Хозирги замон укитувчиси ва унинг касбига куйилган педагогик талаблар

Маҳоратнинг шаклланиш босқичларига: репродуктивлик (бошланғич),
ижодийлик, ижодий-новаторлик киради.
Педагогик маҳорат даражалари ўқитувчи иш даражасининг давоми
ҳисобланади:
• репродуктив (ўта паст);
• мослашувчан (паст);
• локал (чегараланган)- моделлаштириш (ўртача қониқарли).
Бу даража талабалар билан боиадиган ўқув-тарбия ишларининг айрим йўналишларида юқори сифати билан характерланади:
• изфиҳил моделлаштириш (юқори). Бу босқичда, педагог фаолиятининг барча турларида юқори сифатга еришилади;
• изчил моделлаштириш (олий). Бунда, фаолиятнинг барча турларида ижодий муносабат намоён бўлади, ўқув-тарбия жараёнининг самарадорлигини ошириш йўллари изланади.
Педагогик маҳорат компонентлари касбий фаолиятга касбий вазифаларини бажариш учун зарур бўлган малака нуқтаи назардаги қарашларни акс эттиради.
Тадқиқотчилар малака деганда хатти-ҳаракатлар тизимини уни амалга ошириш мақсади ва шарт-шароити билан мувофиқ равишда самарали бажариш имкониятини тушунадилар.
Педагогик маҳорат компонентларини ҳосил қиладиган қуйидаги малака гуруҳлари фарқланади:
• лойиҳалаш;
• конструкциялаш;
• ташкилотчилик;
• мулоқот;
• билиш ва рефлективлик.
Кейинги йилларда педагогик маҳорат категориясига нисбатан янгича қарашлар пайдо бўлди. Педагогик маҳоратнинг анъанавий изоҳларидан бир қадар чекиниш ҳам юз берди (И.А.Зязюн, Н.В.Кузмина, ВАСИастенин).
Педагог тадқиқотчиларнинг Санкт-Петербург мактаби, педагогик маҳоратни кишининг алоҳида ҳолати - яъни унинг касбий машғулоти кенг маънода кишилар билан ишлашнинг ўзига хос соҳаси бўлган педагогика ҳисобланади, деб тавсифлайди.
Педагогик маҳоратнинг асоси педагогик билимдонликдир.
Педагогик билимдонлик, деганда конкрет тарихий даврда қабул қилинган меъёрлар (нормалар), стандартлар ва талабларга мувофиқ педагогик вазифани бажаришга қобиллик ва тайёрлик билан белгиланадиган интеграл касбий-шахсий тавсифнома тушунилади.
Педагогик билимдонлик педагогик соҳада маҳорат билан ишлаётган кишининг таълим ва тарбия ишида инсоният тўплаган барча тажрибалардан рационал фойдаланиш қобилиятини кўзда тутар екан, демак, у етарли даражада педагогик фаолият ва муносабатларнинг мақсадга мувофиқ усуллари ва шаклларини егаллаши лозим бўлади.
Касбий-педагогик билимдонликнинг бош кўрсаткичи бу инсонга, шахсга йўналганликдир.