Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti ergashxodjaeva sh. D. Innovatsion

Munosabatlar  marketingi.  Munosabatlar  marketingidan  maqsad  –  korxona  va 
mijoz  uchun  o‘zaro  manfaatli  foydani  ifodalaydigan  uzoq  muddatli  munosabatlarni 
o‘rnatish, rivojlantirish va qo‘llab-quvvatlashdir. Tahlil  mijozning (korxona, xaridor, 
iste’molchi) individuallashuviga yo‘naltiriladi va ishonchli mijozlar va ta’minotchilar 
o‘rtasida  uzoq  munosabatli  munosabatlarni boshqarishga qaratiladi. Keyingi  maqsad 
ushbu  mijoz uchun tovarlar va xizmatlarni to‘g‘ri tanlashdan iborat (aksincha emas). 
Agar  aniqroq  aytadigan  bo‘lsak,  one-to-one  marketing  (yoki  munosabatlar 
marketingi) maqsadi – har bir mijoz bilan munosabatlar o‘rnatish va rivojlantirish va 
aynan  unga  xizmat  ko‘rsatish  bo‘lib,  bunda  mijozni  personifikatsiya  qilish  uchun 
axborot texnologiyalari va ma’lumotlar to‘plamlari foydalaniladi.  
Taassurotlar  marketingi.  Taassurotlar  marketingi  uchun  iste’molchi  tovar  va 
xizmatlarni  ularning  funksional  atributlaridan  ko‘ra  ko‘proq  ularni  iste’mol  qilish, 
foydalanishda  olinadigan  emotsional  samarasi  uchun  xarid  qiladi.  Boshdan 
kechirilgan har bir kechinma, u jamoaviy yoki ikka tartibdagi bo‘lishidan qat’i nazar, 
alohida bir kishi uchun o‘z shaxsini, o‘ziga xsoligini mustahkamlash usulidir. 
Shunday  qilib,  oqilona  sabablarning  roli  sezilarli  pasayib,  birinchi  o‘ringa 
irratsional,  emotsional  sabablar  chiqib  oldi.  Iste’molchi  nnafaqat  o‘zining 

---

130 
 
qoniqtirilmagan  ehtiyojlarini,  balki  irratsional  xarid  sabablarini  ham  ifodalashga 
qodir bo‘lmay qoldi. 
Bundan  tashqari  bugungi  kunda  marketingning  ayrim  turlari  haqida  to‘xtalib 
o‘tmoqchimiz.