Hzamatjon RfiHlmqu kompyuter imvistikasi asoslar I иЛК: 519. 711 32. 973 R33

Bevosita ishtirokchilar (immediate constituents) - sintaktik model hisoblanadi. Bevosita ishtirokchilar metodiga muvofiq tavanch nuqta konstruksiya hisoblana­di. Konstruksiya tarkibidan ishtirokchilar va bevosita ishtirokchilar ajratiladi.¹⁰³ Konstruksiya atamasi ostida ma'noii qis.nlarning ketma-ket munosabatidan tash­kil topgan butuniik tushuniladi. Ishtirokchilar deb kattaroq konstruksiya tarki- biga kirgan so'z yoki konstruksiyaga aytiladi. Muayyan konstruksiyaning bevos- ita shakllanishida ishtirok etgan bir yoki bii nechta ishtirokchilarga bevosita ish- lirokch.l ir deyiladi. Masalan A iochi talahalar o'zfvazifalarini aniq va puxta ha- jaradilar Bu jumla konstruksiya hisoblanadi, uning tarkibidagi barcha ma'noii so'zlar («va» bog'lovchisidan tashqari) ishtirokchilar, bevosita aloqaga kirishgan so zlar bevosita ishirokchilar deyiladi. Bunda a'lochi so'zi talahalar so'zi bilan, ai.iq. puxta so'zlai i baiaradilar so'2;i bilan, o'eso'zi vaiifcdarini so'zi bilan o'zaro zirh bog'langan. Demak, bevosita ishtirokchilar sintaktik modelda dastlab so'z birikmalari ajratiladil^o'ngra ular gap ichida birlashliriladi.