Mavzu: EGA va uning o'zbek tilshunosligidagi tadqiqi I. Kirish o'zbek tilshunosligida eganing mavqeyi. II. Asosiy qism



Download 36,27 Kb.
bet7/11
Sana23.06.2022
Hajmi36,27 Kb.
#694066
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
2 5208583543680145474

3.Egasi topilmaydigan gap
Kesim orqali harakatni bajaruvchi shaxsni- egani topish mumkin
bo'lmagan bir sostavli gap egasi topilmaydigan gap deyiladi. Bunday
gaplarda harakatni bajaruvchi shaxs-ega umuman qatnashmaydi. Uni
kiritib ham bo'lmaydi, gapning kesimi orqali aniqlab ham bo'lmaydi.
Egasi topilmaydigan gapning kesimi ko'pincha sostavli bo'ladi. U
fe'lning 3-shaxs formasi bilan ifodalanadi. Egasi topilmas gaplarning
kesmi quydagicha aniqlanadi.
1. Ravishdosh hamda bo'ladi-bo'lmaydi bilan. Oyni
etak bilan yopib bo'lmaydi. Egasi topilmaydigan gaplarning kesimi ravishdosh hamda “Bo'lmas ekan” shaklida ifodalanishi ham mumkin. Sizdan hech narsani sir tutib bo'lmas ekan. Egasi topilmaydigan gapning kesmi ba'zan shart maylidagi fe'l bilan hamda bo'ladi- bo'lmaydi shaklda. Bir epini qilsa bo'ladi. Bug'doydan go'ja osh qaynatsa bo'ladi. Egasi topilmaydigan gapning bu tipida harakatning bajarilishiga yo'l qo'yilishi yoki yo'l qo'yilmasligi ifoda qilinyapti.
2. Harakat nomi hamda kerak, zarur, lozim, darkor, mumkin
so'zlarning biri bilan: Bu ishlarning barchasini bajarish mumkin.
Ba'zan harakat nomi o'rnida belgi oti kelishi mumkin. Buning uchun
birinchi galda dalillik kerak.(O) Egasi topilmaydigan gapning bu tipida ish-harakat yoki holatini bajarish majburiy yoki zaruriyligini, majburiy yoki zaruri emasligini ifoda qilinyapti.
3. Majhul nisbatning affiksini olgan fe'l bilan.
To'rt-besh kundan keyin terimga tushiladi. (S.Z.)
Egasi topilmaydigan gaplarning bu tipida kishi istagi, irodasiga bog'liq
bo'lmagan harakat yoki holat ifoda qilinyapdi.
4. “To'g'ri so'zi” hamda kelmoq fe'lining tuslangan
formasi bilan. Rejani yana qaytadan ko'rib chiqishga to'g'ri keladi. Egasi topilmaydigan gapning bu turida noilojlikdan kelib chiqqan zaruriyatning bajarilishi yoki bajarmasligiga ifoda qilinyapdi.

Download 36,27 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish