A’zolar tizimi bo’yicha tekshiruv
I Nafas a’zolari tizimi
Nafas olish tizimi faoliyatiga oyid shikoyatlar
Nafas olish tizimini ko’zdan kechirish ma’lumotlari- yuqori nafas olish yo`larining xolati:
1. Burun: nafas olish vaqtida burun qanotlarining ishtiroki, nafasning ravonligi.
2. Paypaslashda va urib ko`rilganda burun qafaslarda soxasida og`riq borligi.
3. Tovushning xirillashi, manqalik.
Ko`krak qafasini ko’zdan kechirish va tekshirish.
1. Ko`krak qavasi shakli: gavdasi konstitutsiyasiga mutanosib shaklda, patalogik shaklda (bochkasimon, paralitik, rahitik, voronkasimon , “tovuq ko’kragi”, “kosib ko’kragi”, emfizematoz) , epigastral burchak xaraktiristikasi. Ko`krak qavasi deformatsiyalari.
2. Ko’krak qafasining xarakat assimetriyasi: turli qismlarining bo`rtib chiqganligi va bir qismini xarakatda orqada qolishi.
3. Qo`vurg`alar oralig`ining kengligi. Qo`vurg`alarning yo’nalishi (odatiy, vertical yoki gorizantalga moyil. )
4. Kuraklarni xilati: oralig`ining zichligi, ularning orqada qolishi (qanotsimon kuraklar), simmetriyalikligi.
5. Nafasning turi: ko`krak, qorin, aralash.
6. Nafas olishning tezligi va chuqurligi: yuzaki, chuqur, ritmik, ritmik emas (Cheyn-stoks, Kussmaul, Biotta)
7. Minutiga nafas soni: nafas olish va chiqarishning nisbati.
8. Nafas olishda ko`krak qafasining xarakati: bir tekisda, u yoki ko`krak qafasning ikki tomonini bir-biridan kech qolishi.
Ko`krak qafasini paypaslash (palpatsiyasi)
9. Paypaslashda ko`krak qafasining og`riqli nuqtalari mavjudligi;
a) O`griq bir joyda, tarqalgan.
b) Trapetsiyasimon muskular soxasida;
v) Qovurg`alar va ko`krak muskullari og’rishi;
g) Qovurg`alar oralig`i nervlar chiqish nuqtasida;
10. Ko`krak qafasining rezistentligi: meyorida,ortgan.
11.Ovoz titirashini aniqlash: ko`krak qafasini barcha soxalarida bir xil-ozgarmagan, ayrim joylarda kuchaygan yoki susaygan.
12. Palpatsiyada plevraning ishqalanishi sezilishi (joyi).
O`pka perkussiyasi.
1. Taqqoslama perkussiyasining natijalari: o’pka sirtidagi perkutor tovush, perkutor tovushning ko`krak qafasining xar hil nuqtalardagi xususiyati.
2. Topografik perkussiyaning natijalari (avval ko`krak qafasining o`ng, so’ngra chap qismining xamma nuqtalarda amalga oshiriladi) :
O`pkaning quyi chegaralari
Chiziqlar
|
O`ng o`pka
|
Chap o`pka
|
To’sh oldi chizig’i bo’yicha
|
VI qovurg’a qirrasi-
|
-------------
|
O’rta o’mrov chizig’i bo’yicha
|
VI qovurg’a oralig’i
|
--------------
|
Qo`ltiq oldingi chizig’I bo’yicha
|
VII qovurg’a oralig’i
|
-------------
|
Qo`ltiq o’rta chizig’i bo’yicha
|
VIII qovurg’a oralig’i
|
VIII qovurg’a oralig’i
|
Qo`ltiq orqa chizig’i bo’yicha
|
IX qovurg’a oralig’i
|
IX qovurg’a oralig’i
|
Kurak chizig’i bo’yicha
|
X qovurg’a oralig’i
|
X qovurg’a oralig’i
|
Umurtqa yoni chizig’I bo’yicha
|
XI qovurg’a oralig’i
|
XI qovurg’a oralig’i
|
a) O`pka cho`qisining o’ng va chap tomondan, oldi va orqa tomondan balandligi;
b) O`pkaning quyi chetlarining xarakati (chiziqlar bo’yicha o’ng va chap tomondan):
Topografik chiziqlar
|
O`pkaning quyi chetlarining xarakati (santimetrda)
|
O`ng o`pka
|
Chap o`pka
|
Nafas olishda
|
Nafas chiqarishda
|
Jami
|
Nafas olishda
|
Nafas chiqarishda
|
Jami
|
O’mrov o`rta chizig’i bo’yicha
|
2-3
|
2-3
|
4-6
|
-
|
-
|
-
|
Qo`ltiq o’rta chizig’i bo’yicha
|
3-4
|
3-4
|
6-8
|
3-4
|
3-4
|
6-8
|
Kurak chizig’i bo’yicha
|
2-3
|
2-3
|
4-6
|
2-3
|
2-3
|
4-6
|
v) Krening maydoni o’lchamlari (o’ng va chap tomondan).
O`pkani eshitish ( Auskultatsiya)
1. O`pkaning xamma yuzasi ustidagi (topografik chiziqlar bo’yicha o’ng va chap tomondan) nafas olish shovqinlarining xarakteri.
2. Qo’shimcha nafas olish shovqinlari: ularning joylashishi va xususiyatlari, xirillashlar mavjud bo’lsa ularning to’liq tavsifi, balg`amli yo`talishning xirillashlarni auskultativ xususiyatlarini o’zgartirishi.
3. Bronxofoniya ma’lumotlari (topografik chiziqlar bo’yicha o’ng va chap tomondan)
Do'stlaringiz bilan baham: |