Ong ijtimoiy mahsul boʼlib, faqat odamlarga xosdir. Hayvonlarda esa ong boʼlmaydi. Psixikaning quyi darajasi ongsizlikdan iboratdir. Ongsizlik - kishini oʼzini tuta olmaydigan qilib qoʼyadigan taʼsurotlar bilan bogʼliq psixik jarayonlar harakatlar va holatlar yigʼindisidir. Psixik holat sifatidagi ongsizlik voqelikni aks ettirishini shunday bir shakli hisoblanadiki, bunda harakat vaqti va oʼrnini moʼljal qilish yaxlitligi yoʼqoladi hatti harakatining nutq yordamida boshqarilishi buziladi. Odam ongi, psixikasi yuksak darajada materiyaning, yaʼni miyaning xossasidir. Shu bilan birga, odam ongini ijtimoiy haѐt sharoitiga bogʼlagan holda taraqqiy qiladi. Ong insonning eng avvalgi ota-bobosi qurol yasab, mehnat qila boshlagan va shu tufayli ijtimoiy haѐt kechira boshlagan paytdan eʼtiboran paydo boʼlgan. Odamning eng avvalgi ota-bobolari toʼda-toʼda boʼlib yashashi mehnat jaraѐnida inson jamiyatiga yaqinlashtiradi. Odam tashqi tabiatga taʼsir etib va uni mehnati bilan oʼzlashtirish jaraѐnida oʼzining tabiatini ham oʼzgartirib boradi. Odamning eng avvalgi ota-bobolari mehnat jaraѐnida qayta tuzilib odam organizmi takomillasha borgan. Odam ongi, psixikasi yuksak darajada materiyaning, yaʼni miyaning xossasidir. Shu bilan birga, odam ongini ijtimoiy haѐt sharoitiga bogʼlagan holda taraqqiy qiladi. Ong insonning eng avvalgi ota-bobosi qurol yasab, mehnat qila boshlagan va shu tufayli ijtimoiy haѐt kechira boshlagan paytdan eʼtiboran paydo boʼlgan. Odamning eng avvalgi ota-bobolari toʼda-toʼda boʼlib yashashi mehnat jaraѐnida inson jamiyatiga yaqinlashtiradi. Odam tashqi tabiatga taʼsir etib va uni mehnati bilan oʼzlashtirish jaraѐnida oʼzining tabiatini ham oʼzgartirib boradi. Odamning eng avvalgi ota-bobolari mehnat jaraѐnida qayta tuzilib odam organizmi takomillasha borgan. Ongning tuzilishi: Ongning birinchi taʼrifi nomining oʼzidayoq berilgan boʼlib ong deganidir. Kishining ongi bizning tevarak atrofimizni qurshab turgan olam haqidagi bilimlar majmuasidan tarkib topdi. «Ongning yashash usuli va ong uchun nimaningdir borligi - bilimdir». Ongning ikkinchi taʼrifi - unda subʼekt bilan obʼekt oʼrtasida aniq farqlanishning oʼz ifodasini topishi, yaʼni odam «men» degan tushunchaga nima tegishli ekanini aniq biladi. Ongning uchinchi taʼrifi - odamning maqsadni koʼzlovchi faoliyatini taʼminlashdir. Faoliyatning maqsadlarini yaratish ongning funktsiyasiga kiradi. Bunda faoliyat motivlari yuzaga keladi va chamalab chiqiladi, irodaviy qarorlar qabul qilinadi, harakatlarni bajarishning qanday borishi hisobga olinadi, unga tegishli tuzatishlar kiritiladi va hokazo. Ongning uchinchi taʼrifi - odamning maqsadni koʼzlovchi faoliyatini taʼminlashdir. Faoliyatning maqsadlarini yaratish ongning funktsiyasiga kiradi. Bunda faoliyat motivlari yuzaga keladi va chamalab chiqiladi, irodaviy qarorlar qabul qilinadi, harakatlarni bajarishning qanday borishi hisobga olinadi, unga tegishli tuzatishlar kiritiladi va hokazo. Ongning toʼrtinchi taʼrifi - uning tarkibiga muayyan munosabatning kirganligidir. «Insonning muhitiga boʼlgan munosabati uning ongidir». E`tiboringiz uchun rahmat!!!
Do'stlaringiz bilan baham: |