Kadmiyni aniqlash.Ekstraktni hosil qilish uchun Cd(NO3)2*4H2O ning 0,1 M standart eritmasi pH qiymati universal indikator yordamida goʻsht va jigar na’munalaridan olingan eritmalarning pH qiymatiga rostlandi. Soʻngra 0,1 M Cd2+ ning standart eritmasidan darajalangan pipetka yordamida 10 ml oʻlchab olindi va ajratish voronkasiga solindi. Eritma ditizonning xloroformli eritmasi bilan xloroformning rangli qatlami oʻzgarmay qolgunga qadar chayqatildi.Organik qatlam ajratib olindi. Xloroformli qatlam ajratilgandan soʻng, suvli erimaga metallarning miqdoriga mos holda kaliynatriy tartrat eritmasidan, 0,5 ml dimetilglioksimning spirtli eritmasi qoʻshildi. Soʻngra eritmaga muhit neytral boʻlgunga qadar ammiak solindi. 1 minutdan soʻng unga 1 ml gidroksilamin eritmasi, 1 ml 0,5 % NaOH eritmasi qoʻshildi. Eritma tarkibidagi Cd2+ni ditizonning xloroformli eritmasi yordamida uni oz-ozdan qoʻshib, kompleksga bogʻladik. Shu tariqa hosil boʻlgan kompleks ekstraktsiyalandi.Ekstraktsiyalash xloroform qatlami pushti rangga kirgunga qadar davom ettirildi. Ajratib olingan har ikkala ekstrakt qoʻshilib, u ketma-ket 0,5 % NaOH eritmasi va distillangan suv bilan yuvildi. Hosil qilingan pushti rangli eritma 50 ml hajmdagi oʻlchov kolbasiga solinib, kolbaning belgisigacha xloroform qoʻshildi.Taqqoslash eritmasi sifatida xloroformdan foydalandik. 25 ml hajmli kyuvetalardan biriga tekshiriladigan, ikkinchisiga xloroform solindi va eritma tekshirildi. Bunda dastlab asbobning xloroform boʻyicha yutilish koʻrsatkichi 0 ga keltirildi. Soʻngra toʻlqin uzunligini boshqaruvchi vintni birab, kadmiyning 0,1 M standart eritmasi uchun yutilish maksimumiga toʻgʻri keladigan toʻlqin uzunligi tanlandi. Fotometr yutilish maksimumidagi toʻlqin uzunligiga rostlandi.Kyuveta boʻlinmasini dastali surgichini chapga surib, fotometrning yorugʻlik tirqishiga xloroformli kyuveta toʻgʻrilandi, bunda fotometrning koʻrsatishi nolga keladi. Shundan soʻng 0,1 M standart eritmaning optik zichligi oʻlchandi. 0,1 M eritmadan olingan ekstraktning ikkinchi ulushi xloroform yordamida 0,05 M gacha suyultirildi. Shu tarzda 0,025’ 0,0125’ 0,00625 M kontsentratsiyali eritmalar hosil qilindi va bu eritmalarning optik zichliklari tanlangan toʻlqin uzunligida (560 nm) oʻlchandi. Oʻlchangan qiymatlar asosida optik zichlikning kontsentratsiyaga (mg/ml) bogʻliqlik darajalash chizmasi tuzildi. [13,18,22,27,28]
Goʻsht va jigarni ishlash natijasida olingan filtrat tarkibidagi Cd2+ ditizonning xloroformli eritmasi yordamida pH=1-2 boʻlganda ekstraktsiyalandi. Hosil qilingan pushti eritmalar 560 nm toʻlqin uzunligida tekshirildi. Olingan qiymatlar darajalash chizmasiga qoʻyilib goʻsht va jigar tarkibidagi Cd2+ ning miqgori aniqlandi.
Do'stlaringiz bilan baham: |