Pedagogika

Akramov  Abdumalik  Abdumutalovich, 
Nizomiy  nomidagi  TDPU,  milliy  g‘oya  va  ma'naviyat 
asoslari kafedrasi katta о‘qituvchisi. E-mail: 
[e-mail]
  
A. Akramov
*
 

---

PEDAGOGIKA
 
2016, 4-son
 
 
 
68 
pozitsiyasini  shakllantirishga  yо‘naltirilgan  integrallashgan  axborotlarni  taqdim 
etish  jarayoni  hisoblanadi.  Mazkur  jarayonda  shakllantirilgan  sifatlar,  birinchi 
navbatda,  talabalarning  ijtimoiy  ongini  rivojlantirishga  xizmat  qiladi  va  ularni 
siyosiy  faollikka  undaydi.  Rivojlanish  tendensiyalari  va  rivojlangan  bozor 
iqtisodiyoti  sharoitlariga  moslashganlik,  intellektual,  ijtimoiy  barqarorlik, 
tashabbuskorlik  va  faol  fuqarolik  pozitsiyasi  kabi  sifatlar  talaba-yoshlarga  xos 
bо‘lishi lozim.  
Talabalarda  shakllantirilgan  mazkur  sifatlar  О‘zbekiston  jamiyatidagi 
siyosiy,  iqtisodiy  holat  haqidagi  turli-tuman  nuqtayi  nazarlarni  bir-biri  bilan 
yaqinlashtiradi. Buning natijasida talaba-yoshlar jamiyat taraqqiyotiga munosib 
hissa qо‘shish imkoniyatiga ega bо‘ladi. О‘zbekistonda fuqarolik jamiyati qurish 
jarayonida  shaxs,  davlat  va  jamiyatning  siyosiy  milliy  xavfsizligini  ta’minlash 
muhim  ahamiyatga  ega.  Bunda  О‘zbekiston  davlatining  milliy  barqarorligini 
ta’minlash vazifasi ustuvor о‘rin egallaydi.  
Fuqarolik  tushunchasi  keng  mazmun-mohiyatga  ega  bо‘lib,  jamiyat 
a’zolarining  siyosiy,  ijtimoiy  huquqlarini  anglatadi.  Fuqarolik  tarbiyasi  har 
tomonlama  fidoyi,  jamiyatga  foyda  keltiradigan,  ijtimoiy-siyosiy  vazifalarni 
bajarishga  layoqatli  shaxsni  shakllantirishni  nazarda  tutadi.  Davlat  siyosatining 
asosini  fuqaro  hamda  davlatning  о‘zaro  munosabatlari  tashkil  etadi.  Uning 
mohiyati о‘zaro aloqador bо‘lgan burch va mas’uliyatlarni anglashdadir. Shuning 
uchun  ham fuqarolik  shaxsning  ijtimoiy-axloqiy madaniyati  kо‘rsatkichi  sifatida 
namoyon bo‘ladi. 
Fuqarolik  pozitsiyasi  shaxsning  jamiyat  hayotining  turli  yо‘nalishlaridagi 
ijtimoiy, siyosiy, huquqiy kо‘rinishi bо‘lib, u bilimlarni faol о‘zlashtirish natijasida 
shakllangan  shaxs  nuqtayi  nazarlari,  qarashlari  va  amaliy  harakatlarida  о‘z 
ifodasini topadi
1
. 
Fuqarolik  pozitsiyasini  shakllantirish  о‘z  ichiga  fuqarolikni  anglash  va 
fuqarolik faolligini qamrab oladi. 
Fuqarolikni  anglash  shaxsning  о‘z-о‘zini  anglashidan  boshlanadi.  Mavjud 
pedagogik-psixologik  adabiyotlarda  shaxs  –  muayyan  ijtimoiy  guruhning  vakili 
bо‘lgan,  biror  faoliyat  turi  bilan  shug‘ullanuvchi,  atrof-muhitga  ongli 
munosabatda  bо‘la  oladigan,  о‘ziga  xos  individual-psixologik  xislatlarga  ega 
bо‘lgan inson sifatida ta’riflanadi. Shaxsning о‘zini anglashi murakkab psixologik