Nizomiy nomidagi tdpu termiz filiali

V + nur kvanti  V*

V* + S  S* +V

Bu jarayon molekula ichida yoki molekulalararo kechadi. V va S uzatilishning aylanma-rezonans yo’lida energiya jihatidan farqlanuvchi elektronlar almashinadi. Induktiv rezonans yo’lida esa molekulalararo masofa ancha katta (2-10 nm) holatda qo’zg’algan V* va S molekulalarning rezonansli ta’sirlashishi amalga oshadi. Eksiston yo’li kristall strukturalarda uchrab, qo’zg’algan elektronning boshqa molekulaga o’tishida fazoviy yaqin molekulalar guruhining birgalikda qo’zg’alishi ro’y beradi.

Qo’zg’algan molekula reaktsiyaga oson kirishib, ushbu reaktsiyalar quyidagicha guruhlanadi:

1. Fotolyuminestsentsiya

2. Fotooksidlanish

3. Qayta guruhlanish va izomerlanish

4. Fotokimyoviy parchalanish.

Fotolyuminitsentsiya modda tomonidan yutilgan nur kvanti bir qismining nurlanish tarzida sochilishini ifodalaydi.

Yorug’lik oqimining yutilishi Buger- Lambert qonuni va Ber qonuni asosida boradi. Buger- Lambert qonuniga ko’ra bir jinsli rangli muhitning o’zgarmas qalinlikka ega har bir yupqa qatlami undan o’tadigan monoxromatik nurning faqat ma’lum bir qisminigina yutadi.

Ber qonuni bo’yicha berilgan yupqa qatlam tomonidan yutiladigan nur intensivligi yutuvchi molekulalar kontsentratsiyasiga proportsionaldir. Ushbu qonunlarning yig’indisi quyidagicha ifodalanib, Buger- Lambert- Ber qonuni deb ataladi:

I / I = Ecx

Ye – yutilish koeffitsienti,

s – kontsentratsiya,

x – yutuvchi qatlam qalinligi

Agar  x – yutuvchi qatlam qalinligi = 1 deb olinsa,