Prizintatsiya

Микроорганизмлар фойдалана оладиган айрим хом-ашёлар одам ва ҳайвонлар учун зарарлидир. Шундай экан микроорганизмлар ферментлар синтез қилиш билан бир қаторда, атроф-муҳит муҳофазаси учун ҳам хизмат қиладилар. Айрим ферментларнинг синтезланиш миқдори микроорганизмлар ҳужайрасида жуда юқори бўлиши мумкин. Масалан: рибулезобисфосфаткарбоксилазанинг миқдори айрим вақтларда фотороф бактериялар синтез қиладиган сувда эрийдиган оқсилнинг 40- 60% ни ташкил этади.

• Микроорганизмлар фойдалана оладиган айрим хом-ашёлар одам ва ҳайвонлар учун зарарлидир. Шундай экан микроорганизмлар ферментлар синтез қилиш билан бир қаторда, атроф-муҳит муҳофазаси учун ҳам хизмат қиладилар. Айрим ферментларнинг синтезланиш миқдори микроорганизмлар ҳужайрасида жуда юқори бўлиши мумкин. Масалан: рибулезобисфосфаткарбоксилазанинг миқдори айрим вақтларда фотороф бактериялар синтез қиладиган сувда эрийдиган оқсилнинг 40- 60% ни ташкил этади.

Fermentlar klassifikatsiyasi qabul qilingan klassifikatsiya tizimiga binoan hamma fermentlar olti sinfga bо‘linadi:

Fermentlar klassifikatsiyasi qabul qilingan klassifikatsiya tizimiga binoan hamma fermentlar olti sinfga bо‘linadi:

• Oksidoreduktazalar;
• Transferazalar;
• Gidrolazalar;
• Liazalar;
• Izomerazalar;
• Ligazalar (sintetazalar).

Keng miqdorda qо‘llaniladigan mikroorganizmlar fermenti - gidrolazalar sinfiga kiruvchilardir (glikozidazalar, peptidazalar va boshqalar).

• Keng miqdorda qо‘llaniladigan mikroorganizmlar fermenti - gidrolazalar sinfiga kiruvchilardir (glikozidazalar, peptidazalar va boshqalar).
• Bular glikozid, peptid, efir va ayrim boshqa bog‘larga suv ishtirokida ta’sir qiladi. Gidrolazalar kо‘pincha hujayra tashqarisidagi (ekzogen) fermentlardir. hujayradan chiqib, ular kultural muhitda tо‘planadi. Bu fermentlarni olish hujayra ichidagi (endogen) fermentlarni ajratishga nisbatan qulay va arzondir.

Glikozidazalar - glikozid bog‘larini gidroliz qiluvchi fermentlardir. Bular kо‘p vaqtlardan beri о‘rganiladi va ishlatiladi. Bu guruhga kraxmalni gidroliz qiluvchi amilolitik fermentlar, v-amilazalar va glikoamilazalar kiradi. Kо‘p mikroorganizmlar b-amilaza hosil qiladi, v-amilaza sintezi esa kam kuzatiladi.

• Glikozidazalar - glikozid bog‘larini gidroliz qiluvchi fermentlardir. Bular kо‘p vaqtlardan beri о‘rganiladi va ishlatiladi. Bu guruhga kraxmalni gidroliz qiluvchi amilolitik fermentlar, v-amilazalar va glikoamilazalar kiradi. Kо‘p mikroorganizmlar b-amilaza hosil qiladi, v-amilaza sintezi esa kam kuzatiladi.

• Amaliy maqsadlarda qо‘llaniladigan b-amilazani ajratuvchi Bacillus licheniformis, Bac.amyloliquefaciens, Aspergillus oryzae va boshqa mikroorganizmlardir. b-amilaza Bac. licheniformis dan olinadigan juda yuqori haroratga chidamli va kraxmalni 1000S atrofidagi haroratda gidroliz qilish qobiliyatiga egadir.
• Mikroorganizmlarning ekstremal sharoitda taraqqiy qilish qobiliyatini, ya’ni past va yuqori haroratda, molekulyar kislorod mavjud bо‘lmaganda, ishqorli va kislotali muhitda, tо‘zni yuqori konsentratsiyasida о‘sishi kо‘pincha ularning fermentlari harakteri bilan aniqlanadi.