I. A. Bakieva, X. S. Xadjaev, M. Z. Muhitdinova., Sh. Sh. Fayziyev. Mikroiqtisodiyot

III-BOB. TALAB, TAKLIF VA BOZOR MUVOZANATI

5

. 

 

Floridada  keskin  sovuq  tushganda  butun  mamlakat  bo`yicha  apelsin 

sharbatining  narxi  oshadi.  Har  yoz  Yangi  Angliyada  iliq  havo  bo`lganda,  Karib 

orollaridagi  mehmonxonalarda  ijara  narxi  keskin  tushadi.  Yaqin  Sharqda  urush 

boshlangan  paytda,  AQSh  davlatida  benzin  narxi  oshadi.  Bu  hodisalarni  nima 

birlashtiradi? Ularning barchasi talab va taklif  ishlashini namoyon etadi. 

Talab  va  taklif  –  bu  dunyo  iqtisodchilari  tomonidan  eng  ko`p  ishlatiladigan 

ikki  so`z  bo`lib  va  buning  o`z  sababi  bor.  Talab  va  taklif  bozor  iqtisodiyotini 

harakatga  soluvchi  kuchlardir.  Ular  ishlab  chiqarilayotgan  tovarning  sonini  va 

uning  sotiladigan  narxini  aniqlashadi.  Agar  siz  qanday  qilib  qaysidir  hodisa  yoki 

siyosiy choralar iqtisodiyotga ta’sir ko`rsatishini tushunmoqchi bo`lsangiz, birinchi 

navbatda siz ular qanday qilib talab va taklifda o`z aksini topishini tushunishingiz 

kerak. 

Bu  bobda  talab  va  taklif  nazariyasi  taqdim  qilingan.  Unda  sotuvchi  va 

xaridorning  o`zini  tutishi  va  ularning  o`zaro  ta’siri  ko`rib  chiqilgan.  Shuningdek, 

bu yerda talab va taklifning bozor iqtisodiyotida narxlarni belgilash mexanizmi va 

bu  narxlar  iqtisodiyotning  taqchil  manbalariga  qanday  ta’sir  ko`rsatishi  aks 

ettirilgan.