Boshlang`ich sinflarda matematika fanining o`qitish jarayonida induksiya

Masalalarni ifoda tuzib yechish

O`qing va natijani ayting:

1. Omborda 18760 kg un bor edi. Ombordan birinchi kuni 2350 kg, ikkinchi kuni esa 3400 kg un bozorga olib ketildi. Omborda qancha un qoldi? Masalani ifoda tuzib yeching. Masala shartining qisqacha yozilishi:

Birinchi kuni jo`natildi -2350 kg

Bor edi —18760 kg.

Ikkinchi kuni jo`natildi -3400 kg . Qancha qoldi-?

Fermer qishga mollari uchun 1210sr yem g`amladi. Mollarga dekabrda 31, yanvarda esa 412 sr yem berildi. Qancha yem qoldi? Ikki usul bilan yeching.

Masalalarni tenglama tuzib yechish

Savatda bir nechta anor bor edi. Nargiza bog'dan yana 16 ta anor uzib kelib savatchaga solganidan keyin savatdagi anorlar 25 ta bo'ldi. Avval savatda nechta anor bo’lgan?

Yechish: Savatda x dona anor bor edi. 16 ta anor qo’shilganda undagi anorlar 25 ta bo’ldi. Yani x+16=25. Bundan x=25-16. demak x=9. Javob: Avval savatda 9 ta anor bo’lgan.

Noma’lum qo’shiluvchini topish uchun yig’indidan ma’lum qo’shiluvchini ayirish kerak.

Xolasi mehmonga kelgan jiyanlari oldiga somsa qo’ydi. Somsalardan o`nikkitasi yeyilgandan keyin olti dona somsa qoldi. Likopchada nechta somsa bo’lgan? Tenglama tuzib yechamiz. Likopchada x ta somsa bor edi. 12 tasi yeyildi, nechtasi qoldi? Demak x-12=6 tenglamani yechamiz: X=6+12; x=18. Javob 18 ta.

Noma’lum kamayuvchini topish uchun ayirmaga ayriluvchini qo`shish kerak.

Bayram dasturxoniga olib kelingan 30dona tarvuzdan bir nechtasi so`yilgandan keyin 8 dona tarvuz qoldi. Nechta tarvuz so`yilgan? Tenglama tuzib yechamiz: 30-x=8 x=30-8;x=22

Noma’lum ayriluvchini topish uchun kamayuvchidan ayirmani ayirish kerak.

Masalani tenglama tuzib yeching:

Yengil mashina tezligini soatiga 35 km kamaytirganidan keyin uning tezligi soatiga 50 km bo`ldi. Uning tezligi avval qancha bo`lgan?