Muhandislik grafikasi va kompyuterda loyihalash

Uchta proyeksiyalar tekisliklari sohasida quriladigan chizma. Yo’qorida Monj epyuri ikkita proyeksiyalar tekisliklari sohasida, gorizontal va frontal proyeksiyalar tekisliklarida ko’rib chiqilgan edi. Amaliyotda, murakkab originallarni tasvirlashda, proyeksiyalar sonini ko’paytirishga to’g’ri keladi. Uchta proyeksiyalar sohalaridan iborat epyurni ko’rib chiqamiz. Oxy koordinata tekisligi bilan birlashtirilgan uchinchi proyeksiyalar tekisligi W ni kiritamiz. Bu tekislik profil proyeksiyalar tekisligi deyiladi (13-rasm).

13 – rasm. 14 –rasm .
Uchta proyeksiyalar tekisliklari fazoni oktantlar deb ataluvchi sakkizta qismga bo’ladi. Oktantlar 13-rasmda ko’rsatilganidek raqamlar bilan belgilanadi. Epyurga o’tishda profil proyeksiyalar tekisligi W Oz o’qi atrofida aylantirilib, V frontal proyeksiyalar tekisligi bilan jipslashtiriladi. Shu sababdan Oy o’qi V tekisligi bilan ikki marotaba ustma-ust tushadi: H va W tekisliklari bilan. Bu epyurda(14-rasm) Oy o’qining ishoralarida aks etgan.
Strelkalar H va W tekisliklarini V tekisligi bilan jipslashtirishda burish yo’nalishini ko’rsatadi.
Uchta proyeksiyalar sohalaridan tashkil topgan chizmaning ayrim xususiyatlari haqida to’xtalamiz. Epyurda ixtiyoriy A nuqtaning ikkita proyeksiyalari A^′ va A^′′ berilgan bo’lsin. Berilgan ikki proyesiyalaridan foydalanib uchinchi proyeksiyasini qurish mumkin (14-rasm). A nuqtaning profil proyeksiyasi A^′'' ni grafik qurish rasmda strelkalar bilan ko’rsatilgan.


3-ma’ruza.
To’g’ri chiziqning izlari. Ikki to’g’ri chiziqning o’zaro vaziyatlari.
Epyurda proyeksiyalarning proyeksiya o’qlariga nisbatan joylashishini original joylashgan oktantga qarab aniqlanadi.
Shunday qilib, to’g’ri chiziqlar proyeksiyalar tekisliklariga nisbatan quyidagi vaziyatlarda joylashgan bo’lishlari mumkin:
a) proyeksiyalar tekisliklariga parallel;
b) proyeksiyalar tekisliklariga perpendikulyar;
c) proyeksiyalar tekisliklariga tegishli.