Худойберди тўхтабоев жаннати одамлар ( Ўсмирлар учун роман)

Бобом гапимга кирмаса, кўпинча эшакнинг думғаза- 
сидаги ўсиқ жунидан тортиб шаталоқ оттирардим. Бир- 
икки бор гупанглаб йиқилиб ҳам олганмиз.
— Кўй, болам, жунидан торта кўрма, яна йиқитса 
ишимиз битмай қолади. Цашқарда «Цорақандак» деган 
ўрик бўлади, ф ақат, ўша ерда ўсади у . Цуруқ, сувсиз 
ерни хоҳлайди шекилли. Меваси ҳей-ҳей, бирам ширин 
бўладики, тоғаларингникига борганда егансан-ку.
— Еганим йўқ, — дейман.
— Егансан, чўнтагингни 
тўлдириб солиб беришар- 
Ди-ку.
— Ҳечам-да, менга доим қурт тушганидан бериша- 
ди... Бобожон, нега қорақандак дейишади?
— Цуриганда шираси кўп бўлгани сабаб ранги қо- 
райиб қолади-да.
— Нега оқариб қолмайди?
— Энди бас қил, миямни ачитиб юбординг.
— Бобожон, мия ачиганда қанақа бўлади?
— Айтмайман.
— Айтасиз, бўлмаса эшакнинг жунидан яна тортаман, 
мана тортяпман, тортвурайми?
— Мия ачиганда одамнинг гапиргиси келмадди-да, 
ўғлим.
— Сиз гапиряпсиз-ку?
— У ҳ !
4
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

— Бобожон, одам нега у ҳ тортади?
Ш у йўсин Цашдарга бориб бир дучоқ майда кўчат 
олиб қайтдик.
Дала ҳовлимиз тог этакларида бўлиб, ярим чақирим- 
ча нарнда, адир томонда саҳни бир танобча келадиган 
дўнглик бўлгучи эди. Ёзда янтод, шуводда ўхш аш гиёҳ- 
лар эсар, дишда агар қалин дор ёғса, қишлоқ ҳовлимиз- 
дан ҳам тепалик ялтираб кўриниб турарди. Кўчатни олиб 
келгач, бобожоним кетмон, данков, қайлани эшакка юк- 
лаб мени ҳам ўзи билан олиб кетди. Олиб кетмаса ҳам 
бўлмасди, нега десангиз, қумгон остига ўт қалаб чой