Davlatiy moliya

Operativ leverejning FSTD  ga ta’sir qilish mexanizmi: Pierce Grain 

kompaniyasi savdo hajmining o’sishi 

Ko’rsatkich 

Bazis davrdagi 

savdo hajmi, t 

Prognoz davridagi 

savdo hajmi, t+1 

O’zgarish, 

foizda 

Savdo hajmi 

$300,000 

$360,000 

+20% 

Minus: 

Jami 

o’zgaruvchan 

xarajatlar 

$180,000 

$216,000 

 

O’zgarmas xarajatlardan oldingi 

daromad 

$120,000 

$144,000 

 

Minus: 

Jami 

o’zgarmas 

xarajatlar 

$100,000 

$100,000 

 

FSTD 

$  20,000 

$  44,000 

+120% 

 

---

473 

Moliyaviy  leverej.  Moliyaviy  leverej  aksiyadorlarga  beriladigan  oxirgi 

foydani  ko’paytirish  maqsadida  firma  aktivlarining  bir  qismini  o’zgarmas 

(chegaralangan)  foydalilik  darajasiga  ega  qimmatli  qog’ozlar  orqali 

moliyalashtirish  natijasida  paydo  bo’ladi. Korporatsiya  moliyaviy  strukturasida 

qarz  mablag’lari  yoki  imtiyozli  aksiyalardan  foydalanish  haqidagi  qaror 

firmaning  oddiy  aksiyalari  egalarining  moliyaviy  riskka  borishlarini  anglatadi. 

FSTD  dagi  istalgan  o’zgaruvchanlik  darajasi  firmaning  moliyaviy  leverejidan 

foydalanishi orqali bir necha marta kattalashtirib yuboriladi. Bunday qo’shimcha 

o’zgaruvchanlik oddiy aksiya egalari olishi mumkin bo’lgan foyda va bir aksiyaga 

to’g’ri keluvchi foyda o’zgaruvchanligida o’z aksini topadi.  

Endi kompaniyaning bir aksiyasiga to’g’ri keluvchi foydasining uning FSTD 

idagi  o’zgarishlarga  qanday  javob  berishini  ko’rib  chiqaylik.  (Biz  bu  bilan  bir 

aksiyaga to’g’ri keluvchi foyda barcha moliyaviy qarorlarni qabul qilish uchun 

munosib  mezondir,  demoqchi  emasmiz.  Darvoqe,  bunday  fikrning  naqadar 

kuchsiz ekanligini biz keyinroq ko’rib chiqamiz. Albatta, moliyaviy leverejdan 

foydalanish bir aksiyaga to’g’ri keluvchi foydaga aniq bir yo’sinda ta’sir qiladi.)  

17-jadval