M. F. Ziyayeva xirurgik kasalliKlar bilan og‘rigan va intensiv terapiyani o‘tayotgan beMorlarda HaMsHiraliK parvarisHi

Foydalanish qoidalari
Sun’iy  o‘pka  ventilatsiyasi  (SO‘V)  apparatlarini  ishlatishdan 
avval (bemorga ulashdan oldin) tekshirish:
Nafas  konturi  shlangi,  Y-simon  birlashtiruvchi  va  barcha 
turdagi  monitorlar  simlari  butunligi  (nosozliklar  va  yoriqlarning 
yo‘qligi) tekshirilgandan so‘ng buralib ketgan va bukilgan joylarni 
tuzatib, to‘g‘ri yig‘ish zarur.
Elektromexanik  uzatmali  moslama  (elektr  kuchlanish):  elektr 
kabel  uzilganligi,  shteker,  yerga  ulangan  simning  nosozligi  bor-
yo‘qligi  tekshirilib,  moslamani  maxsus  (mustaqil  manbalardan 
ta’minlanadigan) rozetkalarga ulanadi.
Pnevmatik  uzatmali  moslama  (havo):  butunligi  (nosozlik 
va  yoriqlar  yo‘qligi)  tekshirilgandan  so‘ng  birlashtiruvchi  bilan 
shlang va shteker-adapter havoni markazlashgan ravishda uzatish 
sistemasining havo berish moslamasiga ulanadi, bunda birlashgan 
joyga havo chiqib ketishi tekshiriladi.
Gazli  ballonlardan  foydalangan  vaqtda  ballon  ichida  gaz 
miqdorini nazorat qilib turish zarur.
Isitgich,  namlagich  va  unga  tutashgan  qismlar  butunligi 
tekshiriladi,  zarur  miqdordagi  steril  suv  quyiladi.  Isitgich  va 
namlagichda  harorat  sozlangandan  so‘ng  apparatning  ishlashi 
quyida  qayd  qilingan  bandlar  bo‘yicha  tekshiriladi,  shuningdek, 
termostat ishlashi va namlik darajasi tekshiriladi.
Nafas  konturidan  havoning  chiqib  ketishi  gofrirovkalangan 
naycha, isitgich va namlagich hamda Y-simon birlashtiruvchining 
birlashadigan joylarida kuzatiladi.
Uzoq o‘pka sun’iy ventilatsiyasi maxsus apparatlar yordamida 
intubatsion yoki traxeostomik naycha orqali o‘tkaziladi.

---

212
Reanimatsiya  va  intensiv  terapiya  hamshirasi  quyidagilarni 
yaxshi bilishi zarur:
bo‘limda qo‘llaniladigan respiratorlar tuzilishini;
 
–
bemor  va  o‘pkaning  sun’iy  ventilatsiya  apparatini  ishga 
 
–
tayyorlash xususiyatlarini;
o‘pkaning sun’iy ventilatsiyasini o‘tkazish texnikasi;
 
–
o‘pkaning  sun’iy  ventilatsiyasini  o‘tkazish  vaqtida  bemor 
 
–
ahvoli  va  apparat  ishini,  o‘pkaning  sun’iy  ventilatsiyasini 
boshlashdan  oldin  respirator  ishini,  turli  tartibda  tekshirish 
zarur.  Hamma  shlang  va  ulagichlari  steril  va  namlagichi 
distillangan  suv  bilan  to‘ldirilgan  bo‘lishi  kerak.  Doimo 
zaxiradagi ishchan o‘pkaning sun’iy ventilatsiyasini apparati 
bo‘lishi kerak (asosiy o‘pkaning sun’iy ventilatsiyasi apparati 
to‘satdan ishdan chiqib qolish hollarida ulash uchun).
Bundan tashqari quyidagilar tayyorlab qo‘yilishi zarur:
traxeal va og‘iz kateterlari (bir martalik);
 
–
traxeyaga quyish uchun steril fiziologik eritma;
 
–
4% li natriy gidrokarbonat eritmasi;
 
–
20 va 10 grammli bir martalik shprislar;
 
–
traxeostomik  va  intubatsion  naychalarni  parvarishlash 
 
–
uchun kerakli jihozlar (steril salfetkalar, sharchalar, pinset, 
spirt 70% li, leykoplastr).
O‘pkaning sun’iy ventilatsiyasida nafas tezligi bir daqiqada 18- 
20  marta.  Berilayotgan  aralashmadagi  kislorod  konsentratsiyasi 
quyidagilarga qarab nazorat qilinadi:
bemorning ahvoliga;
 
–
sianozning darajasiga;
 
–
bemor  arterial  qonida  kislorodning  parsial  bosimiga 
 
–
(90  mm. sim. ust. past bo‘lmasligi kerak).
O‘pkaning  sun’iy  ventilatsiyasi  apparatidan  bemorni  ajratish 
juda ehtiyotkorlik bilan amalga oshiriladi. Bemor mustaqil nafas 
olishga o‘tishida quyidagilar nazorat qilinadi:
puls;
 
–
nafas olish tezligi;
 
–
arterial qon bosim;
 
–
qonning kislota-ishqor muhiti va kislorod balansi.
 
–

---

213