MANYOVRLARNI AMALGA OSHIRISHDA
XODIMLARGA QO’YILADIGAN TALABLAR
314. TFQ ning 206-bandiga muvofiq, manyovrlar rahbarining majburiyatlari
quyidagilardir:
manyovr ishlariga berilgan topshiriqlarni aniq va o’z vaqtida bajarish;
kelgusidagi manyovr ishlarini bajarishning rejasi va usullari bilan tanishtirish
asosida manyovr ishlarida ishtirok etayotgan xodimlarning to’g’ri joylashtirilishi va
harakatlarining muvofiqligini ta'minlash;
poezdlarni
ushbu
qoidalar,
DATK
ning
tegishli
yo’riqnomalari va
ko’rsatmalariga aniq amal qilgan holda tuzish;
manyovr ishlarini, harakat xavfsizligi, manyovrlarda band bo’lgan xodimlarning
shaxsiy xavfsizligi, harakat tarkibi va yuklarning butligini ta'min etib tashkillashtirish.
Odamlari bor, nogabarit va xavfli yuklar ortilgan vagonlar bilan manyovrlarni o’ta
ehtiyotkorlik bilan amalga oshirish.
Navbatchilikka kirishayotgan tuzuvchi (bosh konduktor) o’z hududidagi yo’llarda
harakat
tarkibining
mavjudligi
va
joylashishi
bilan
tanishishi,
uni
ishonchli
mahkamlanganligini tekshirishi, hudud uchun belgilangan mahkamlash vositalarning
mavjudligiga ishonch hosil qilishi lozim. Tekshiruv natijalari xaqida stansiya navbatchisiga
xabar beriladi.
315.
Manyovr ishlarini boshlashdan avval manyovrlar rahbari quyidagilarni bajarishi
shart:
a) manyovrlarda ishtirok etayotgan barcha xodimlar, jumladan, lokomotiv brigadasi
ham to’liq tarkibda o’z joyida ekanligiga ishonch hosil qilishi;
b) mashinistni va
manyovrlarda ishtirok etayotgan stansiya xodimlarini
mo’ljallanayotgan manyovrlar rejasi va uni bajarish tartibi bilan tanishtirishi;
v) vagonlar harakatlanishi uchun to’siqlar (masalan, g’ildiraklar ostida tormoz
boshmoqlari) yo’qligini tekshirishi lozim.
316.
Manyovrlar rahbari u yoki bu yo’lga manyovr marshrutini tayyorlash
to’g’risidagi topshiriqni strelkali post navbatchisi yoki markazlashtirish posti operatoriga
shaxsan, radio aloqa, ikki tomonlama park aloqasi orqali, lokomotiv hushtagi, qo’l hushtagi
yoki stansiyaning texnikaviy jixozlanganligiga bog’liq ravishda texnikaviy-boshqaruv aktida
belgilangan boshqa vositalar bilan berishi mumkin.
317.
Ish jarayonida manyovrlar rahbari quyidagilarga amal qilishi shart:
a) manyovr harakatlariga taaluqli signal va ko’rsatmalarni aniq va o’z vaqtida berishi
lozim;
b) manyovr harakatlari uchun strelkalar vaqtida tayyor bo’lishi, markazlashtirish posti
operatorlari, strelkali postlar navbatchilari va lokomotivlar mashinistlari tomonidan signallar
o’z vaqtida va to’g’ri berilishini kuzatib borishi;
v) manyovr qilayotgan tarkib signallari va uning harakatlanish marshruti yaxshi
ko’rinadigan joyda turishi; lokomotiv mashinisti bilan radio aloqa bo’lmagan (nosozlik yoki
lokomotiv manyovr radio aloqasi bilan jihozlanmaganligi sababli) holatlarda mashinist yoki
uning yordamchisi uzatilayotgan qo’l signallarini yaxshi ko’radigan joyda turishi;
g) stansiya yo’llarida vagonlarni oldinga qaratib harakatlanganda, odatda harakat
bo’yicha birinchi maxsus zina (o’tish maydonchasi, tambur)da turishi, imkon bo’lmaganda
esa, to’xtatilayotgan vagonlarning oldida yo’llar oralig’ida yoki yo’l chetida yurishi; manyovr
svetoforlarining ko’rsatmalari, uzatilayotgan signallar, marshrutdagi strelkalar holatini, yo’lda
to’siqlar va odamlar yo’qligini kuzatishi; zarurat tug’ilganda manyovr tarkibini to’xtatish
choralarini ko’rishi. Radio aloqa bo’lmaganda, zarur holatlarda signallarni uzatish uchun
markazlashtirish posti operatorlari, strelkali post navbatchilari va stansiyaning boshqa
xodimlarini jalb etishi;
d) katta tarkiblar bilan yo’lning egri uchastkalarida yoki ko’rinish yomon (tuman,
bo’ron, qor yoqqanda va h.z.) sharoitlarda xavfsizlikni ta'miilash uchun qo’shimcha choralar
ko’rishi - signallar va radio aloqa yoki ikki tomonlama park aloqasi orqali ko’rsatmalarni tez-
tez uzatishi;
e) kesilgan strelka ko’rikdan o’tkazilib, ta'mirlanmaguncha undan harakat tarkibi
o’tkazilishiga yo’l qo’ymasligi;
j) tarkibga yaqinlashishdan avval to’sish signallari yo’qligiga ishonch hosil qilishi;
z) vagonlarni mo’ljallanayotgan turib qolish vaqtidan qat’iy nazar mahkamlamasdan
yoki stansiyaning texnikaviy-boshqaruv aktida belgilanganidan kamroq mahkamlanib
qoldirilishiga yo’l qo’ymaslik;
i) barcha vagonlar o’zaro va lokomotiv bilan tirkalganiga ishonch hosil qilmasdan
turib manyovr tarkibi (lokomotiv yoki vagonlarini oldinga qaratib) harakatlanishiga yo’l
qo’ymasligi;
k) manyovrlar turtish bilan amalga oshirilganda ajratilgan vagonlarni teskari tomonga
harakatlanishiga yoki yo’lning qarama-qarshi chetidagi chegara ustunchasidan tashqariga
chiqib ketmasligi choralarini ko’rishi;
l) turtki bilan manyovr qilinganda yoki tarkiblar tepachaga surilganida ajratish
richaglari ish sharoitlariga ko’ra "buferga" holatiga o’rnatilgan bo’lsa, ajratilgan qism
tarkibdan uzilganidan so’ng richaglarni darhol normal holatga keltirishi;
m) manyovr lokomotivi (yakka yoki vagonlar bilan) vagonlar bilan band etilgan u yoki
bu yo’lga boshqa vagonlarni tirkash yoki uzish uchun kirganida, shuningdek, turgan vagonlar
uzish uchun siqilganida manyovr lokomotividan qarama-qarshi tomonda vagonlar ishonchli
mahkamlanganligiga ishonch hosil qilmasdan ushbu operatsiyalarni bajarishga yo’l
qo’ymasligi;
n) u yoki bu yo’lda turgan vagonlar guruhiga, jumladan, belgilangan me’yorlar
bo’yicha mahkamlanganlariga ham, qo’shimcha vagonlar tirkalganda, buning natijasida ilgari
qo’yilgan boshmoqlarning to’g’ri o’rnatilishi buzilmaganligini, shuningdek, mavjud
boshmoqlar, soni oshgan vagonlarga yetarli ekanligini tekshirishi;
o) manyovr tarkibi yuk ortish va tushirish joylaridan qo’zg’alishidan avval, harakatga
to’siq yo’qligiga ishonch hosil qilishi;
p) yuk ortish va tushirish ishlari yakunlanmagan vagonlar bilan manyovrlarni faqat
yuk ortish va tushirish operatsiyalarini boshqaruvchi xodim bilan kelishilgandan so’ng amalga
oshirish;
r) tuzuvchi va konduktorlik brigadalari xodimlari bilan manyovrlar amalga
oshirilganda, mehnat muhofazasi bo’yicha mahalliy yo’riqnomada ro’yxati belgilangan
vagonning maxsus zinachasida, nogabarit va xavfli joylarida turishlarini taqiqlashi.
318.
Manyovrlar rahbari ishni shunday tashkil etishi lozimki, harakat tarkibi
yo’llarning qarama-qarshi chetidagi chegara ustunchalari (izolyatsiyalovchi birikma yoki
svetoforlar)dan tashqariga chiqib ketmasin.
Manyovrlar rahbarining park (yo’l)ning qarama-qarshi chetidagi xodimlar bilan
ko’rsatilgan talab bajarilishini ta'minlovchi harakatlarni muvofiqlashtirish tartibi stansiyaning
texnikaviy-boshqaruv aktida belgilanadi.
319.
Odamlar band etgan yoki 1 klassli xavfli yuk (VM) ortilgan vagonlar,
shuningdek, tashish hujjatlarida "Tepachadan tushirilmasin" va "Tepachadan ehtiyotkorlik
bilan tushirilsin" shtempellari bor boshqa xavfli yuklar ortilgan vagonlar bilan manyovr qilish
zarurligida stansiya navbatchisi, manyovrlar dispetcheri yoki tepacha navbatchisi bu xaqda
poezd tuzuvchisini, u esa o’z navbatida yordamchisini va manyovr lokomotivi mashinistini
xabardor qilishi shart.
320.
Ta'mirlash (yo’l, SSB) brigadalari ishlayotgan joylarda, pereezdlarni kesib o’tib,
yo’lovchi platformalari yonida, yuk omborlari, yuk hududlari, yonilg’i omborlari, vagon va
lokomotiv depo yo’llarida, zavodlar, ustaxonalar va shu kabi hududlarda manyovr ishlari
amalga oshirilganda, tuzuvchi va lokomotiv brigadalari o’ta ehtiyotkorlikka rioya etishlari,
tarkib yo’l yonida yoki platformalarda turgan odamlarga yaqinlashganda tovushli signallarni
o’z vaqtida berishlari, shuningdek, tarkib harakatlanishi xususida yuk ortish, tushirish, yo’lni,
vagonlarni ta'mirlash va boshqa operatsiyalarda ishlovchilarga tovushli signalni o’z vaqtida
berishlarni shart.
Do'stlaringiz bilan baham: |