I. A. Bakieva, X. S. Xadjaev, M. Z. Muhitdinova., Sh. Sh. Fayziyev. Mikroiqtisodiyot

 

 

16.1. Mehnat munosabatlari va mehnat resurslaridan foydalanish 

ko`rsatkichlari. 

Ishlab  chiqarish  omillari  bozori  deganda,  mehnat,  xom  ashyo,  kapital,  er  va 

boshqa ishlab chiqarish resurslari bozori tushuniladi. Resurslar bozoridagi talab va 

taklif  iste’mol  tovarlari  bozori  ta’sirida  shakllanadi.  Shuning  uchun  ham 

resurslarga  bo`lgan  talab  hosila  talab  bo`lib,  firmaning  ishlab  chiqarish  hajmidan 

va uning harajatlariga bog`liq. 

Ishchi kuchiga bo`lgan talabni alohida firma uchun qaraymiz. Bozor (tarmoq) 

talabini aniqlash uchun tarmoqqa qarashli firmalar talablari yig`ib chiqiladi. 

Qo`shimcha yollangan bitta ishchi kuchidan olinadigan qo`shimcha daromad 

mehnatning chekli daromadliligi deyiladi va u 

L

MRP

 orqali belgilanadi. 

Mehnatning  chekli  daromadliligi 

L

MRP

ning  iqtisodiy  ma’nosi  shundan 

iboratki,  ya’ni  u  qo`shimcha  bir  birlik  ishchi  kuchidan  foydalanib  qo`shimcha 

ishlab  chiqarilgan  mahsulot  hajmini 

)

(

L

MP

,  qo`shimcha  bir  birlik  ishlab 

chiqarilgan  mahsulotdan  olinadigan  qo`shimcha  daromad 

MR

  ga  ko`paytirish 

orqali aniqlanadi: 

MR

MP

MRP

L

L





, 

 

 

 (1) 

bu erda 

L

MRP

 - mehnatning chekli daromadliligi;