|
3- jadval
Ixtisoslashtirilgan sinf va oddiy sinf o‘quvchilarining jismoniy tayyorgarligi
Jismoniy tayyorgarlikni kuzatish bo‘yicha har ikki sinfdan 10 ta o‘g‘il va 15 ta qiz olingan
Turnikda tortilish (o‘g‘il bolalar n-10)
Sinf turi
|
O‘quv yilining boshi
|
O‘quv yilining oxiri
|
Oddiy sinf
|
8,6
|
9,2
|
Ixtisoslashtirilgan sinf
|
7,9
|
12,1
|
4-jadval
Tadqiqotning ilk bosqichi: 6-sinfda
100 metrga yugurish (o‘g‘il bolalar n-10)
Sinf turi
|
O‘quv yilining boshi
|
O‘quv yilining oxiri
|
Oddiy sinf
|
14,5
|
14,2
|
Ixtisoslashtirilgan sinf
|
15,8
|
14,8
|
5-jadval
Tadqiqot yakuni: 6-sinfda
100 metrga yugurish ( qiz bolalar n-15)
Sinf turi
|
O‘quv yilining boshi
|
O‘quv yilining oxiri
|
Oddiy sinf
|
17,8
|
17,6
|
Ixtisoslashtirilgan sinf
|
18,0
|
16,8
|
Joydan turib vertikal sakrash (5-jadval) oddiy sinf o‘g‘il bolalarida 43,8 sm, ixtisoslashtirilgan sinf bolalarida 44,1 sm bo‘ldi.
Biz bolalarda oddiy sinf 35,6 sm, ixtisoslashtirilgan sinf 36,0 sm. Archasimon yugurish o‘g‘il bolalarda oddiy sinf –28,8 sm, ixtisoslashtirilgan sinf-29,1sm (6-jadval) biz bolalarda muvofiq ravishda 30,2 sm. 31,0 sm.
Texnik tayyorgarlikni ma’lum darajada baholab beruvchi voleybol to‘pini basketbol savatiga aniq uzatish testi oddiy sinf o‘g‘il bolalarda 10 martadan 4,6 marta aniq uzatilgan, ixtisoslashtirilgan sinfda bu ko‘rsatkich-10 martadan 5,2 marta aniq uzatish bilan yakunlandi.
Ushbu ko‘rsatkichlar muvofiq ravishda qiz bolalarda quyidagicha natija bilan yakunlandi: 3,2 marta va 3,6 marta.
6-jadval
Joydan turib vertikal sakrash (o‘g‘il bolalar: n-10)
Sinf turi
|
O‘quv yilining boshi
|
O‘quv yilining oxiri
|
Oddiy sinf
|
43,8
|
44,6
|
Ixtisoslashtirilgan sinf
|
44,1
|
46,2
|
Joydan turib vertikal sakrash (qiz bolalar: n-15)
Sinf turi
|
O‘quv yilining boshi
|
O‘quv yilining oxiri
|
Oddiy sinf
|
35,6
|
36,3
|
Ixtisoslashtirilgan sinf
|
36,0
|
38,8
|
7-jadval
Archasimon yugurish (o‘g‘il bolalar: n-10)
Sinf turi
|
O‘quv yilining boshi
|
O‘quv yilining oxiri
|
Oddiy sinf
|
28,8
|
28,2
|
Ixtisoslashtirilgan sinf
|
29,1
|
26,5
|
Archasimon yugurish ( qiz bolalar : n-15)
Sinf turi
|
O‘quv yilining boshi
|
O‘quv yilining oxiri
|
Oddiy sinf
|
30,2
|
29,8
|
Ixtisoslashtirilgan sinf
|
31,0
|
28,7
|
8-jadval
Voleybol to‘pini basketbol jarima chizig‘idan basketbol savatiga aniq uzatish (o‘g‘il bolalar n-10)
10 marta
Sinf turi
|
O‘quv yilining boshi
|
O‘quv yilining oxiri
|
Oddiy sinf
|
4,6
|
5,2
|
Ixtisoslashtirilgan sinf
|
5,2
|
6,8
|
Voleybol to‘pini basketbol jarima chizig‘idan basketbol savatiga aniq uzatish (qiz bolalar n-15)
10 marta
Sinf turi
|
O‘quv yilining boshi
|
O‘quv yilining oxiri
|
Oddiy sinf
|
3,2
|
4,4
|
Ixtisoslashtirilgan sinf
|
3,6
|
5,2
|
Oddiy va ixtisoslashtirilgan sinflarda o‘quv yili yakunida o‘tkazilgan tadqiqotlar natijalari ixtisoslashtirilgan sinflar tashkil qilishning afzalligini isbotladi. CHunonchi, o‘quv yili yakunida o‘g‘il bolalarda turnikda tortilish oddiy sinfda -9,2 marta, ixtisoslashtirilgan sinfda - 12,1 martaga teng bo‘ldi (3-jadval).
Muvofiq ravishda: 100 m ga yugurish-o‘g‘il bolalarda:
Oddiy sinf - 16,2 sek: ixtisolashtirilgan sinf - 15,8 sek.
biz bolalar: oddiy sinf - 17,7 sek: ixtisoslashtirilgan sinf-16,9 sek. (4-jadval)
Joydan turib vertikal sakrash: o‘g‘il bolalar-oddiy sinf-44,6 sm: ixtisolashtirilgan sinf-46,2 sm. biz bolalar-36,3 sm: 38.8 cm (5-jadval)
Archasimon yugurish: o‘g‘il bolalar-oddiy sinf-28,2 sek: ixtisoslashtirilgan sinf-26,5 sek.
Bolalar – 29,8 sek: 28,7 sek (6- jadval)
Voleybol to‘pini basketbol jarima chizig‘idan basketbol savatiga uzatish o‘g‘il bolalar-oddiy sinf 10 martadan 5,2 marta aniq to‘p uzatishdi, ixtisoslashtirilgan sinf-6,8 marta.
Bolalar 4,4 marta: 5,2 marta (7-jadval).
O‘quv yili boshida va oxirida o‘tkazilgan tadqiqotlardan ko‘rinib turibdiki, jismoniy sifatlar va texnik malakani baholovchi barcha ko‘rsatkichlar o‘quv yili oxirida ixtisoslashtirilgan sinf o‘quvchilarida yaqqol ijobiy tomonga o‘zgardi. Demak, o‘rta maktablarda bolalarning qiziqishi, jismoniy tayyorgarligi va ularning boshqa xislatlariga qarab ayrim sinflarda yoki umuman maktab bo‘yicha ixtisoslashtirilgan sinflarni ochish maqsadga muvofiq bo‘ladi deyish mumkin.
3. 5-6 sinf o‘quvchilarida tezkorlik, sakrovchanlik sifatlari va aniq to‘p uzatish qobiliyatini noan’anaviy mashqlar yordamida shakllantirish samaradorligi
Jismoniy tarbiya darslarida tezkolik, sakrovchanlik va harakat koordinatsiyasini rivojlantirishga ahamiyat qaratish o‘quvchilarda harakat aniqligini osonroq shakllanishiga imkon yaratadi. Ushbu sifatlarni tarbiyalash voleybol elementlariga o‘rgatishda juda qo‘l keladi. Ma’lumki, voleybol musobaqalarida o‘yin malakalarini mahorat bilan ijro etish aynan tezkorlik, sakrovchanlik va harakat koordinatsiyasiga to‘g‘ridan-to‘g‘ri bog‘liqdir. Agar tezkorlik va sakrovchanlik yuqori darajada shakllangan bo‘lsayu, koordinatsiya maromida bo‘lmasa yoki aksincha bo‘lsa o‘yin malakalarini aniq va maqsadga muvofiq ijro etish imkoniyati bo‘lmaydi. Shu bilan bir qatorda mazkur sifatlarni faqat standart yoki stereotip mazmundagi mashqlar yordamida shakllantirish kutilgan natijani bermaydi. Chunki, stereotip mashqlar o‘quvchilarni tezda toliqtiradi, ularda qiziqish uyg‘otmaydi. Bu borada qayd etilgan sifatlarni moslashtirilgan yoki ixtisoslashtirilgan harakatli o‘yinlardan hamda aylanma tezlanishlarga oid noan’anaviy mashqlardan foydalanish o‘ta samarali natija beradi. (T.Usmonxodjaev, F.Xo‘jaev 1990: I.M.Korotkov 1979: M.N. Jukov 2002 va b.)
Yuqorida qayd etilgan g‘oya va mulohazalar ushbu yakuniy malakaviy ish mavzusini tanlashga va mavzu oldiga qo‘yilgan vazifalarni 5-6 sinf o‘quvchilaridan iborat nazorat va tajriba guruhlarida pedagogik tadqiqot o‘tkazish hamda ushbu masalani ilmiy isbotlab berishga da’vat etdi.
O‘tkazilgan pedagogik tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatdiki, nazorat va tajriba guruhlarida sakrovchanlik sifati tadqiqot boshlanishidan avval deyarli bir-biridan farq qilmaydi. Demak, bunday vaziyat nazorat va tajriba guruhlariga tanlab olingan o‘quvchilar jismoniy tayyorgarligi bir xil ekanligidan darak beradi. Bu esa pedagogik tadqiqot o‘tkazish jarayonining muhim tamoyillaridan biridir.
Diqqatga sazovor joyi shundaki, joydan turib vertikal sakrash nazorat guruhidagi o‘quvchilarda o‘rtacha 33,4 2,2 santimetrni tashkil etgan bo‘lsa, tajriba guruhida ushbu ko‘rsatkich 32,4 2,6 santimetrga teng bo‘ldi. Ko‘rinib turibdiki, hatto tajriba guruhidagi bolalarda sakrovchanlik nazorat guruhidagi bolalarnikidan ham kamroq ko‘rsatkichga ega ekan.
Joydan turib uzunlikka sakrash sifati nazorat guruhida 170,4 3,3 sm, tajriba guruhida esa 171,0 3,6 sm ga teng bo‘ldi. Ta’kidlash joizki, voleybol bo‘yicha BO‘SM larga mo‘ljallangan dasturga asosan (Yu.D.Jeleznyak,1977) shu yoshdagi bolalarda joydan turib vertikal sakrash 35-41 sm, uzunlikka sakrash esa 185-192 sm ni tashkil etadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
