Toshkent farmasevtika instituti toksikologik kimyo kafedrasi

Mekon kislotasini biologik ob’ektdan ajratib olish. Biologik ob’ekt xlorid kislotasi bilan nordonlashtiriladi va etil spirti bilan bo‘ktiriladi, so‘ng filtrlab ajratiladi. Filtratni suv hammomida quriguncha porlatiladi. Quruq qoldiq suvda eritilgach, qaynaguncha qizdiriladi, so‘ng unga magniy oksidi qo‘shilib chayqatiladi, hamda issiq holda filtrlanadi. Filtratni kam xajm qolgunga qadar porlatilib xlorid kislota eritmasi qo‘shib, so‘ng mekon kislotasi uchun tekshiruv olib boriladi.

CHinligini aniqlash. 1.Temir (III) xloridi bilan reaksiyasi. YUqoridagi tartibda ajratib olingan eritmaga temir (III) xloridi eritmasidan tomizilsa, qizil-qon rangi hosil bo‘ladi. Rang qizdirilsa o‘zgarmaydi.
2. UB-spektri bo‘yicha aniqlash. Mekon kislotasi suvli eritmasida 210, 284 va 303 nm ga teng spektral maksimumlar hosil qiladi.
Tavsiya etilgan usulda mekon kislotasini ovqat qoldiqlari, peshob, qusuq massalaridan ham ajratib aniqlash mumkin.
M EKONIN
Mekonin ko‘knori o‘simligidan olingan opiy tarkibida va ayrim o‘simliklarda ham uchraydi. Sof holda 102⁰S da suyuqlanadigan oq kukun, ishqor eritmalarida erib, tuz hosil qiladi, u suvli eritmalarda tez gidrolizlanadi.
Narkotin va gidrostinga kuchsiz qaytaruvchilar ta’sir etdirilsa mekoninga aylanadi, shuningdek uni narkotin eritmasini qaynatib ham hosil qilish mumkin.
Mekonin sovuq suvda (1:700) yomon, issiq suvda (1:22), etil spirtida, dietil efirida, benzolda va xloroformda yaxshi eriydi. Mekonin kislotali muhitda organik erituvchilar bilan yaxshi ekstraksiyalanadi.
Mekonin tibbiyotda qo‘llanilmaydi, toksikologik ahamiyatga ega emas, ammo uni aniqlanishi opiy iste’mol qilinganlikni tasdiqlaydi.