Hozirgi zamon xalqaro huquqi nazariyasi asoslari

l l - § .   Xalqaro  ommaviy  huquq  va  xalqaro  xususiy  huquq
Xalqaro  ommaviy  huquq  va  xalqaro  xususiy  huquq  bir-biri  bilan 
yaqin  aloqada  bo'lgan  va  o'zaro  b o g iiq   huquq  tizimlari  hisoblanadi. 
Masalan,  ikki tom onlam a va ko'p tom onlam a savdo shartnomalari tashqi 
savdo  bo'yicha  davlatlararo  xalqaro-huquqiy  majburiyatlarni  keltirib 
chiqaradi.  Bunda  xalqaro  shartnomalar  xalqaro  ommaviy  huquq  pred­
meti  doirasida  o'rganiladi.  Mana  shu  savdo  shartnomalari  asosida  tu- 
ziladigan  tashqi  savdo  bitimlari  (tovarlami  yuklash,  tashish,  tushirish, 
ularga  haq  to'lash  va  hokazo)  esa  fuqarolik  huquqiy  munosabatlarni 
keltirib chiqaradi va xalqaro xususiy huquq predmeti doirasida o'rganiladi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Huquqshunoslik  fanida  xalqaro  umumiy  huquq  va  xalqaro  xususiy 
huquqning  o'zaro  munosabati  masalasi  bahsli  muam molardan  hisobla­
nadi.  Bu  masalada  uch  xil  nuqtayi  nazarni  ko'rsatish  mumkin.
Birinchi  nuqtayi  nazarga  ko'ra,  xalqaro  xususiy  huquq  milliy huquq­
ning  tarkibiy  qismidir.  Bu  fikr tarafdorlariga  L.A.  Luns,  I.S.  Pereterskiy 
(Rossiya),  X.  BatifFol  (Fransiya),  M.  Jiliano  (Italiya)  kabi  olimlar kiradi.
Ikkinchi  nuqtayi  nazar  tarafdorlari  —  S.B.  Krilov  (R ossiya), 
M.  Genovski  (Bolgariya),  Moreno  Kintana  (Argentina)  fikriga  ko'ra, 
xalqaro  xususiy  huquq  xalqaro  umumiy  huquqning  tarkibiy  qismidir.
Uchinchi  nuqtayi nazarga ko'ra, xalqaro xususiy huquq qisman xalqaro 
ommaviy huquq,  qisman  milliy huquq  normalaridan  tashkil  topadi.  Ma­
salan,  bunday  fikmi  Xose  de  Ianguas  Messiya  (Ispaniya)  olg'a  suradi.
Albatta,  xalqaro  ommaviy  huquq  va  xalqaro  xususiy  huquq  m uay­
yan  o'zaro  umumiy o'xshash  tomonlarga  hamda  bir-biridan  farqlanuv- 
chi  jihatlarga  ega.  Asosiysi  shundan  iboratki,  ular  bir  biri  bilan  yaqin 
aloqada  bo'lgan  va  o'zaro  bog'liq  huquq  tizimlaridir.