Samarqand davlat universiteti biologiya fakulteti botanika kafedrasi

Oqsil  yoki  aleyron  (yunon.  aleyron-un)  donachalari  shaklida  bo‘lib,  endospermni  eng 
tashqi yupqa qavatini tashkil etadi (bug‘doy, arpa va shu kabi donlar). Ko‘pchilik o‘simliklarda 
urug‘  shu  qadar  suvsizlanadiki,  ular  juda  ham  qattiq,  shishasimon  va  hatto  toshsimon  bo‘lib 
qoladi (masalan, finik palmasi). 
Yog‘simon  endospermli  urug‘lar  (kungaboq  ar,  zig‘ir,  yong‘oq  va  boshqalar)  g‘amlovchi 
oziq moddalar ichida quvvat jihatidan boshqa urug‘larga nisbatan ustunlik qiladi. 
Urug‘  unishi  davrida  murtak  tomonidan  endosperm  moddalari  o‘zlashtiriladi  va  shundan 
so‘ng uning hujayralari yemiriladi.