P. I. Ivanov m. E. Zufarova umumiy psixologiya

ichki  ix tilo f

 holatini  yuzaga  keltiradi.

Albatta, shunday holat odamda g'oyat ko'ngilsiz,  og'ir tuyg'u sifatida 

o'tadi.  Agarda  odamning  dunyoga  hamda  turmushga  bo'lgan  qarashlari 

aniq bo'lsa, shuning bilan birga u o'zining xatti-harakatlarida axloq tamoyil­

lariga asoslansa va uning shaxsiy motivlari ijtimoiy manfaatlar bilan qo'shilib 

ketsa,  ana shunday ko'ngilsiz,  og'ir holatning oldini olishi yoki batamom 

qutulishi  (yo'qotib yuborishi)  mumkin.

Qarorga  kelish

Motivlar kurashi bilan  bog'liq bo'lgan biron  maqsadni amalga oshirish 

yo'llarini  tanlash jarayoni  qarorga  kelish  bilan  tugaydi.  Qarorga  kelish  — 

ma’lum bir maqsad va  bu  maqsadni  amalga  oshirishning  biron  usuli  yoki 

ma’lum  yo'llari  haqida  to'xtash  demakdir.  Bu  esa  motivlardan  biri  hal 

qiluvchi  rol  o'ynaydi,  demakdir.  Masalan,  kechqurun  qayeiga  borish  ke­

rak:  teatrgami  yoki  do'stimning  oldigami  degan  fikrdagi  motivlar  kurashi 

natijasida kishi do'stining oldiga borishga qaror qiladi.  Kasb tanlash tufayli 

paydo  bo'lgan  motivlar  kurash  natijasida  bir  o'smir  traktorchi  bo'lishga 

qaror qilsa,  boshqasi  pedagogika  institutiga  kirishga qaror qiladi.

Ba’zi  hollarda  kishi  qabul  qilinadigan  qarorning amalga oshirish  im- 

koniyatlariga ishongan holda juda tez ma’lum bir qarorga keladi.  Buni biz 

q a t’iy a t

 deb  ataymiz.

Boshqa bir hollarda esa, motivlar kurashi uzoq, vaqtga «cho'zilib ketadi» 

va  qaror bajarilishiga  ishonchsizlik  hamda  ikkilanishlar bilan  qabul  qili­

nadi.  Bu  —