Иссиқлик нурланиши


ФОТОЭФФЕКТ ВА УНИНГ ҚОНУНЛАРИ



Download 311,5 Kb.
bet8/15
Sana02.06.2022
Hajmi311,5 Kb.
#630256
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   15
Bog'liq
2 5361900467259446323

ФОТОЭФФЕКТ ВА УНИНГ ҚОНУНЛАРИ
Фотоэффект – ёруғлик таъсирида жисмдан электронни ажратиб чиқаришдир. Бу ходисани биринчи марта 1887й Г.Герц кузатган. Фотоэффект бўйича миқдорий текширишларни рус олими А.Столетов (1888-1889) бажарди. Столетов тажрибасида 2 электроддан бири пластинка шаклида, 2- эса тўрсимон шаклда ва улар гальванометр занжирига уланган. Қурилма қоронғуликка жойлаштирилган. Катод вазифасини ўтаётган пластинка ёритиши билан занжирда ток пайдо бўлади. Анод вазифасини ўтаётган тўр ёритилса, занжирда ток вужудга келмайди. Ёруғлик таъсирида катод сиртидан манфий зарядли зарралар ажралиб чиқади ва улар анод томон харакатланиб , занжирда катод сиртидан манфий зарядли зарралар ажралиб чиқади ва улар анод томон харакатланиб , занжирда электр токини хосил қилади. Бу фототок дейилади.




1898 й Ленард ва Томсон катоддан ажралиб чиқаётган зарраларнинг магнит майдонда оғишига асосланиб, уларнинг солиштирма зарядини аниқладилар. Бу эса катоддан ажралаётган зарралар электронлар деган хулосага олиб келди.
Фотоэффект ходисаси пластинка (катод)нинг тозалик даражасига хам боғлиқ эканлиги тажрибаларда аниқланди. Шунинг учун Фотоэффект ходисасини ўрганишда вакуумда катод текширилиши лозим бўлган металл билан қопланган бўлади. Монохроматик нурлар дастаси шиша идишдаги деразадан ўтиб катод сиртига тушади.
Кучланиш вольтметр ёрдамида, фототок эса гальванометр ёрдамида ўлчанади. 3-расмда ёруғлик оқими Ф1 ва Ф2 бўлган холлар учун фототокнинг анод ва катод орасидпги кучланишга боғлиқлигини ифодаловчи эгри чизиқлар, яъни вольт – ампер характеристикалар тасвирланган. Электр майдон тезлатувчи характерга эга (катодда + , анодда - ) . Кучланишнинг бирор қийматидан бошлаб фототок ўзгармай қолади, яъни тўйинади. Фотоэлектрон-ларнинг барчаси анодга етиб боради. Фототокларнинг бу қиймати тўйиниш токи дейилади.



Бу тажрибалар фотоэффектнинг биринчи қонунини келтириб чиқаради:
Муайян фотокатодга тушаётган ёруғликнинг спектрал таркиби ўзгармас бўлса, фототокнинг тўйиниш қиймати ёруғлик оқимига тўғри пропорционалдир.


Download 311,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish