Кафедраси “ машиналар яратишнинг

15 - МАЪРУЗА


Мавзу: Машиналар ишончлилиги асослари.
( 2 соат )


Маруза режаси:

1. 
   Машиналар ишочлилигини таoминлаш масалалари.
   
2. 
   Ишончлиликнинг асосий тушунчалари ва таoрифлари.
   
3. 
   Тайёргарлик ва техник фойдаланиш коэффициенти.
   

Муаммоли савол
Машиналарнинг ишончлилигини таoминловчи асосий омиллар нималарда номаён бщлади

1. 
   Машиналар ишочлилигини таoминлаш масалалари.
   

Таянч иборалар :

• 
  Ишончлилик ва сифат курсаткич, ишончлиликни нормалаштириш, ишончлиликни хисоблаш, ишончлиликни таминлаш, синаш ва назорат қилиш, маълумот туплаш ва ишлаб чикиш, ишончлилик ва стандартлаштириш.
  

Халқ хўжалигининг барча тармоқларида қўлланиладиган машиналарнинг сифатини кўрсатувчи омиллардан бири бу ишончлиликдир.

Машина ишончлилиги унинг қандай ишни бажаришга мўлжалланганлигига қараб белгиланади.
Одатда машиналар ишончлилиги иш шароитидан келиб чиққан талабларга биноан таҳмирланади, тикланади ва оширилади.
Ишончлилик машиналар конструкциясини яратишда таoминланади. Бунда машинани яратишдаги техник вазифада кўрсатилган талаб ва шартларни эoтиборга олган ҳолда ишончлилик хисобланади ва белгиланади.
Машиналарнинг ишлаш жараёнида детал юзалари ейилади ва носоз холатга келиб қолади ёки бутунлай иш бажариш қобилиятини йўқотади.
Машина иш бажариш қобилиятини йўқотса ёки носоз холатга тушиб қолса, ишончлилик ҳам йўқолади ёки пасаяди. Бундай вазиятда уни тиклаш учун таҳмирлаш ишларини ташкил этиш ва амалга ошириш зарур.
Фан ва техника тараққиёти ва ишлаб чиқарилаётган махсулотлар замон ва жахон бозори талабларига мос келиши учун машиналар ишончлилигини ошириш зарур.
Машиналар ишончлилигини ошириш масаласини унинг бошқа сифат кўрсаткичларини белгиловчи хоссаларидан ажралган ҳолда кўриб чиқиш мумкин эмас, чунки ишончлилик сифатни белгиловчи хоссадир. Техник тараққиётнинг хозирги бозор муносабатларини хисобга олиши зарур бўлган босқичида машина сифати ва ишончлилиги билан боғлиқ бўлган вазифаларни давлат стандартлаштириш системасининг улкан имкониятларидан фойдаланмасдан хал қилиб бўлмайди.
Ишончлиликнинг умумий масалари қуйидагилар: ишончлиликни таҳмирлаш ташкилий шакллари, атамалар, ишончлиликни таoминловчи режаларга қўйиладиган умумий талаблар, ишончлиликнинг иқтисодий муаммолари, ишончлиликни ташкилий – услубий таoминлашнинг бошқа масалалари.