|
Topshiriq
Avtobusda ketayotgan kishining yonida o’tirgan yigit undan telefonini berishni
so’radi. Telefonni olib kimgadir nomer terib bog’landi va tushunarsiz jumlalar
bilan gaplashib telefonni qaytardi hamda rahmat aytib keyingi bekatda tushib
qoldi. Ikki soatlar o’tgach, so’ralgan narsa tayyorligi va uni qaerda bo’lsa
yetkazib berishini mumkinligini aytib bir odam telefon qildi. Uning nimaligiga
qiziqqan holda telefon egasi o’zi turgan joyni ma’lum qildi. 45 daqiqalarda
ko’zoynak taqqan va soqol qo’ygan bir yigit nomersiz mashinada keldi va kichik
sumkani berib, “Mendan akamga salom ayting” dedi va javobni kutmay jo’nab
ketdi. Osmondan tushgan boylik nima ekanligini aniqlash uchun sumkani titgan
paytda qo’li qayrilib, unga kishan solinganligini sezmay ham qoldi. Sumkada
qoradori bor edi.
- Vaziyat qanday yakun topishi mumkin?
211
Davolash-profilaktik muassasada bemorlarni majburiy davolash jarayonida
ularning jismoniy imkoniyatlarini inobatga olib, mehnat terapiyasi va qayta mehnat
tarbiyasi ta’minlanadi. Buning uchun hududlardagi sanoat, qurilish, qishloq
xo’jaligi sub’ektlari bilan shartnomalar tuziladi. Ularning ish vaqti shartnoma
tuzilgan korxonadagi qabul qilngan ish kuniga muvofiq kelishi zarur.
Mehnat jarayonlari korxona ma’muriyati tomonidan tibbiyot xodimlari
nazorati ostida tashkil etiladi. Ish haqi shartnoma tuzilgan xo’jalik sub’ektidagi
mehnatga haq to’lash shartlari asosida belgilanadi. To’lash uchun hisoblangan ish
haqining 30 foizi bemor davolanayotgan davolash-profilaktika muassasasining
hisobiga
o’tkazilib,
ushbu
summa
bemorni
ovqatlantirish,
hududni
obodonlashtirish, tibbiy dori-darmon va uskunalar hamda zaruriy harajatlar uchun
sarflanadi. Qolgan summa soliq, aliment va boshqa to’lovlarni qoplashga
yo’naltiriladi. Ortgan mablag’ ishonchnoma orqali bemorning qarindoshlari yoki
tuzalib chiqqandan so’ng, uning o’ziga beriladi.
Tibbiy davolash muassasasidan bemorning qochib ketishi ichki ishlar
organlari tomonidan qidiruv e’lon qilinishini keltirib chiqaradi. Ichki tartiblarga
bo’ysunmaganlarga qarindoshlari bilan ko’rishish, jo’natma va chetdan oziq-ovqat
olish cheklanishi mumkin. Davolanish muddati davomida o’zining namunali
xulqini ko’rsatgan bemorlar uchun ayrim yengilliklar ko’zda tutiladi.
Majburlov chorasi qo’llanilgan bemorlar sog’aygach, davolanish tugatiladi.
Agar davolanish davom ettirilishiga talab mavjud bo’lsa, shaxsning yashash
hududidagi narkologiya dispanserida ambulatoriya kuzatuviga yoki mutaxassis
nazoratiga o’tkaziladi. Bemorlarni davolash muddati tamom bo’lishidan 10 kun
oldin tibbiy kartasidan ko’chirma ushbu muassasaga va hokimlikka jo’natiladi.
Jinoyat sodir etishda aybdor bo’lgan shaxsga sud hukmi bilan ozodlikdan
mahrum qilish jazosi tayinlansa, mahkumning davolanishi u jazoni o’tayotgan
joyda amalga oshiriladi. Agar bemor davolanishni jazo muddati tugagach ham
davom ettirishiga zarurat bo’lsa, umumiy asoslarda yashash hududidagi tibbiy
davolash muassasasiga o’tashi lozim.
212
Tibbiy yo’sindagi majburlov chorasi sudning qonuniy kuchga kirgan asosida
qo’llaniladi. Mahkumlarga nisbatan tibbiy yo’sindagi majburlov chorasi qo’llash
ularni davolash maqsadlarini ko’zlaydi.
Ozodlikdan mahrum qilish jazosi bilan birga tibbiy yo’sindagi majburlov
chorasi tayinlangan mahkumlar jazoni ijro etish muassasasida ro’yxatga olinib, 3
kun ichida tekshiruvdan o’tkaziladi. Agar bemor alkogolizm, giyohvandlik yoki
zaharvandlikka yo’liqqan bo’lsa, uni narkolog vrach, aqli rasolikni istisno
etmaydigan tarzda ruhiy holati buzilgan shaxsni psixiatr vrach ro’yxatga oladi.
Mutaxassis
vrachlar
bemorda
klinik,
anamnestik,
psixopatologik,
somatonevrologik va laboratoriya tekshiruvlarini o’tkazishadi hamda tashhis
qo’yilib, bemorni individual davolash rejasi tuziladi. Bemorni davolash mazkur
reja asosida dori-darmon va psixoterapevtik ta’sir o’tkazish choralari orqali olib
boriladi. Bunda turli treninglarga asoslangan psixologik, tibbiy-ijtimoiy va kasbiy
reabilitatsiya usullari qo’llanilishi nazarda tutilgan.
Kasallikning xususiyatlari va darajasiga qarab narkolog yoki psixiatr
tomonidan statsionar yoki ambulatoriya kuzatuvi o’rnatiladi. Statsionar davolash
dori vositalarini qo’llash orqali amalga oshiriladi. Mazkur davolashning
yakunlanishi ambulatoriya kuzatuvining davom ettirilishini belgilaydi va davolash
davom ettiriladi.
Tekshiruvlar davomida statsionar yoki ambulatoriya kuzatuvi uchun
to’sqinlik qiluvchi kasallik aniqlansa, tibbiy komissiya tomonidan chiqarilgan
xulosaga asosan davolash vaqtincha to’xtatib turiladi.
Tibbiy yo’sindagi majburlov chorasi tayinlangan mahkum davolanishdan
bosh tortsa, unga nisbatan qonun normalarida ko’zda tutilgan choralar qo’llaniladi.
Buning uchun tibbiyot bo’limi boshlig’ining jazoni ijro etish muassasasi nomiga
bergan yozma ma’lumoti asos bo’ladi.
Tayinlangan
majburlov
chorasi
yakunlanishi
uchun
muassasa
shifokorlarining tibbiy xulosasi asos bo’lib xizmat qiladi. Tibbiy xulosa taqdim
etilgach, jazoni ijro etish muassasasi boshlig’i o’n kun ichida majburlov chorasini
tugatishni so’rab sudga murojaat qiladi.
213
Qo’llanilgan majburlov chorasini tugatish bo’yicha sud muhokamasi
mahkum jazoni o’tayotgan joydagi sudda ko’rib chiqiladi. Sud tibbiy yo’sindagi
majburlov chorasini tugatish bo’yicha ajrim chiqarganidan so’ng, jazoni ijro etish
muassasasi rahbariyati surunkali alkogolizm, giyohvandlik yoki zaharvandlikka
mubtalo bo’lgan shaxs haqidagi ma’lumotlarni tegishli viloyat, tuman (shahar)
sog’liqni saqlash organlariga yuboradi. Shaxsning tibbiy varaqasi mazkur
organlarga yuboriladigan materiallarga ilova qilinadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
