asosiy narsa umumlashtirish va tizimlashtirishdir. Siz bilishingiz kerakki, asosiy fikrlar, ikkinchi darajali fikrlardan farqli o'laroq, odatda o'qituvchilar tomonidan intonatsiya, nutqning sekinlashtirilgan tempi bilan ta'kidlanadi. Tizimlashtirish uchun talaba asosiy savollarni aniqlay olishi, ma'ruzaning alohida tarkibiy qismlarining ketma-ketligi va o'zaro bog'liqligini umumlashtirish va mantiqiy tushuna olishi kerak.
Ma'ruzani umumlashtirishda mavzu nomini, rejani va tavsiya etilgan adabiyotlarni to'liq yozishingiz kerak. Ro'yxatga olish qoidalari, tirnoq, formulalar, diagrammalar va boshqalarga alohida e'tibor berilishi kerak.
Ma'ruza darsi mavzusini ishlab chiqishning taxminiy metodikasi:
1) o'quv fanining o'quv rejasini va ishchi o'quv rejasini o'rganish;
2) tematik rejaga asosan o‘quv fanining tarkibida ushbu ma’ruza mavzularini belgilash;
3) o'rganilishi kerak bo'lgan barcha savollarni aniqlang;
4) konspektdagi o'quv materialini o'rganing, test savollari, test topshiriqlari va imtihon uchun taqdim etilgan savollar asosida etishmayotgan material miqdorini aniqlang (intizom dasturi va ish o'quv rejasiga qarang).
5) kerakli o'quv materialini o'z ichiga olgan adabiyotni va uni o'zlashtirish ketma-ketligini aniqlash;
6) har bir o‘quv materialini quyidagi tartibda qayta ishlash:
v) uchinchi marta asosiy tushunchalarni, hodisa va jarayonlarning mohiyatini, ularning tuzilishi va mazmunini, shuningdek, ular orasidagi aloqalarni ajratib ko'rsatish;
d) hammasini konspekt qilib yozing;
e) oldingi o'quv materiali bilan aloqa o'rnatish;
f) ushbu mavzu bo'yicha barcha nazorat savollariga mustaqil javob berish.
Mustaqil ishlarni tashkil etish metodikasi o’rganilayotgan fanning tuzilishi, xarakteri va xususiyatlariga, uni o’rganishga ajratilgan soatlar hajmiga, mustaqil ish uchun topshiriqlar turiga, o’quv faoliyati sharoitlariga bog’liq.
Talabalarning mustaqil ishini uslubiy jihatdan ta'minlash quyidagilarni anglatadi:
· Talabalarning mustaqil ishlarining shakllari va turlari, ularning har birining maqsad va vazifalari, nazorat qilish muddatlari va shakllari ro'yxatini o'z ichiga olgan mustaqil ish jadvallarini tuzish;
O'rganilayotgan mavzularning maqsadli qo'yilishi va motivatsion xususiyatlarini, o'rganilayotgan mavzular bo'yicha tarkibiy-mantiqiy va grafologik sxemalarni, o'quv fanlari mavzularini o'rganish uchun asosiy va qo'shimcha adabiyotlar ro'yxatini, kasbiy modulning fanlararo kurslarini o'z ichiga olgan mustaqil ish bo'yicha talabalar uchun ko'rsatmalar ishlab chiqish. , nazariy savollar va o'z-o'zini tayyorlash uchun savollar, amaliy mashg'ulotlarda olingan vazifalarni bajarishda talabalarning maqsadli faoliyati algoritmlari va boshqalar.
Mustaqil ishning asosiy elementi hisoblanadi ijodiy o'rganish vazifasi (topshiriq O'quv vazifasi - yangi bilimlarni izlashga qaratilgan, kuzatish, tajribalar, adabiyotlarni o'rganish va boshqa kognitiv faoliyat turlarida hal qilishni talab qiladigan shakllangan vazifa. O'quv vazifasi didaktik birlik sifatida bir qator funktsional xususiyatlarga ega:
· Kognitiv faoliyatning predmeti hisoblanadi;
· Ma'lumotlar va kerakli ma'lumotlar o'rtasidagi ziddiyatni o'z ichiga oladi;
· Kognitiv faoliyatning barcha bo'g'inlarini o'z ichiga oladi: maqsadni belgilash, motivatsiya, oqilona echimlarni tanlash, harakat usullari va ularni amalga oshirish vositalarini tanlash, natijani olish, uni tahlil qilish va taqdim etish shakllari;
· o'quv materialini mantiqiy va psixologik tashkil etish vositasi sifatida ishlaydi;
· Umumiy va kasbiy kompetensiyalarni o‘zlashtirish uchun zarur bo‘lgan bilimlarni o‘zlashtirish, malakalarni egallash, faoliyatning amaliy tajribasini shakllantirish jarayonlarini birlashtiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |