Moskow mining institute publishing house

5.5 jadval

Tog’ jinslari	Unumdorlik	Loyiqlik
Qoyasimon magmatik fitotoksik	Unumsiz	Rekultivastiya qilishga loyiqmas
Uchlamchi gillar, argillitlar, kvarts qumlari	Kam unumdor	Meliorastiyadan keyin yer ishlari va o’rmon xo’jaligiga mos
To’rtlamchi qumoq tuproqli, ko’l-botqoq gillar	Unumdor bo’lishi kutiladi	O’rmon ishlariga xos va qishloq xo’jaligida asos hosil qilish elementi sifatida mos
Qora tuproqlar, maysazor yerlar va torf-botqoqli	unumdor	Hech qanday yaxshilashsiz biologik rekultivastiyaga mos

Agar ochish pog’onalari bir turdagi unumli tog’ jinslri bilan qoplangan bo’lsa, unda ular yoppasiga qazish usul bilan qazib olinadi. Turli unumdorlikka ega bo’lganda tog’ jinslarini turli usullar bilan qazib olib ularni ag’darma hosil qilib biologik rekultivatsiya qilishga tayyorlash ma’qul. Zararli tog’ jinslari ag’darma yuzasidan 1.5-3 m chuqurlikda joylashtirilishi kerak. Tog’ jinslarining alohida qazib olinishi va alohida g’ararmlanishi kerakligi ba’zi hollarda ishlarni shu darajada murakkablashtiradiki, bunda quvvatli ekskavatorlardan (gorizontal konlarni qazishda) foydalangan holda transportsiz sxemalardan voz kechish va kichik va harakatchan transportlardan foydalanish kerak bo’ladi.

Ag’darmani rekultivtsiya qilish uchun xarajatlar (rub) yuzani tekislashga bo’lgan xarajatlar З_пл, ag’darma qiyaliklarini tekislashga bo’lgan xarajatlar (terraskalash) З_вт, unumli qatlamni olish va tashishga bo’lgan xarajatlarЗ_ст, unumli qatlamni tekislashga bo’lgan xarajatlarЗ_пп, ag’darmalarni kimyoviy meliorativlashga bo’lgan xarajatlarЗ_хм va rekultivatsiya uchastkalariga kelish maydonlarini qurishga bo’lgan xarajatlar З_сд yig’inisidan hosil bo’ladi:


(5.25)
З = З + З + З + З + З + З ,