Taqdimot texnologiyasi, ya'ni mashg'ulotm ko'rgazma sifatida o'tkazish darsda kompyuterdan foydalamshmng eng oson usulidir. Bumng uchun o'quuvchiga birgina kompyuter va multimedia proyektori keiak bo'ladi MS Power Point dasturi yordamida o'tilajak dars uchun komp- yuterda o'qituvchining o'zi slaydlar yaratadi va ko'rgazmalar paketini tay- yorlayd:. Elektron nusxa - bu o'zbek tili fani bo'yicha mavjud bo'lgan muayyan darsl knmg kompyuterdagi elektron versiyasi (nusxasi) bo lib, unda multimedia vositalaridan faqat ovoz va matn qatnashadi.
Elektron multimedia darsligi- aynan kompyuter vositasicla o'quv kur oini yoKi uYiini bitta katta bo'Iimini o'qituvchi yordamida yoki mustaqil o'zlashtinshni ta'm.nlovchi dasturiy-metodik kompleks.
Elektron ensiklopediya - kuch'i qidiruv :izim,n,a ega bo'lgan ma'lum vo'nalishdagi illustratsiyali maqolalar, elektron xaritalar, fotosuratlar, giperhavola (gipermurojaat)lar, audio va videoizohlar, xronologik ro'yxat, foydalanilgan va tavsiya etiladigan adabiyotlar ro'yxati va hokazolardan iborat bo'lgan katta hajmdagi elektron dastur.
Elektron lug 'at - odatdagi lug'atlar asosida tuzilgan, multimedia vosi- talan bilan bovitilgan dastui. Elektron lug'at turli yo'nalishda tuzilishi mumkin, undan talabamng so'z boyligir* oshirish, taruma qmshda foydalaniladi.
O'rgatuvchi audiodasturlar, elektron lingafon kurslari umuman ikkinchi tilni o'rganuvchilar uchun mhoyatda samarah ta mn texnologiyalan- dn To'g'ri talaffuzni o'rgatuvchi kompyuter dasturlarida animatsiya yordamida tovushning artikulyatsiya o'rni usu'i ko'rsz'tiladi, etalon nutq eshit- tinladi, talabaning o'z talaffuzi yozib kiri iladi so'ngra u adabiv til me'yori bilan taqqoslanadi. Bundan tashqari, audiodasturlar qatoriga «Karaoke» tizimim kintish mumkin Undan hordiq с "qarichda yoki biron tadbirni o'tkazishda foydalamsh juda qulaydir.
Universal test dasturi muayyan fannmg biror yirik bo'Lmi bo'yicha test topshiriqlari va reyting tbim'dan 'borat bo'lgan kompyuter dasturidi Uning qulayligi shunaaki. birgina dasturiy ta'minot asosida tuili xil test sinovlarini o'tkazish, ya'ni faqat matniii o'zgartirib. dasturni har xil mavzu- larda qo'llash mumkin.
Elektron virtual kutubxona - multimedia xonasining keng nnkoniyat- laridan yana bin, elektron nusxa yoki elektron multimedia darsliklar mu- jassamlangan tarmoqqa ulangan kutubxona.
Masofaviy ta'lim - bu masofadan Internet tarmog'i orqa'i o'qit sh usuli bo'lib, uning asosida respublikami^da ma'lum sohalar bo'yicha test- tajribalar o'tkazilmoqda.
Tillarni avtomatik o'qitish tizinu hisoblangan kompyuter ling\ odidak- tikasida quyidagi turdag1 topshiriqlardan foydalandaui.
Close the gap - Bo'sh kataklarm to'ldii ing topshuig'i. Bunda seman- tika + grammatika sohalarim о rganish ko'zda tutiladi:
krossvordlar va leksik o'ymlar;
elektron pochtadan foydalanib bajai iladigan mashq (turli xatlar yoki elektron hikoyalar tuzish asosida l~ maze) word-hunting;
matnlarning avtomatik tarjimasi va tahrir bo'yicha mashqlar;
grammatikaning turli bo'hmlari bo'yicha diagnostik testlar o'tkazish;
CD-ROMda standart o qitish kurslaridan foydalanish.
Ingliz tilim o'rgatishga mo'ljallangan quyidagi oquv dasturlar mavjud:XQEEL tizimi - ingliz tilini avtomatik o'qit.shga mo'ljallangan eng rivoj- langan xalqaro dastur. U dunyonmg deyarh barcha mamlakatlarida amal qiladi, uingiizcha Test Of English as a Foreign Language so'zlar ngqisqart mjsi Do'lib, mgliz t'l'dan xorijiy l.I sdatida sinov standarti hisoblanadi. bu tnim ..igliz lilini o'rgatish b'lan birgalikaa o'zlashtinlgan biiiinlanu d.ag- nostika qi'a ohsh imkomyatiga ham ega.
LELIS - TOEFL tizimiga o'xshaydigan avtomatik iil o'rgatish va bi limlarni uiagnosrika qilish tizimi. U grammatika, lug'at, o'qib va eshitib tushunish, to'gn jumla qur'ch kabilar yuzasidan t ilimlarni baholaydi
tilgan avtomatik o'qitishga asoslangan o'quv dasturi. Unda o'quvchiga .ng liz tilidagi tovushlar va ularning talaffuzi audioeffektlar yordamida tushun- tirilstdi, qisqacha ingliz tili grammatikasi bayon etiladi, mashqlar va testlar yordamida bi.imni tekshiradi. Ushbu o'quv dastui lr.ing afzal tomom shun- daki, unda o'qitish tizimi videoeffektlar b'lan ham boyitilgan, ingliz tilida multfilmlar Hritilgan va irglizcha qo'shiqlar karaoke bilan ta'minlangan.
WAY_TO PERFECTNESS (Mukammalnk uchun yo'l) - ..igliz. tilini avtomatik tarzda o'qitishga mo'ljallangan o'quv dasturi bo'lib, bunda ham multimedia bilan ta'minlangan. Dasturning yuqoridagilardan farqli tomo- iii shundaki unda dastur «elektron» («virtual») o'qituvchi bilan ta'minlangan.
P bWARD-bir nechayil davomida o'qitishga mo'ljallangan til o'rgatish tizimi.
PROFESSOR HIGGINS АНГЛИЙСКИЙ EFT AKTIF.HTA fone- tik trerirovka. ingliz blida aksent'.z talaffuz me'yorlaiir.' o'rgatuvchi ti- zim.
В FPETITOR ENGLIS1 [ - Moskvadagi ingliz tilini o'rgatuvchi xalqaro markaz tashabbusi Dilan yaratilgan. Mazkur tizim ingliz tilir turli til zamonaviy metodlar va elektron meto iik ishlanmalar Daketi yordan da avtomat.k tarzda o'rgatishga mo'ljallangan.
EURO PLUS - uch jil davomida mgliz tilini bosqichma bosqich (Elementary, Intermea.ate, Uppei intermediate, Advanced English) tizimli iarz- da o'rgatishga asoslangan avtomatik o'qitish tizimi
Bugungi kunda o'qit'shm kompyuierlashdi ;h nazariyaci11 1 >hlab chi qish, haqiqatan ham, o'quv faoliyarming samaradoihgin' oshiradgun, o'rgamlayotgan mavzuga msbatan abiy munosabat va qiziqishni shakl- lant.radigan ta'limiv-elektron ishlanmalarni yaratishning umumiy va xususiy mezonlaiiru belgilash zarurati pay do bo'ldi. Hozirgi paytda Rossiya, Fran- siya, Yaponiya, Kanada va boshqa inamlakatlarda ta'limiv-elektron ishlanmalarni yaratish konsepsiyasirn isnlab chiqish bo'yicha ilmiy-metouik tad- qiqotlar olib borilmoqda. Konsepsiyada ishlanmalarnir.g mohiyati, ularrr yaratish, tekshirish va qo'llash tartibi belgilanadi. Mutaxassislarmng fikricha, ta'hmiy-elektron ishlanmalar asosan texmk, pedagogik, metodik talablargajavob berishi zarur. Ular shunday talablarga mos kelsagina, ta'bm jarayonida qo'llanilishi .numk.n,54
Til o'qitishmng avtomatik tizimi yildan yilga rivoilan.b, yangi effektlar bilan boyib bormoqda. Bu tizimm yanada rivojlantirish, kompyuter lingvo- didaktikasini yangi dastruriy ta'minotlar va pedagogik texnologiya, b m- lar diagnosukasi bilan boj .tish kompyuter lingvistikasi fanining dolzarb vazifalaridan sanaladi
Do'stlaringiz bilan baham: |