Ion emissiya

---

Ion emissiya
Ion emissiya — qattiq jism (emitter) ni qizdirganda, yoritilganda yoki elektron va ion bilan
bombardimon qilganda, ular sirtidan manfiy va musbat ionlarning otilib chiqishi. Ionning
emitterdan chiqishi uchun ion yetarli darajada kinetik energiyaga ega boʻlishi kerak. Bu
energiya miqdori emitter xususiyatlariga va tashqi sharoitga bogʻliq. Ion kinetik energiya-
sining oʻzgartirilishiga qarab, I. e. termoin emissiya, ion-ion emissiya, elektronion emissiya,
fotodesorbsiya turlarga boʻlinadi.
Termoion emissiyada jism qizdirilib ion energiyasi oʻzgartiriladi va natijada emitter sirtidan
ionlar chiqadi. Maʼlum vaqtda emitter sirtidan chiqayotgan ionlar nj ning shu sirtdan
ajralayotgan neytral zarralar p0 ga nisbati termoion emissiyaning miqdor harakteristikasi
hisoblanadi. Agar emitter kuchli elektr maydoni (YE—10° V/sm) da boʻlsa, emitterdan
ionlarning chiqishi past tralar (T < 20°) da boʻlishi mumkin (avtoion emissiya). Termoion
emissiya, ayniqsa, ion manbalaridan ion oqimini olishda, shuningdek, fizik kimyoviy
tadqiqotlarda radikal, molekula va atomlarning ionlash potensialini, ion va neytral zarralar
desorbsiyasini va b. ni aniqlashda muhimdir. Emitternishon sirtiga ion dastasi (birlamchi
zarralar) yoʻnaltirilganda ion-ion emissiya sodir boʻladi. Bunda ni-shondan ionlar va elektr
neytral zarralar (ikkilamchi zarralar) otilib chiqadi. Ikkilamchi zarralar oqimi p2 ning birlamchi
zarralar oqimi ya, ga nisbati ion-ion emissiya koeffitsiyenta deyiladi. Bu kattalik nishon xu-
susiyatiga, birlamchi ionlar turiga, energiyasiga va h. k. ga bogʻliq. Ion-ion emissiya
adsorbsiya, kataliz jarayonlarini oʻrganishda, sirtning xossalarini aniqlash (qarang 
Ion
mikroskop
) va b. da qoʻllaniladi. Emitterga elek-tronlar urilishidan ionlarning otilib chiqishi
tufayli elektron-ion emissiya sodir boʻladi. Bun-day jarayon emitterga adsorbsiyalangan
zarralarni oʻrganishda muhimdir. Fotodesorbsiya emitter yorugʻlik taʼsirida ionlashib, undan
ionlar ajralib chiqadi. Mac, quvvati 108 —109 Vt/sm2 boʻlgan lazer nuri emitterga tushganida
intensiv fotodesorbsiya kuzatiladi. I. e. qattiqjismlarning xossalari va tarkibini tekshirish
uchun kerak boʻladigan turli asboblarda foydalaniladi.

---

 
Soʻnggi tahrir 7 oylar avval
 
MalikxanBot
 tomonidan amalga oshirildi
Dilshod Nazirov.
[1]
1. 
OʻzME
. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
Ushbu maqola 
chaladir
. Siz uni 
boyitib, (https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Ion_emi
ssiya&action=edit)
 
Vikipediyaga
 yordam berishingiz mumkin. 
Bu andozani 
aniqrogʻiga
almashtirish kerak.
"
https://uz.wikipedia.org/w/inde
x.php?
title=Ion_emissiya&oldid=2278475
" dan olindi 
Manbalar

---