|
Davolash. COVID-19 ni davolash uchun hozirgi kunda dunyoning barcha davlatlari, ayniqsa rivojlangan davlatlar va ularning kompaniyalari tomonidan vaksina yaratish ishlari olib borilmoqda. Bular :
Favilavir Xitoyda birinchi bo’lib korinavirusga qarshi qo’llangan dori vositasi
Fusogenix DNA vaksinasi grek farmasevtlari tomonidan ishlab chiqilgan
AQSH oziq-ovqat va dori preparatlar administratsiyasi chloroquine va hydrochloroquine virus davosi deb tavsiya qilmoqda.
ChAdOx1 NCoV-19 by University of Oxford Jenner institute
NP-120 (Ifenprodil) by Algernon Pharmaceuticales
APN01 by University of British Colombia and APERION Biologics
Avian Coronavirus Infectious bronchitis Virus (IBV) vaccine by MIGAL Research Institute in Israil
TNX-1800 by Tonix Pharmaceuticales
mRNA-1273 vaksinasi italyan vaksina izlanish markazi tomonidan ishlab chiqilmoqda
AQSH prezidenti Donald Trampning bezgakka qarshi vosita bo’lgan gidroksixinolonning “tibbiyot tarixidafi eng yirik kashfiyotlardan biri” bo’lishi ehtimoli haqidagi bayonoti sabab bo’ldi. Ushbubayonotdan bir necha kun o’tib Rossiya tibbiyot-biologiya agentligi rahbari Veronika Skvorsova Rossiyada hamboshqa bir bezgak dorisi – mefxolinni sinab ko’rish boshlanganligini e’lonqildi.
Rossiya SSV ning birinchi muvaqqat tavsiyalari 29-yanvardayoq e’lon qilingan edi va unda quyidagi vositalar ko’rsatilgan: [x]TOPC[/x/]SARS o’tkir respirator sindromni davolashda qo’llaniladigan antivirus preparati bo’lmish – ribavirin; OIV ga qarshi ingibitorlar bo’lmish lopinavir va ritonavir hamda IFN-B1b rekombinatsiyalangam interferon bo’lmish immunomodulyator.
Ushbu hujjatning, ya’ni SSV muvaqqat tavsiyalarining so’nggi (to’rtinchi) talqini 27-mart kuni yangilandi va unda endi ribavirin ko’rsatilmadi. Lekin boshqa tavsiyalarda qo’shimcha ravishda endilikda ro’yxatda bezgakka qarshi vosita bo’lgan xlorixin va gidroksixlorixin ham ko’rsatilgan bo’lib, shuningdek, antitelalar asosidagi preparat bo’lgan tolizumab ham qayd etildi.
Jahon sog’liqni saqlash tashkiloti boshchiligidagi “Birdamlik” dasturi. 18-mart kuni JSSTning koronavirud bilan bog’liq vaziyatga oid navbatdagi majlisida tashkilot boshlig’i Tedros Gebreyesus “Birdamlik”([x]Solidarity[/x]) nomi ostidagi xalqaro keng miqyosli klinik sinovlar loyihasiga start berilganini e’lon qildi. Alohida qayd etish joizki, “Birdamlik” loyihasida faqat to’rt xil terapiya usuli inobatga olinadi:
* Remdeziver
* Xloroxin yoki gidroksixloroxin
* Lopinavir + ritonavir
* Lopinavir + ritonavir + B-interferon (IFN-B1b)
JSST aynan shularni nisbatan istiqbolli deb qaramoqda.
Xloroxin – tabiiy modda bo’lgan xiningaa o’xshash tarkibiga ega bo’lgan bezgakni davolash uchun ishlatiladigan sun’iy olingan dori moddasi. Uni 1934-yil nemis kimyogari Xans Andrsag tomonidan kashf qilingan.
Gidroksixloroxin - esa unga juda o’xshash modda bo’lib, u xloroxindan faqat ikkita atomga ([x]OH[/x] gidroksil guruhining mavjudligi bilan) farq qiladi.
Ularni qo’llash 1955-yilda ma’qullangan. Mefxolin esa xinolinlar bilan aynan bir xil struktura asosiga ega bo’lgan ftorli hosila bo’lib,lekin u xlooxindan tamoman farq qiladi; mefloxolinni 1970-yillarda AQSH harbiylari tomonida ishlab chiqilgan bo’lib, xinolinga nisbatan bezgak virusi barqarorlik hosil qilib olgach, ( dori bemorga ta’sir qilmay qo’ygach) amaliyotda qo’llana boshlanadi. Ushbu preparatlar bezgakni davolash uchun ancha eskirgan, lekin hozirda ham qo’llashga tavsiya qilinishi mumkin.
Xulosa qilibaytganda yangi koronavirusni davosi hali topilmagan. Buning ustida olimlar ilmiy izlanishlar olib bormoqda. Vaksina topishda qiyinchilik tug’diradigan holat virus har bir iqlim mintaqasida har xilday moslashishi qiyinchilik tug’diradi. Bu kasallikni yuqtirmaslik uchun shaxsiy-gigeyena va archa qoidalarga amal qilishi dizenfiksiyalovchi eritmalardan muntazam foydalanish va oraliq masofani saqlash muhim ahamiyat kasb etadi. Barchamizning sog’ligimiz o’z qo’limizda!!!
Foydalanilgan adabiyotlar:
I. Muhammedov,E. Eshboyev, N.Zokrov, M.Zokirov “Mikrobiologiya ImmunologiyaVirusologiya” Toshkent 2006-yil 531-532-bet
I. Muhammedov “Tibbiyot virusologiyasi” Toshkent 2012-yil
R. Haitov “ Immunologiya” Toshkent 1996-yil
www.clinicaltrialsarena.com
Daryo.uz
Do'stlaringiz bilan baham: | 
