Reja: Chaqmoq nima? Chaqmoq turlari Yashin qaytargichlar

Obyektlarni chaqmoq urish xavfidan himoyalash yo'llari
Student—Mahmudova Zarinabonu

Reja:

• Chaqmoq nima?
• Chaqmoq turlari
• Yashin qaytargichlar
• Chaqmoq vaqtida nima qilish kerak?

Chaqmoq=yashin-bu Bulutlar orasidagi manfiy va musbat Zaryadli narsalarning o’zaro to’qnashuvidan kelib chiqadigan katta Elektr uchquni hisoblanadi

Chaqmoq turlari

• Chiziqli chaqmoq—eng keng tarqalgan tur.Huddi teskari o’sgan daraxtga o’xshaydi.20 kilometrgacha urishi mumkin va 20000 amperni tashkil qiladi.Tezligi sekundiga 150 km
• To’p chaqmoq--12-25 santimetr,Nurli to’pga o’xshaydi va har qanday havoda erkin harakatlanadi,o’rtacha davomiyligi 3-5 sekunddan 30 sekundgacha,kichik massali metal buyumlar vaznsiz holga keladi.

Chiziqli to’p

Chaqmoq turlari….

• Bulut ichidagi chaqmoq— elektr va magnit maydonlarining o’zgarishidan kelib chiqadi.Radio tolqin ishlab chiqaradi.Ekvatorga yaqinroq joylarda ko’p uchraydi.Uzunligi 1-150 kilometr.
• Yerdan chaqmoq-erkin elekron ionlar elektr maydonining tasiri ostida elementar zarralar yuqori tezlikda havo molekulalari bn to’nashib yerga tushadi
• Vertikal-bu tur eng oddiy zarasiz hisoblanadi chunki u yerga tushmaydi.

Bulut ichidagi vertikal

Yashin qaytargichlar

• Trossimon Yashin qaytargichlar
• Sterjensimon yashin qaytargichlar

Chaqmoq paytida nima qilish ketak?

• Yopiq binolar va avtomobil saloni eng maqbul tanlov hisoblanadi.Biroq binodagi yerga ulangan metal qismlar va avtomobilning metal joylariga tutqichlariga aslo tegib bolmaydi
• Tashqariga chiqmaslik,tashqarida bolsa binoga kirish kerak
• Agar dala hududda yoki o’rmonda bo’lsangiz hech qachon yakka daraxt tagiga berkinmang
• Ochiq va pastqam metalsiz quruq joylarga boshingizni tizzalar orasiga olib boshning tepa qismini qo’llaringiz bn berkiting