Тошкент фармацевтика институти

Gipoglikemiya.  Bosh  miyani  uglevodga  bo„lgan  tanqisligidan  kelib chiqadi. Qondagi 

qand  miqdori  0,5  g\l  dan  past  bo„lganda  bu  kasallik  rivojlanadi.  Gipoglikemik  koma 

diabetiklarga  insulin  moddasini  ortiqcha  yuborilganda,  uglevodlarning  tanaga  kam 

tushishidan  yoki  ularning  jismoniy  va  ruxiy  zuriqqanda  kuproq  sarflanishidan  xamda  - 

xujayralarning  usmasining  insulinni  ortiqcha ishlab chiqarishidan  kelib  chiqadi. 

Belgilari.  Ortiqcha  quzg„aluvchanlik,  bezovtalik,  kuchli  ochqash,  bosh  aylanishi, 

og„izdan  atseton  xidi  kelishi,  terining  oqarishi,sovuq  ter  bosish,  kungil  aynish,  AD  ning 

oshishi, taxikardiya  kuzatiladi.  Ammo nafas siqishi kuzatilmaydi. 

Og„ir  xollarda  es-xushning  yuqolishi,  tonik  titrashlar,  nutqning  buzilishi,  nafasning 

yuzakiligi,  AD  pasayishi,  bradikardiya,  qonda  qand  miqdorining  keskin  kamayishi 

kuzatiladi.  Bosh miyadagi  qaytmas o„zgarishlar  tufayli  bemor xalok bo„lishi xam mumkin. 

BTYO.  Engil  xolatida  shirin  choy  ichirish  lozim.  Undan  sung  40-50  ml  40%  li 

glyukoza  eritmasi  venaga  yuborilib,  bemor  xushiga  kelmasa  yana  takrorlanadi.    Teri ostiga 

0,5-1  ml  0,1%  li  adrenalin  yuboriladi.  Samara  bermagan  paytda  glyukortikoidlar 

(gidrokortizon  75-100  mg,  prednizolon  30-60  mg)  500  ml  5  %  li  glyukozada  eritib 

yuboriladi.   

Tutqanoq-ruxiy  kasallik  bo„lib,  bosh  miyada  patologik  epileptogen  o„choq  hosil 

bo„lishi bilan  tavsiflanadi.  Tutqanoq xurujining   bir necha turlari  ajratiladi: 

-  katta  tutqanoq  xurujlari-eng  og„ir  shakli  bo„lib,  tonik-klonik  qisqarishlar,  es-xushni 

yo„qolishi,  markaziy  nerv  tizimining  umumiy  susayishi  bilan    kechadi.  Bemor  og„zidan 

ko„pik  kelib,  yiqilib  tushadi,  nafas  yo„llari    aspiratsiyasi  natijasida  bemor  asfiksiyadan 

halok bo„lishi mumkin, 

- psixomotor qo„zg„alishlar- bemor o„zini  boshqacha tutadi, moslashmagan harakatlar 

qiladi,  lekin  keyinchalik  bularni  eslay  olmaydi.  Ko„pincha  es-xushni  xiralashishi 

kuzatiladi,  lekin  xurujlar  ruy bermaydi. 

-  kichik  xurujlar-  qisqa  vaqtga  xushini  yo„qotish,  yuz  va  boshqa mushaklarni  uchishi 

va b. belgilar  kuzatiladi.   

BTYO.  

Katta  tutqanoq  xurujlari  vaqtida  bemorning  nafas  yo„llarini  sulak  va  ko„pik 

massalaridan  tozalash,  tilni  orqaga  ketib  qolmasligi  uchun  tortish  kerak.  Xurujlarni  bartaraf 

etish  uchun    fenobarbital,  benzonal  va  boshqa  barbituratlardan  foydalanish  mumkin. 

Sibazon,  klonazepam  preparatlari,  og„ir  hollarda  esa  narkoz  vositalaridan  foydalanish 

mumkin.  Bemorga osoyishtalovchi rejim  tavsiya etiladi. 

---