Toshkent davlat iqtisodiyot

Konsaltingda savdo markalari  

Rossiya  konsalting  kompaniyalari  o‘z  markalarini  rivojlantirish  va  ularni 

boshqarishga  kam  e’tibor  qaratadi.  Garchi  konsalting  korxonalarida  sezilarli 

moddiy  aktivlar  bo‘lmasada,  ushbu  biznes  turining  asosiy  qiymati  aynan  kuchli 

savdo  markasiga  asoslanadi.  Konsalting  biznesining  mohiyatini  hisobga  olib, 

ta’kidlash  mumkinki,  konsalting  korxonalarining  savdo  markalari  yangi 

raqobatchilarning  bozorga  kirishi  uchun  eng  jiddiy  to‘siqlardan  biri  hisoblanadi. 

Korxona  savdo  markasini  rivojlantirish  ustida  ishlamaydigan  holatlarda  u 

muntazam  ravishda  bankrot  yoqasida  jon  saqlagan  holda  doimo  eng  arzon  narx 

segmentida ish olib boradi. Aynan shu sababdan markaga mablag‘ kiritish birinchi 

galdagi vazifa sifatida ko‘rib chiqlishi zarur. 

---

 

363 

 

Ko‘plab  tadqiqotlar  shuni  ko‘rsatadiki,  korporativ  xaridorlar  uchun  tanish 

nom  va  marka  narxdan  ko‘ra  muhim  ahamiyat  kasb  etadi,  shu  sababli  talab 

elastikligining  pasayishi  konsalting  biznesida  markani  ishlab  chiqishning  asosiy 

vazifalaridan  biri  hisoblanadi.  Masalan,  hattoki  hech  qachon  «McKinsey&Co» 

xizmatlaridan  foydalanmaganlar  ham  aytishi  mumkinki,  bu  strategik  konsalting 

sohasida  eng  yaxshi  va  eng  qimmat    xizmatlar  taqdim  etadigan  a’lo  darajali 

korxona  hisoblanadi.  Qaysi  korxonani  tanlash  haqida  qaror  qabul  qilish  uchun 

mijoz  o‘zining  eng  qimmatli  resurslaridan  biri,  ya’ni  vaqarflaydi.  Tanish  bo‘lgan 

savdo  markasi  mijozning  resurslarini  tejaydi  va  uning  risklarini  pasaytirishga 

xizmat qiladi. 

Kuchli  savdo  markasi  mavjudligi  korxona  yoki  kompaniyaga  quyidagilarga 

imkon beradi: 

➢ yuqoriroq narxlar belgilash; 

➢ bitta  marka  ostidagi  xizmatlar  doirasini  kengaytirish.  O‘z  portfeliga 

konsalting  xizmatlarini  qo‘shar  ekan,  auditorlik  kompaniyalari  aynan  shunday  ish 

yuritadi; 

➢ ta’minotchilar  xizmatlarini  arzonroq  olish.  A’lo  sifatli  markaga  markaga 

ega  bo‘lgan  kompaniyalar  nafaqat  mijozlarni,  balki  maslahatchilarni  ham  jalb 

qilishi  oson  bo‘ladi.  Bundan  tashqari,  ular  ta’minotchilardan  (masalan,  ijaraga 

beruvchilardan)  ko‘proq  foyda  keltiradigan  shartlarga  erishishi,  shuningdek, 

matbuotning alohida e’tiborini jalb qilishi mumkin; 

➢ to‘lanishi kerak bo‘lgan gonorarni ola olmaslik riskini pasaytirish. 

Ko‘pincha  konsalting  kompaniyalari  sloganga  ega  bo‘lmaydi.  Biroq  mavjud 

sloganlar 

biznesning 

mohiyatini 

yorqin 

aks 

ettiradi, 

masalan, 

«PricewaterhouseCoopers»  kompaniyasida  -  «Keling,  birgalikda  ishlaymiz  va  biz 

dunyoni  o‘zgartirib  yuboramiz»,  «Accenture»    kompaniyasida  -  «Sizning 

biznesingiz 

yanada 

qiziqarliroq 

bo‘lishi  mumkin».  «Deloitte&Touche» 

kompaniyasi  sloganida  -  «Bizning  mijozlar  va  sizning  xodimlar  muvaffaqiyatiga 

xizmat  qilish»  -  ilk  marta  kompaniya  xodimlarining  muvaffaqiyatiga 

---

 

364 

 

ko‘maklashish  haqida  g‘oya  yangradi.  Bu  esa  kompaniyada  ichki  marketingga 

katta e’tibor qaratilmoqda deb hisoblashga asos beradi. 

Vaqt  o‘tishi  bilan  o‘zgarishi  mumkin.  Masalan,  «Ernst&YOung»  slogani 

dastlabki «G‘oyalar, yechimlar, natijalar» («Ideas, solutions, results») ko‘rinishdan 

hozirgi  «G‘oyadan  natijaga»  («From  thought  to  finish»)  shaklga,  «Biznes 

Konsalting  Grup»  (BKG)  slogani  esa  -  «Samarali  yechimlar,  real  natijalar»dan  

«Boshqarish san’ati»ga o‘zgargan. 

Konsalting  kompaniyalari  markalari  ularni  tovarlar  va  boshqa  xizmatlar 

markalaridan ajratib turadigan o‘ziga xosliklarga ega.