“Mеnеjmеnt nаzаriyasi” fаni bo’yichа

1.4. Strategiya turlari, biznes va kompaniya strategiyasi. 

 

Strategiya o’z harakat doirasiga ko’ra quyidagi turlarga bo’linadi: 

 

 

 

                                                 Puxta o‘ylangan  

                                                      strategiya 

 

 

 

 

 

 

Paydo bo‘ladigan   

     Amalga oshmagan 

strategiya 

            strategiya 

Mo‘ljallangan 

strategiya 

Amalga oshirilgan 

strategiya 

---

 

1. Raqobat strategiyasi va kooperatsiya strategiyasi. 

 

Strategik  rejalshtirish  to‘g‘risidagi  adabiyotlarda  hamda 

Porter  ilmiy  ishlaridan  boshlab,  doimiy  ravishda  strategiya 

raqobatlari  ko‘rib  kelinadi.  Porter  ta‘kidlaganidek,  asosan 

xarajatlarni kamaytirish va tabaqalanish strategiya raqobatlari  

mavjud.  Ularning  biri  baholarning  kamaytirilishiga,  boshqasi  esa  sifatning 

yaxshilanishi      va        tovar        iste‘mol        qiymatining  oshirilishiga  yo‘naltirilgan. 

Mana    shu  asosiy  ikki  strategiyalarga  biz  mustaqil  strategiyalar  sifatida,  yangi 

tovarning  kiritilishi  strategiyasini  va  bozorni  rivojlantirish  strategiyasini 

qo‘shamiz. Bu strategiyalarning barchasi o‘sish strategiyasi hisoblanadi. Bu o‘sish 

strategiyalariga tabaqalanish va integratsiya strategiyalari ham kiradi. 

Keying  yillarda,  strategik  alyanslarning  aniq  yoki  noaniq  tuzilishlari  – 

moslashuv kooperatsiyasi strategiyasi va alyanslar tuzish strategiyasi bilan bog‘liq 

kooperatsiya strategiyasi faol muhokama qilinmoqda. 

 

2.  Xarajatlarni kamaytirish strategiyasi. 

 

Xarajatlarni  kamaytirish  strategiyasi  bozordagi  raqobat  kurashida  ancha  past 

baholar  hisobiga  yutuqqa  erishishga  yo‘naltirilgan.  Gap  past  baholar  to‘g‘risida 

emas,  balki  gap  raqobatchilar  baholariga  nisbatan  baholarni  past  darajada  ushlab 

turish  imkonini  beruvchi  xarajatlarni  kamaytirish  to‘g‘risida  ketyapti.  O‘ta  past 

baholarda  mahsulot  ishlab  chiqarishning  ma‘nosi  yo‘q,  ularni  hech  kim  sotib 

olmaydi.  Xarajatlarni  kamaytirish  strategiyasi,  asosiy  iste‘mol  sifatlari  saqlab, 

xarajatlari  kam  bo‘ladigan  mahsulotlar  ishlab  chiqarishga  yo‘naltirilgan. 

Xarajatlarni kamaytirish strategiyasi asosida beshta ―qirrali toshlar‖ yotadi va ular 

hisobiga raqobat ustunligiga erishiladi. Misol uchun, o‘lchamlarning qisqartirilishi. 

Biznes  bo‘yicha  adabiyotda  bunday  yo‘nalish  ―Xershi  Qarori‖  degan  nom  oldi. 

―Xershi‖  kompaniyasi  shokolad  mahsuloti  bahosini  tushurish  uchun,  uning 

o‘lchamlarini qisqartirish qarorini qabul qildi. Bu baho ustunligini ta‘minladi.