Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari ilmiy-nazariy jurnali



Download 3,45 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/269
Sana14.07.2022
Hajmi3,45 Mb.
#793604
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   269
Ключевые слова:
TIMSS, международные исследования, математика, естествознание, 
оценка, качество образования, методологический подход, модель. 
 
METHODOLOGICAL APPROACHES TO ASSESSING THE QUALITY OF EDUCATION IN 
MATHEMATICAL AND NATURAL SCIENCES IN THE INTERNATIONAL STUDY TIMSS 
 
Ergasheva G. - Associate Professor of Tashkent State Pedagogical University, doctor of 
pedagogical Sciences
 
Annotation
. The article discusses the content, development history, and analyzes the 
collected experience of international research TIMSS. The essence of the modules of the education 
system is based on methodological approaches to assessing the quality of education in 
mathematical and natural sciences according to the international study TIMSS. The analysis of data 
on the level of natural and mathematical literacy of school graduates is carried out. The content of 
the TIMSS educational opportunities model is explained. 
Keywords:
TIMSS, international research, mathematics, natural sciences, assessment
education quality, methodological approach, model. 
Mamlakatimiz innovatsion taraqqiyot yo‘lida shiddat bilan rivojlanib borayotgan bir davrda 
kelajagimiz davomchilari bo‘lgan yoshlarning ijodiy g‘oyalari va ijodkorligini har tomonlama qo‘llab-


14 
TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI
2020/2(23
)
 
quvvatlash, ularning bilim, ko‘nikma va malakalarini davlat ta’lim standartlari asosida shakllantirish 
hamda ilg‘or xorijiy tajribalar, xalqaro mezon va talablar asosida baholash tizimini takomillashtirish 
muhim ahamiyatga ega. 
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 7-fevraldagi “O‘zbekiston Respublikasini 
yana-da rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi to‘g‘risida”gi PF-4947-sonli Farmoni bilan 
tasdiqlangan “2017-2021-yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor 
yo‘nalishi bo‘yicha Harakatlar strategiyasi”
1
doirasida O‘zbekistonda ta’lim sifatini baholashda 
yangicha monitoring tizimini xalqaro baholash dasturlari yordamida aniqlash va qiyoslashga 
asoslangan tizim shakllantirilmoqda. 
Ta’lim sifatini baholash bo‘yicha xalqaro tajribalarni o‘rganish, mavjud tizimni har tomonlama 
qiyosiy tahlil qilish, tegishli yo‘nalishdagi xalqaro va xorijiy tashkilotlar, agentliklar, ilmiy-tadqiqot 
muassasalari bilan yaqindan hamkorlik qilish, ta’lim sifatini baholash bo‘yicha xalqaro loyihalarni 
amalga oshirish, zamon talablariga javob beradigan munosib milliy baholash tizimini 
takomillashtirish muhim ahamiyat kasb etadi. Shu maqsadda, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar 
Mahkamasining 2018-yil 8-dekabrdagi “Xalq ta’limi tizimida ta’lim sifatini baholash sohasidagi 
xalqaro tadqiqotlarni tashkil etish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 997-sonli Qarori
2
bilan O‘zbekiston 
Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi qoshida 
“Ta’lim sifatini baholash bo‘yicha xalqaro tadqiqotlarni amalga oshirish Milliy markazi” tashkil etildi. 
Shuningdek, respublika xalq ta’limi tizimida ta’lim sifatini baholash sohasidagi xalqaro tadqiqotlarni 
tashkil etish, xalqaro aloqalarni o‘rnatish, o‘quvchi-yoshlarning ilmiy-tadqiqot va innovatsiya 
faoliyatini, eng avvalo, yosh avlodning ijodiy g‘oyalari va ijodkorligini har tomonlama qo‘llab-
quvvatlash hamda rag‘batlantirish maqsadida qator xalqaro baholash dasturlari, jumladan, TIMSS 
xalqaro tadqiqot bo‘yicha ta’lim yutuqlarini baholashda ishtirok etish dolzarb vazifa sifatida 
belgilandi. TIMSS (inglizcha Trends in Mathematics and Science Study) - maktabda matematika va 
tabiiy fanlarni o‘qitish sifatining xalqaro monitoringi bo‘lib, Ta’lim yutuqlarini baholash xalqaro 
assotsiatsiyasi (IEA) tomonidan tashkil etiladi. U birinchi marotaba 1995-yilda Ta’lim yutuqlarini 
baholash xalqaro assotsiatsiyasi tomonidan o‘tkazilgan. Uning matematik va tabiatshunoslik ta’limi 
sohasidagi oldingi qiyosiy tadqiqotlardan asosiy farqi bitta mashg‘ulotda (matematika va tabiiy 
fanlar) ikkita fanning birlashishi edi. 1995-yilgacha matematik va tabiiy fanlar ta’limi sohasidagi 
qiyosiy tadqiqotlar alohida-alohida olib borilgan
3
. 1999-yilda TIMSS tadqiqotida, asosan, 1995-
yildagi tadqiqotlar usullari va vositalari ishlatilgan va shuning uchun TIMSS-R - TIMSS-Repeat deb 
nomlangan. U faqat 8 ta sinfda o‘tkazilgan
4
. 2003-yildan beri TIMSS monitoring tadqiqotiga aylandi 
va yangi nomi “Trends in Mathematics and Science Study” (Matematik va tabiiy fanlarni o‘qitish 
tendensiyalari) deb nomlandi. Uning asosiy maqsadi – umumiy o‘rta ta’lim tizimining 4 va 8-sinf 
o‘quvchilarida matematik va tabiiy fanlarning ta’lim sifatini qiyosiy baholash. Har to‘rt yilda 4 va 8-
sinf o‘quvchilarining o‘quv yutuqlari baholanadi, ular nafaqat bilim va ko‘nikmalarni, balki fanlarga 
bo‘lgan munosabati, qiziqishlari va motivatsiyasini ham o‘z ichiga oladi. Tadqiqot shu tarzda 
rejalashtirilganki, uning natijalari har 4 yilda 4-sinf o‘quvchilari 8-sinf o‘quvchilari bo‘lganda ishtirok 
etuvchi mamlakatlarning matematik va tabiiy fan tendensiyalarni kuzatish imkonini beradi. Shunday 
1
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoni “O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi 
to‘g‘risida” // (O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2017-y., 6-son, 70-modda) // https://mfa.uz/ 
2
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarori. “Xalq ta’limi tizimida ta’lim sifatini baholash sohasidagi xalqaro tadqiqotlarni 
tashkil etish chora-
tadbirlari to‘g‘risida” 997-son 08.12.2018.// http://lex.uz/docs/4097073 
3
Первое международное исследование по математическому образованию - FIMS (First International Mathematics Study, 1959-
1967), Первое международное исследование по естественнонаучному образованию - FISS (First International Science Study, 1966-
1973), Второе международное исследование по математическому образованию - SIMS (Second International Mathematics Study, 
1976-
1987), Второе международное исследование по естественнонаучному образованию - SISS (Second International Science 
Study, 1980-1989. 
4
Ковалева Г.С. и др. Концептуальные подходы к оценке учебных достижений по математике и естествознанию в международном 
сравнительном исследовании. Москва, 2008 год. – 44 с 


15 

Download 3,45 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   269




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish