―ИҚтисодиёт‖ факультети

 
Қишлоқ ҳудудларида янги иш жойларини яратишнинг асосий йўналишлари 
 
Иқтисодий тараққиѐт ва инсон салоҳиятини ривожлантиришда аҳолини иш 
билан бандлиги асосий омил хисобланади. Чунки кишиларнинг турмуш даражаси, 
иқтисодиѐт соҳалари ва тармоқлари учун кадрлар танлаш, тайѐрлаш, қайта тайѐрлаш 
ва психалогик жиҳатдан қўллаб- қувватлаш учун қилинадиган сарфлар аҳолини иш 
билан таъминлашга боғлиқдир. Шунинг учун республикамиз ҳудудларида аҳоли иш 
билан бандлигини таъминлашнинг ижтимоий ва иқтисодий жиҳатларини тадбиқ этиш 
бугунги кундаги асосий муаммо сифатида алоҳида аҳамиятга эгадир. 
Янги иш ўринлари ташкил этиш, иш билан бандликни таъминлаш ва аҳоли 
даромадларини ошириш масалалари доимо эътиборимиз марказида бўлиб қолмоқда. 
Республикамизда меҳнатга мухтож шахсларни аниқлаш хусусида амалга 
оширилган статистик таҳлил натижалари шуни кўрсатмоқдаки, 1991 йилда иш билан 
таъминлашга муҳтож бўлган аҳоли сони 329,3 минг кишини, 2016 йилда эса 724,1 
минг кишидан иборат бўлган. Мамлакатимизда 2017 йил якунига кўра, ишга 
жойлашишга кўра муҳтож шахслар сони 822,6 минг кишини ташкил этган холда, иш 
ўринларини ташкил этиш ва аҳоли бандлигини таъминлаш бўйича минтақавий 
дастурларнинг амалга оширилиши натижасида мазкур йилда 789,5 мингдан ортиқ 
киши иш билан таъминланди. Иш ўринларининг 60,3 фоиздан ортиғи қишлоқ 
жойларда яратилди. Бу борада фаолият курсатмаѐтган корхоналар фаолиятини 
тиклаш, бўш турган давлат объектларини ижарага бериш ѐки хусусийлаштириш 

---

435 
орқали 44,0 мингга яқин, якка тартибдаги тадбиркорлик соҳасида иш билан бандлик 
96,7 минг, қишлоқ хўжалиги, қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини қайта ишлаш ва 
қурилишдаги мавсумий ва вақтинча ишларда бандлик 199,2 минг, аҳолини шахсий 
ѐрдамчи ва дехқон хўжалигида ўз-ўзини банд қилиш ва оилавий тадбиркорликда
30,9 минг кишининг иш билан бандлиги таъминланди
277
. 
Янги иш жойлари яратиш аҳолининг табиий ўсишига нисбатан юқори, меҳнат 
ресурсларининг миқдори муттасил ортиб бораѐтган Ўзбекистон учун жуда муҳим ва 
ўткир ижтимоий аҳамият касб этади. 
Мамлакатимиз қишлоқ ҳудудларида янги иш ўринлари яратишнинг ўзига хос 
асосий йўналишлари мавжуд (1-расм).