Hozirgi davrdagi bozor murakkab tuzilishga egadir. Bozorning ichki tuzilishi murakkab bo’lganligi sababli uni turkumlashga har XIL me’zonlar asos qilib olinadi

Xalqaro Savdo. Xalqaro Savdo milliy chegaralar orqali tovarlar va xizmatlar almashinuvini ifodalaydi. Bu almashish D.Rikardo tomonidan taklif qilingan qiyosiy ustunlik tamoyiliga asoslanadi. Ushbu tamoyilga muvofiq, davlat eng yuqori mahsuldorlik va samaradorlik bilan ishlab chiqarishga qodir bo'lgan tovarlarni ishlab chiqarishi va boshqa mamlakatlarga sotishi kerak, ya'ni. o'sha mamlakatdagi boshqa tovarlarga nisbatan nisbatan past xarajatlar bilan, boshqa mamlakatlardan o'xshash parametrlarda ishlab chiqarishga qodir bo'lmagan tovarlarni sotib olish.
Xalqaro savdo import va eksportdan iborat.
Import - bu boshqa mamlakatda mahsulot sotib olish. Eksport - mahsulotlarni boshqa mamlakatlarga sotish. Kapitalni eksport qilish - bu mablag'larni foydali joylashtirish uchun bir mamlakatdan boshqasiga eksport qilish. Kapitalni eksport qilish tadbirkorlik (to'g'ridan-to'g'ri va portfel investitsiyalar) va ssuda kapitali shaklida amalga oshiriladi.
To'g'ridan-to'g'ri investitsiyalar - bu investorga ular ustidan nazoratni ta'minlaydigan xorijiy korxonalarga qo'yilgan investitsiyalar. Bunday nazoratni amalga oshirish uchun investor kompaniya ustav kapitalining kamida 20-25 foiziga egalik qilishi kerak.
"Portfel" sarmoyasi sotib olishni anglatadi qimmatli qog'ozlar xorijiy kompaniyalar. To'g'ridan-to'g'ri investitsiyalardan farqli o'laroq, bunday investitsiyalar korxonalar faoliyatini nazorat qilish huquqini bermaydi va asosan qo'yilgan kapitaldan foizlar va dividendlar olish orqali moliyaviy resurslarni ko'paytirish uchun ishlatiladi.
Kredit kapitalining eksporti ta'minlanishi hisoblanadi xorijiy kompaniyalar, banklar, davlat idoralari, imtiyozli kredit foiz stavkasi hisobiga foyda olish maqsadida naqd va tovar shaklidagi o‘rta va uzoq muddatli kreditlar.
Xalqaro mehnat migratsiyasi - bu boshqa mamlakatlarda ish qidirish bilan bog'liq bo'lgan ishchilarning xalqaro harakati. Bu jarayon yuqori daromad olish imkoniyati, ijtimoiy va kasbiy yuksalishning yaxshi istiqbollari bilan izohlanadi.
Turli mamlakatlarning mablag'lari, texnologiyalari, boshqaruv tajribasi, tabiiy va boshqa resurslarini birlashtirish va har qanday yoki barcha mamlakatlar hududida umumiy ishlab chiqarish va xo'jalik faoliyatini amalga oshirish imkonini beradigan qo'shma korxonalarni yaratish.
Faoliyati asosan bir mamlakatdan boshqa mamlakatlarga to'g'ridan-to'g'ri xorijiy investitsiyalar orqali amalga oshiriladigan xalqaro korporatsiyalarning rivojlanishi. Transmilliy va transmilliy korporatsiyalarni farqlang.
Transmilliy korporatsiyalar (TMK) xalqaro biznesning bir shakli boʻlib, asosiy kompaniya bir davlat kapitaliga tegishli boʻlib, filiallari dunyoning boshqa mamlakatlarida joylashgan.
Ko'p millatli korporatsiyalar (TMK) o'z faoliyati va kapitali jihatidan ham xalqaro korporatsiyalar, ya'ni. uning kapitali bir qancha milliy kompaniyalar mablag'lari hisobidan shakllantiriladi.
Zamonaviylarning aksariyati xalqaro korporatsiyalar TNC shakliga ega, Xalqaro ilmiy-texnikaviy hamkorlik - bu ilmiy-tadqiqot va ishlanmalar natijalarini, texnik va texnologik yangiliklarni almashishdir. Bu hamkorlik ilmiy-texnikaviy axborot, olimlar va mutaxassislar almashinuvi, ilmiy-tadqiqot ishlarini olib borish va ilmiy-texnikaviy loyihalarni ishlab chiqish va hokazolar orqali amalga oshirilishi mumkin. «Xalqaro iqtisodiy munosabatlarning asosiy shakllari» va boshqalar