Husniddin Qoraboyev

72.1.  Kumush uchun fotoeffektning qizil chegarasi 0.26 mkm. Kumush uchun chiqish 
ishini aniqlang.  
 
72.2.  Platina uchun fotoeffektning qizil chegarasini aniqlang. Platina uchun chiqish ishi 
5.3 eV.  
 
72.3.  Energiyasi 3.8 eV bo’lgan fotonlar metaldan plastinadan urib chiqargan 
elektronlarning maksimal kinetik energiyasi 1.8 eV. Bu metaldan elektronning 
chiqish ishini aniqlang.  
 
72.4.  Mis sirti 6·10
16
 Hz bo’lgan nurlar bilan yoritilganda, uning sirtidan uchib 
chiqadigan elektronlar qanday kinetik energiyaga erishadi? Mis uchuin 
fotoeffektning qizil chegarasi 270 nm. 
 
72.5.  Kadmiy uchun elektronlarning chiqish ishi 4.1 eV. Fotoelektronlarning kiketik 
energiyasi 18.2·10
-19
 J bo’lishi uchun, kadmiyga tushuvchi  nurlarning to'lqin 
uzunligi qanday bo’lishi kerak?  
 
72.6.  Metal 590 nm to'lqin uzunlikdagi sariq nurlar bilan yoritilganda, urub chiqarilgan 
elektronlarning tezligi 0.28·10
6
 m/s bo’lsa, elektronning  metall sirtidan chiqish 
ishini aniqlang.  
 
Ikkinchi daraja 
72.7.   Seziy 400 nm to'lqin uzunlikdagi yorug’lik nurlari bilan yoritilganda, uning 
sirtidan uchib chiqadigan elektronlarning maksimal tezligini aniqlang. Seziy uchun 
elektronning chiqish ishi 2.9·10
-19
 J. 
 
72.8.  Rubudiy 317 nm to’lqin uzunlikdagi ultrabinafsha nurlar bilan yoritilganda, 
elektronlarning maksimal kinetik energiyasi 2.8410
-19
 J ga teng bo’ldi. 
Fotoeffektning qizil chegarasi to'lqin uzunligini aniqlang.  
 
72.9.  Seziy sirtidan uchib chiqayotgan elekrtonlarning maksimal tezligi 2·10
6
 m/s 
bo’lishi uchun, tushayotgan yorug’lik nurlarining to'lqin uzunligi qanday bo’lishi 
kerak?. Seziy uchin fotoeffektning qizil chegarasi 2.9·10
-19
 J. 
 
72.10.  Ruh qandaydir chastotali elektromagnit to’liqlar bilan yoritilganda, undan 
chiqayotgan elektronlarning maksimal imulsi 74·10
-25
 kg·m/s ga teng bo’ldi. Rux 

---

   Husniddin Qoraboyev                                                                     
106 
 
uchun fotoeffektning qizil chegarasi 6·10
-19
 J bo’lsa, tushayogan to’lqinlar 
chastotasini aniqlang.  
 
72.11.  Qandaydir metal uchun fotoeffektning qizil chegarasi to'lqin uzunligi 0.25 mkm. 
Bu metal sirti 0.2 mkm to'lqin uzunlikdagi nurlar bilan yoritilayotgan bo’lsa, 
fotoelektronlarning maksimal impulisini aniqlang.  
 
72.12. Metall sirtiga tushayotgan fotonlarning energiyasi 7.8·10
-19
 J, bu metaldan 
elektronning chiqish ishi 3·10
-19
 J bo’lsa, elekrtonlarni tormozlovchi kuchlanishni 
aniqlang.  
 
72.13. Katod moddasi uchun fotoeffektning qizil chegarasi 3·10
14
 Hz. Katodga 3·10
14
 Hz 
chastotali nurlar tuchadi. Katoddan uchib chiqqan elektronlarni tormozlovchi 
kuchlanishni aniqlang.  
 
72.14.  Katodga elektronning chiqish ishidan 3 marta katta energiyali monoxromatik 
nurlar oqimi fotonlari tushadi. Nurlarning to'lqin uzunligi 414 nm. Katoddan uchib 
chiqqan elektronlar elektr maydonda to’xtatiladi. Tormozlovchi potensiallar farqini 
aniqlang.  
 
72.15.  Manfiy zaryadlangan rux plastinka 300 nm to'lqin uzunlikdagi monoxromatik 
nurlar bilan yoritiladi. Rux uchun fotoeffektning qizil chegarasi 332 nm. Yoritilish 
natijasida rux plastinkaning maksimal potensiali qanday bo’ladi? 
 
72.16.  Boshqa jismlardan uzoqlashtirilgan mis sharcha unga tushgan yorug’lik tasirida 
1.74 V potensialgacha zaryadlandi. Tushayotgan nurlarning to'lqin uzunligini 
aniqlang. Mis uchun elektronning chiqish ishi 4.47 eV. 
 
72.17.  Qandaydir melatning sirti 0.4 mkm to'lqin uzunlikdagi ultra binafsha nurlar bilan 
yoritilishi natijasida uchib chiqqan elektronlar 2 V potensiallar farqini o’tib to’liq 
tozmozlandi. Bu metalni 0.77 mkm to'lqin uzunlikdagi qizil nur bilan yoritilganda, 
tormozlovchi kuchlanish qanday bo’ladi? 
 
72.18.  Seziy sirtiga 0.14 mkm to'lqin uzunlikdagi ultrabinafsha nurlari tushadi. Seziy 
sirtidan 100 V/m bo’lgan bir jinsli elektr maydonning yo’nalishi bo’ylab uchib 
chiqqan  fotoelekrton to’xtaguncha qancha yo’l o’tadi? Seziy uchun elektronning 
chiqish ishi 2.9·10
-19
 J. 
 
72.19.  Rux sirtidan uchib chiqqan elektronlarning maksimal tezligi 10
6
 m/s bo’lsa, 
tushyotgan foton energiyasining qanday qismi chiqish ishiga sarflanadi? Rux uchun 
fotoeffektning qizil chegarasi 290 nm.  

---

   Husniddin Qoraboyev                                                                     
107 
 
 
72.20.  Volfram sirti elektromagnit nurlar bilan yoritilishi natijasida uchub chiqqan 
elektronlar 4.5 V kuchlanishda to’liq tormozlanadi. Bu nurlarning to'lqin uzunligi 
fotoeffektning qizil chegarasi to'lqin uzunligidan necha marta katta? Volfran uchun 
elektronning chiqish ishi 7.2·10
-19
 J. 
 
 
Uchinchi daraja 
72.21.  Metal sirtiga quvvati 5 mkWt bo’lgan, 0.36 mkm to'lqin uzunlikdagi nurlanish 
oqimi tuishadi. Barcha tushgan fotonlarning 
 
  
 qismi elektronlarni urib chiqarsa, 
yoritilishdagi fototok kuchini aniqlang. 
  
72.22.   Metal sirtiga 150 nm to'lqin uzunlikdagi nurlanish tushadi. To’lqin uzunligi 2 
marta kamayishi natijasida, fotoelektronlarni tormozlovchi kuchlanish 3 marta 
ortdi. Bu metal uchun fotoeffektning qizil chegarasi chastotasini aniqlang.  
 
72.23. 2.5·10
-7
 m to'lqin uzunlikdagi nirlar bilan yoritilgan yassi katod sirtidan chiqqan 
elektronlar inbuksiyasi 3·10
-4
 Tl bo’lgan, katod sitriga parallel yo’nalgan bir jinsli 
magnit maydonga tushadi. Katodga perpendikuliyar uchib chiqqan elektron chizgan 
yarm aylananing maksimal radiusi 2 sm. Fotoeffektning qizil chegarasi to'lqin 
uzunligini aniqlang.  
 
72.24.  Katod fotoelementi 1 Wt quvvatli, 0.5 mm to'lqin uzunlikdagi nurlanish bilan 
yoritilmoqda. Yoritilishdagi tok kuchi 4 mA ga teng. Fotonlarning qanday qismi 
elektron urib chiqaradi( Nechta foton tushganda bitta elektrton chidadi)?  
 
 
73.  Vodorod atomi. 
Birinchi daraja 
73.1.  Vodorod atomi elektroni uchinchi statsionar orbitadan ikkinchi statsionar orbitaga 
o’tganda nurlanayotgan fotonlar  to'lqin uzunligi  0.652 mkm. Bunda vodorod 
atomi qanday energiya yo’qotadi? 
 
73.2.  Vodorod atomi elektroni to’rtinchi statsionar orbitadan ikkinchi statsionar orbitaga 
o’tganda nurlanayotgan fotonlar energiyasi 4·10
19
 J. Vodoroddagi bu nurlanish 
to'lqin uzunligini aniqlang.  
 
73.3.    Vodorod atomi elektroni uchinchi statsionar orbitadan birinchi  statsionar orbitaga 
o’tganda nurlanayotgan foton  energiyasi va impulisini aniqlang.  

---

   Husniddin Qoraboyev                                                                     
108 
 
73.4.  Bor modeli bo’yicha vodorod atomi elektroni birinchi, ikkinchi va uchinchi 
statsionar orbitalari radiusrari nisbatini aniqlang.   
Ikkinchi daraja 
73.5.  Vodorod atomi elektroni 3-energetik satxdan 1-negergetik satxga o’tganda 
nurlanadigan to'lqin uzunligi , 4- dan 1-energetik satxga o’tishdagi  nurlanadigan 
to'lqin uzunligidan necha marta katta?