О`zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

 
5. Sug`orishning kelib chiqishi
 
Xorazmda Kaltaminor, Tozabog`yop madaniyatlari izlari, Amudaryoning toshqin 
suvlaridan foydalanib yashagan xalqning madaniyatli ekanligi, bu erda va Moxondaryo 
xdvzasida toshqin suvlarni chuqur erlarga tortib tushirib, unda tariq, arpa, kunjut, qovoq, 
bug`doy etishtirilganligi ko`rinadi. Sug`orish kanallarining yo`nalishi o`sha ibtidoiy jamoa 
tuzumi davrida odam yashagan erlar bilan bog`liq. Toshqin suvlar tartibga solinib, ular kanal 
holatiga keltirilganligi ma`lum bo`ldi.
 
Farg`ona kabi tog` soylari bilan bog`liq erlarda soylarning oyoqlarida toshib yotgan 
suvlarni boshqarish yo`li bidan dehqonchilik qilingan.
 
Eng eski dehqonchilik joylari ham avvalo shu toshqinlar atrofida vujudga kelgan. Demak, 
ibtidoiy jamoa odamlari kanal qurish usulini bilmaganlar. Faqat daryo toshqinlaridan hosil 
bo`lgan tabiiy suvlardan foydalanganlar. Xullas, asrimizning boshlarigacha butunlay qorong`i 
bo`lgan ibtidoiy jamoa davri faqat    arxeologiya fanining yutuqlari natijasida birmuncha 
yoritildi. Ashel’ madaniyati davridan tortib to sinf va davlatlar vujudga kelguncha, to`g`rirog`i, 
O`rta Osiyoda ilk yozma tarixiy ma`lumotlar paydo bo`lgungacha o`tgan bir necha yuz ming 
yilni o`z ichiga olgan davrda o`lkamiz xalqlari dunyodagi hech bir xalqning ibtidoiy davr 
tarixidan qolishmaydigan boy tarixga ega ekanligi ma`lum bo`ldi.