Lug‘at tarkibi yoki leksika deb yuritiladi. Lug‘at tarkibni o‘rganadigan bo‘lim esa leksikologiya



Download 57,97 Kb.
bet9/40
Sana13.01.2022
Hajmi57,97 Kb.
#356578
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   40
Bog'liq
Leksema va so’z

2. Etimologik lug`aviy ma’no leksemaning til tarixiga asoslanib, tuzilishidan kelib chiqib aniqlanadigan ma’nodir: chaqa (mayda pul) leksemasi “chaq” fe’lining “parchala”, “bo`lak-bo`lak qil” ma’nosidan –a qo`shimchasini qo`shish bilan yasalgan12.

II. Hozirgi lug`aviy ma’nolar til taraqqiyotining hozirgi davriga mansub ma’nolardir. Bu ma’nolar bir ma’nodan boshqa ma’noning o`sib chiqishi nuqtai nazaridan ikki turga bo`linadi:

1. Bosh ma’no ko`p ma’noli leksemalarning o`zaro bog`langan barcha ma’nolarini birlashtiruvchi ma’nodir. Bu ma’no odamning esiga keladigan birlamchi ma’nodir. Izohli lug`atda uzmoq leksemasining quyidagi ma’nolari berilgan: a) “kuch bilan tortib, yulqib butundan ajratmoq, butunni qismga bo`lmoq” (ipni uzmoq); b) palak, novda yoki tupidan ajratib olmoq (uzum uzmoq); d) kesib qirqib joyidan bo`lak qilmoq (boshini uzmoq); e) turgan, yopishgan joyidan ajratmoq (boshini yostiqdan uzmoq); f) davom qildirmaslik, to`xtatmoq (suhbatni uzmoq); g) qarzni to`lamoq (yegan oshlarini uzmoq); h) qattiq tishlamoq yoki chaqmoq (Itning ishi uzmoq…); i) qattiq ta’sir qilib, azob bermoq (gap bilan uzmoq); 1-ma’no (ipni uzmoq) mazkur leksemaning bosh ma’nosidir, chunki qolgan barcha ma’nolar shu ma’no bilan bog`langandir.


Download 57,97 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   40




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish