Toshkent moliya instituti m. Y. Raximov, N. N. Kalandarova

19
Рахимов М.Ю. Иктисодиёт субъектлари молиявий холатининг тахлили.Т.: Молия -иктисод,
2015.-316 б., Ефимова О.В. [и др.]. Анализ финансовой отчетности./учеб.пособие / - М.: Омега-Л,
2013. - 388 с.К. R. Subramanyam FINANCIAL STATEMENT ANALYSIS, ELEVENTH EDITION
Published by McGraw-Hill Education, 2 Penn Plaza, New York, NY 10121. Copyright © 2014 by19,
Карлин T.P. Анализ финансовых отчетов (на основе GAAP) Учебник. — М.: ИНФРА-М, 1998. —
448 с. — ISBN 5-86225-675-Х, Бернстайн Л.А. Анализ финансовых отчетов М.: Финансы и
статистика. 2003, -622 ст., Б ахруш иной М.А. Анализ ф инансовы й отчетности.М .: Финансы и
статистика 
2007
. 
367
 стр
20
Рахимов М.Ю. Иктисодиёт субъектлари молиявий холатининг тахлили.Т.: Молия -иктисод,
2015.-316 б., Ефимова О.В. [и др.]. Анализ финансовой отчетности./учеб.пособие / - М.: Омега-Л,
2013. - 388 с.К. R. Subramanyam FINANCIAL STATEMENT ANALYSIS, ELEVENTH EDITION
Published by McGraw-Hill Education, 2 Penn Plaza, New York, NY 10121. Copyright © 2014 by20,
154

---

Xo‘jalik yuritishning farqli jihatlari albatta axborot oqimini 
shakllantirishning amaldagi holatiga ham sezilarli ta’sir etadi. Bitta, 
xo‘jalik yurituvchi subyektlami yirik, o ‘rta va kichik biznes subyektlari 
qatoriga kiritishning o ‘zi ham davlatlar o ‘rtasida tubdan farq qiladi.
Rivojlangan davlatlarda buxgalterlarning bosh vazifasi korxonaning 
davlat oldidagi axborot majburiyatlarini (moliyaviy, soliq, bojxona, 
statistik hisobotlar orqali) hal etishga emas, balki birinchi navbatda 
mulk egasi va menejerlaming samarali boshqaruvini ta’minlashga 
qaratilgan vazifalami hal etib berishga qaratilgan.
Moliyaviy 
tahlil 
etishdagi 
o ‘xshash jihatlami 
buxgalteriya 
hisobining muhim tamoyili bo‘lgan mazmunning shakldan ustunligi 
tamoyili bilan izohlash mumkin. Rivojlangan davlatlar moliyaviy 
hisobotlari bilan 0 ‘zbekistondagi 
xo‘jalik yurituvchi subyektlar 
tomonidan tuziladigan moliyaviy hisobot shakllari soni va ularning 
nomlanishi yuzasidan farq kuzatilmaydi.
Amalda tuziladigan va taqdim etiladigan moliyaviy hisobotning 
asosiy shakli “Buxgalteriya balansi” (1-shakl) rasmiy tuzilishi va 
mazmun bo‘yicha xorij amaliyotidan tubdan farq qilmaydi.
Juda ko4p mualliflar xo‘jalik subyektlarining moliyaviy holatiga 
baho berishning muhim manbasi boMgan buxgalteriya balansi va uning 
tarkibiy tuzilishini belgilashda aktivlaming likvidlik darajasi bo6yicha
qayta tarkiblanishi va qiziquvchilaming keng qatlami uchun ham
21
tushunarli bo‘lishi lozimligini qayd etadilar .