etish boshlandi, o‘rta maxsus taiim uchun zarur moddiy-texnika, o‘quv-
uslubiy va kadrlar bazasi tayyorlandi, taiim muassasalari faoliyatiga
baho berishning reyting tizimi joriy etila boshlandi.
Ikkinchi bosqich 2001-2005-yillarni o‘z ichiga qamrab olgan edi,
unda Milliy dastumi toiiq ro‘yobga chiqarish, mehnat bozorini
rivojlantirish va real ijitmoiy-iqtisodiy sharoitlami hisobga olgan holda
unga aniqliklar kiritish nazarda tutilgan edi. Bu bosqich
«sifat
bosqichi» deb nomlanib, quyidagi vazifalami amalga oshirish muhim
deb belgilangan edi:
- majburiy umumiy o‘rta va o‘rta maxsus, kasb-hunar taiimiga,
shuningdek, o‘quvchi-talabalaming qobiliyatlari va imkoniyatlariga
qarab, tabaqalashtirilgan taiimga o‘tishni toiiq amalga oshirish;
- taiim muassasalarini maxsus tayyorlangan malakali pedagog
kadrlar bilan toidirish, ulaming faoliyatida raqobatga asoslangan
muhitni vujudga keltirish;
- taiim muassasalarining moddiy-texnika va axborot bazasini
mustahkamlashni davom ettirish, o‘quv-tarbiya jarayonini yuqori sifatli
o‘quv adabiyotlari va zamonaviy pedagogik texnologiyalar bilan
ta’minlash, uzluksiz taiim tizimini axborotlashtirishni amalga oshirish.
Bu bosqichda taiim xizmati ko‘rsatish bozorini shakllantirish
mexanizmlari toiiq ishga solinishi lozimligi bilan belgilandi. Ikkinchi
sifat bosqichida belgilangan vazifalar imkoniyat darajasida bajarilib,
hayotga tatbiq etib kelindi.
Uchinchi bosqich - 2005 va undan keyingi yillami o‘z ichiga
qamrab olgan boiib, unda to‘plangan tajribani tahlil etish va
umumlashtirish asosida, mamlakatni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish
istiqbollariga muvofiq kadrlar tayyorlash tizimini takomillashtirish va
yanada rivojlantirish ko‘zda tutilgan.
Bunda taiim muassasalarining resurs, kadrlar va axborot
bazalari yanada mustahkamlanishini, o‘quv-tarbiya jarayoni yangi
o‘quv-uslubiy majmualar, ilg‘or pedagogik texnologiyalar bilan toiiq
ta’minlanishi, milliy (elita) oliy taiim muassasalari qaror topishi ko‘zda
tutilgan.
Jamiyatimiz talab etayotgandek har tomonlama yetuk, komil insonni
tarbiyalab yetishtirishda o‘qituvchining o‘mi beqiyosdir. Shu bois ham
Yurtboshimiz o‘zining qator nutqlari va fundamental asarlarida taiim-
tarbiya masalalariga to‘xtalganda, o‘qituvchining fidokorona mehnatini
ham e’tibordan chetda qoldirmaydi. «BarkamoI avlod - 0 ‘zbekiston
taraqqiyotining poydevori» nomli asarida jamiyatimizda taiim berish
31
tizimi, yangilanish jarayoni talablari bilan yaqindan bogianmaganligi
sabablaridan biri - o6qituvchiga borib taqalishini alohida ta’kidlaydi:
«Tarbiyachilarning o ‘ziga zamonaviy talim berish ularning m a’lu-
motini, malakasini oshirish kabipaysalga solib boHmaydigan dolzarb
masalaga duch kelmoqda.
Mening fikrimcha, talim-tarbiya tizimini o ‘zgartirishdagi asosiy
muammo ham mana shu yerda.
0 ‘qituvchi bolalarimizga zamonaviy
bilim bersin, deb talab qilamiz, ammo, zamonaviy bilim berish uchun,
avvalo, murabbiyning o ‘zi ana shunday bilimga ega bo‘lishi kerak»l«
Bundan ko‘rinib turibdiki, o‘qituvchining o‘zi avvalambor,
zamonaviy bilim bilan qurollangan boiishi lozim.
Mamlakatimiz rahbari o‘zining «Ofizbekistonning o6z istiqlol va
taraqqiyot yoii» (1992), « 0 ‘zbekiston XXI asr busaasida:
xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari»
(1997), «Millatimiz mafkurasi xalqni-xalq, millatni-millat qilishga
xizmat qilsin» (1998). «Tarixiy xotirasiz kelajak yo6q» (1998),
«Barkamol avlod - 0 6zbekiston taraqqiyotining
poydevori» (1998).
«Ma’naviy yuksalish
yo6lida» (1998),
(«06zbekiston XXI asrga
intilmoqda» (1999) kabi nutq va fundamental asarlarida taiim-tarbiya
sohasidagi islohotlarimizning mazmuni erkin, mustaqil fikrlaydigan
yoshlami tarbiyalashga qaratilishi lozimligini ta’kidlab o6tadi. Bu
jarayonda esa o6qituvchi va o6quvchi-talaba munosabatini o6zgartirish
talab etiladi. LKarimov: «Bizga bitiruvchilar emas, maktab taiim i va
tarbiyasini ko‘rgan shaxslar kerak»2, - deb ta’kidlaydi. Taiim
muassasalarida o6quvchi-talabalami mustaqil flkrlashga o6rgatilishi,
o6qituvchi va o6quvchi-talabalar munosabatidagi majburiy itoatkorlik
o6mini ongli intizom egallishiga lozimligini uqtirdi.
Bugungi kunda o6qituvchiga qo6yilayotgan muhim talablardan biri,
zamonaviy pedagogik texnologiyalar bilan tanishish, amalda qoilash va
shular orqali o6quvchi-talabalami mustaqil fikrlashga o6rgatishdan
iborat.
0 6zbekiston Respublikasi «Taiim to6g4risida»gi Qonunning 5-
moddasida «... tegishli maiumoti, kasb tayyorgarligi bor va yuksak
fazilatlarga ega boigan shaxslar pedagogik faoliyat bilan
shug‘ullanish huquqiga ega» ekanligi aytiladi3. Mazkur qonun,
kadrlar tayyorlash milliy dasturi va hozirgi kun talablariga ko6ra
Do'stlaringiz bilan baham: 
