R e s p u b L i k a s I k o n s t I t u t s I y a s I n I

Bilasizmi, hozirgi vaqtda
dunyoda 230ga yaqin mus­
taqil suveren davlatlar mav-
jud.

---

— 0 ‘zbekiston R espublikasi to ‘la davlat hokim iyatiga 
egaligi, o ‘zining milliy davlat va m a’muriy-hududiy tuzilishini, 
hokimiyat va boshqaruv idoralari tizimini mustaqil belgilash 
huquqi k o ‘rsatildi;
— 0 ‘zbekiston Respublikasida Konstitutsiya, uning qonun- 
lari ustun ekanligi va davlat idoralarining tizimi, hokimiyatni 
qonun chiqaruvchi, ijroiya va sud hokimiyatiga ajratish tartibi 
asosida qurilganligi;
— 0 ‘zbekiston mustaqilligining iqtisodiy asoslari izohlab 
berildi;
— 0 ‘zbekistonning tashqi siyosiy aloqalardagi mustaqilligi 
belgilandi;
— 0 ‘zbekiston Respublikasi hududida Inson huquqlari 
um um jahon D ek-laratsiyasiga m uvofiq holda R espublika 
fuqaroligi joriy etilishi, fuqarolar millati, elati, ijtimoiy kelib 
chiqishi, qaysi dinga mansubligidan q at’i nazar, bir xil huquq- 
larga egaligi va ular Respublika Konstitutsiyasi va qonunlari 
himoyasida b o ‘lishlari qonunlashtirildi;
— Davlat ramzi b o ig a n gerb, bayroq va madhiya hamda 
davlat tili haqida normalar belgilandi;
— Qoraqalpog‘iston 0 ‘zbekiston tarkibida ekanligi e’tirof 
etiladi. Shuningdek, Q o ra q a lp o g ‘iston R espublikasining 
0 ‘zbekiston Respublikasi tarkibidan tegishli tartibda chiqib 
ketishi mumkinligi ham e’tirof etildi.
Bunday Q onunning qabul qilinishi m ustaqillik davrida 
q o ‘lga kiritilgan yutuqlarning natijasi hisoblanadi. Bu esa 
huquqiy, iqtisodiy ham da m a ’naviy-axloqiy m unosabatlar 
natijasi sifatida juda muhim ahamiyatga ega. Shuning uchun 
ham ushbu Qonunga 0 ‘zbekiston SSR Oliy Kengashining 1991- 
yil 30-sentabr qarori bilan Konstitutsiyaviy qonun maqomi 
berildi.
0 ‘zbekiston Konstitutsiyasi uning xalqi erishgan huquq va 
erkinliklarini, davlat hokimiyatini tashkil etishdagi o‘z xohish- 
istaklarini qonuniy tartibda rasmiylashtirib, mustahkamladi. 
0 ‘zbekiston Respublikasining «Davlat mustaqilligi asoslari 
to ‘g‘risida»gi Konstitutsiyaviy qonun e ’lon qilingan kundan 
boshlab to yangi Konstitutsiya qabul qilingunga qadar 15 oy 
vaqt o ‘tdi, ana shu davr ichida davlat boshqaruvini qayta tashkil 
etishda g‘oyat katta amaliy ishlar tajribasi to ‘plandi. U nda 
yashovchi xalqlarning yangicha yashashga va o ‘z davlat tuzumini 
barpo qilishga bo‘lgan intilishlari va ularning huquq va erkin­
liklarini rivojlantirishning eng muhim kafolati ekanligi unda
46

---

m ustahkam lab q o ‘yildi. Shu davr m obaynida dem okratik 
ijtimoiy va davlat tuzumining asoslari, oliy va mahalliy davlat 
hok im iyati va id o ra o rg an la rin in g tizim i ta rk ib top di, 
umuminsoniy demokratiya prinsiplari o ‘rnatildi. 0 ‘zbekiston 
Konstitutsiyasining asosiy prinsiplari maromiga yetkazildi. Bu 
prinsiplar xalq ommasining ham mamlakat ichida, ham butun 
jahonda mustaqillik uchun olib borgan kurashlari natijasini 
o ‘zida mujassamlashtirdi. Shu tariqa, mustaqil 0 ‘zbekistonning 
Konstitutsiyaviy tuzumi asoslarini, fuqarolarning huquq va erkin­
liklarini, davlat hokimiyati organlarining tashkil etilishi hamda 
faoliyati prinsiplarini va boshqa ijtimoiy munosabatlarni belgilab 
beradigan Konstitutsiya qabul qilish zaruriyati paydo boidi.