Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси соғЛИҚНИ

2-вариант 
Савол 
Фуқароларнинг конституциявий асосларини гапиринг. 
Жавоб 
Фуқаролик қабул қилиш асосан туғилиш орқали келиб чиқади ва у 
икки омилга таянади. 
«Қон ҳуқуқи» чақалоқнинг фуқаролиги ота-онасининг фуқаролиги 
билан белгиланиб, туғилган жойига боғланмайди. Австрия, Норвегия, 
Финландия, Италия каби давлатларга хосдир. 
«Замин ҳуқуқи»- фуқаролик чақалоқ туғилган ҳудудига қараб 
белгиланади. Бунга Бразилия ва Лотин Америкасидаги кўп давлатлар 
мисол бўлади. Ривожланган давлатларда ҳар иккала омил аралаш ҳолатда 
қўлланилади. 
3-вариант 
Савол 
Шахсий ҳуқуқ ва эркинликлар нечанчи моддаларда кўрсатилган? 
Жавоб 
Ҳар ким эркин, ўз ихтиёри бўйича ҳаракат қилиши, ўзганинг шахсий 
эркинлиги ва даҳлсизлигига зиён етказмайдиган тарзда юриш-туришни 

---

180 
танлаши мумкин. Лекин шахснинг эркинлиги жамиятдаги ахлоқ 
нормалари доирасидан чиқмаслиги ва қонун асосида бўлиши керак. 
Шахсий ҳуқуқ ва эркинликлар Конститутцимизнинг VII - боби 24 – 31 - 
моддаларида белгиланган. 
4-вариант 
Савол 
Сиёсий ҳуқуқ тўғрисида нималарни биласиз? 
Жавоб 
Сиёсий ҳуқуқларга сайлаш ва сайланиш, шунингдек, 35 ёшга етган, 
давлат тилида эркин сўзлаша оладиган, бевосита сайловга 10 йилдан кам
бўлмаган вақтда республикамиз муқим яшаган фуқаролар Ўзбекистон 
Республикаси Президенти бўлиб сайланиши мумкин. Ўзбекистон 
Республикаси Конституцияси фуқароларга сиёсий партиялар ва жамоат 
бирлашмаларига бирлашиши ҳуқуқини Конституция ва қонунларга зид 
келмаган холатларда амалга оширишлари мумкинлигини белгилайди. 
5-вариант 
Савол 
Ижтимоий ва иқтисодий ҳуқуқларни гапиринг. 
Жавоб 
Бозор иқтисодиёти асосида ривожланган мамлакатлар тажрибаси 
шуни кўрсатадики, фақатгина иқтисодий жиҳатдан эркин фуқарогина 
хақиқий мулк эгаси бўлиб, у ўз мулкидан самарали фойдаланиш ва шу 
орқали мамлакат иқтисодиётига ижобий таъсир этиши мумкин. 
Ўзбекистонда мулк ҳуқуқига оид конституциявий нормаларнинг 
ривожланишига қаратилган ва унинг ҳуқуқий механизмини яратишга 
доирбир қанча қонунлар қабул қилинди. «Ижара тўғрисида»ги, «давлат уй-
жой фондини хусусийлаштириш тўғрисида»ги, «валютани тартибга солиш 
тўғрисида»ги, «қимматли қоғозлар ва биржа фонлари тўғрисида»ги ва 
бошқа қонунлар шулар жумласидан.